میلیاردها سیاه چاله مخفی در فضا وجود دارند که به دلیل پوشش غبار و گاز از دید ما پنهان شدهاند. این کشف جدید، پرسشهای زیادی را درباره کیهان مطرح میکند.
سیاهچالهها یکی از مرموزترین اجرام کیهانی هستند؛ مناطقی با گرانش چنان قدرتمند که حتی نور هم قادر به فرار از آنها نیست. اما برخلاف نامشان، بسیاری از آنها حلقههایی از گاز و غبار داغ را در اطراف خود دارند که مانند مشعلی در فضا میدرخشند و حضورشان را آشکار میکنند.
با این حال مطالعات جدید حوزه نجوم نشان میدهد که میلیاردها سیاه چاله در فضا مخفی شدهاند و با لایههای ضخیم غبار و گاز پوشیده شدهاند که آنها را از دید ما پنهان میکند. به گفته پژوهشگران، حداقل یکسوم و شاید تا نیمی از سیاهچالههای ابرپرجرم جهان پشت پردهای از غبار کیهانی پنهان شدهاند و این مسئله باعث شده تا درک ما از تعداد واقعی آنها ناقص باشد.
چرا این سیاه چاله های مخفی را نمیتوان دید؟
در بیشتر کهکشانها یک سیاه چاله ابرپرجرم در مرکز قرار دارد که با بلعیدن ستارگان و مواد اطرافش، انرژی زیادی تولید میکند. این انرژی باعث میشود که گاز و غبار اطراف سیاهچاله با سرعت بالا بچرخند و درخششی قوی در طیف اشعه ایکس و مادون قرمز ایجاد کنند.
اما مشکل اینجاست که اگر از زاویهای خاص به این سیاهچالهها نگاه کنیم، حلقه ضخیم گاز و غبار میتواند جلوی نور و تشعشعات آنها را بگیرد و باعث شود که در بررسیهای معمولی قابل تشخیص نباشند. این موضوع باعث شده که ستارهشناسان در شمارش تعداد واقعی سیاهچالهها دچار مشکل شوند و تنها تعداد محدودی از آنها را شناسایی کنند.
اولین نشانههای این سیاهچالههای پنهان در دهه ۱۹۸۰ با استفاده از ماهواره مادون قرمز نجومی ناسا (IRAS) به دست آمد. این تلسکوپ با ردیابی گرمای منتشرشده از غبارهای داغ در فضا، توانست مناطقی را شناسایی کند که احتمالا میزبان سیاهچالههای پوشیده از غبار بودند.
اما همه این منابع لزوما سیاهچاله نبودند. برخی از آنها مربوط به فعالیتهای شدید ستارهسازی بودند که حجم زیادی از غبار را تولید میکنند. برای حل این مشکل، دانشمندان از یک ماهواره جدیدتر به نام NuSTAR استفاده کردند که توانایی مشاهده اشعههای ایکس پرانرژی را دارد. این اشعهها میتوانند از میان غبار عبور کنند و سیاهچالههای مخفی را آشکار سازند.
نتایج حیرتانگیز است: سیاهچالهها بیشتر از چیزی هستند که تصور میکردیم
تیمی از محققان به سرپرستی پیتر بورمن از مؤسسه فناوری کالیفرنیا (Caltech)، از دادههای IRAS و NuSTAR استفاده کردند تا کهکشانهای نزدیک (تا حدود ۵۰ میلیون سال نوری از زمین) را بررسی کنند.
نتایج نشان داد که بین ۲۵ تا ۵۰ درصد از سیاهچالههای ابرپرجرم در مراکز کهکشانها به دلیل پوشش ضخیم غبار و گاز قابل مشاهده نیستند. این یافتهها نهتنها تعداد سیاهچالههای شناختهشده را افزایش میدهد، بلکه به درک بهتر از روند رشد و تکامل کهکشانها کمک میکند.
سیاهچالهها چه تأثیری روی کهکشانها دارند؟
یکی از یافتههای جالب این پژوهش این است که سیاهچالهها در تعیین اندازه کهکشانها نقش مهمی دارند. به گفته پوشاک گاندی، یکی از پژوهشگران دانشگاه ساوتهمپتون، اگر کهکشان راه شیری سیاهچاله ابرپرجرم نداشت، احتمالا ستارگان بیشتری در آسمان دیده میشدند.
این بدان معناست که سیاهچالهها در رشد و تکامل کهکشانها تأثیر زیادی دارند و احتمالا وجود آنها باعث کنترل تعداد ستارگان و اندازه کهکشانها میشود.
- میلیاردها سیاه چاله مخفی و سرگردان در فضا چه کار میکنند؟
- کشف باورنکردنی تلسکوپ هابل؛ یک سازه L شکل در نزدیکی سیاه چاله غولپیکر
- امواج گرانشی حیرت انگیز از برخورد دو سیاه چاله کلان جرم در فضا حکایت دارند
- اولین سیاهچاله های کیهان کلید حل معمای ماده تاریک هستند
- با عجیب ترین مکان های جهان هستی آشنا شوید