اخیرا تعداد گزارشهای ارسالی ساکنان اطراف کوه دماوند از شنیده شدن صداهای ترسناک اطراف این قله بیشتر شده است. منشأ این اصوات عجیب چیست؟
مردم وقتی نمیتوانند برای یک واقعه یا اتفاق پیچیده و مبهم، پاسخ روشن و واضحی پیدا کنند، شروع به خیال بافی و کمک گرفتن از علوم غریبه و ماوراء الطبیعه میکنند. شنیدن صدای شیون یک پیرزن در دل تاریکی شب در میانه بیابانهای سرد و خشک، رویش علفهایی به رنگ مشکی در یک غار مخوف و تنگ و ربط دادن آن به ریش اجنه و روایتهای بسیاری از این دست، نشانه ضعف بشریت در یافتن پاسخ شفاف است.
منشأ صداهای ترسناک اطراف کوه دماوند چیست؟
ساکنان اطراف کوه دماوند معتقدند که اصوات اسرارآمیز و عجیبی از دل این قله برجسته و آتشفشانی میشنوند که باعث هراس آنها شده است. داستانهای زیادی راجع به این قله نقل شده و حتی بعضی روایتها رنگ و بوی اسطوره دارند. قدیمیترها باور داشتند که ضحاک ماردوش در دماوند به بند کشیده شده و این صداهای ترسناک، نالههای زار او هستند.
زنگ کوه دماوند یک روایت جالب توجه است که به صداهای عجیب و غریب برآمده از دل کوه اشاره میکند. به عقیده مردمان محلی دماوند، به صدا درآمدن این زنگ نشانهای از وقوع یک پیشامد شوم و اتفاق ماورایی است. شاید تا چند دهه پیش پذیرش چنین داستانهایی آسان بود، اما مردم امروز به سختی میپذیرند که ضحاک در دماوند زندانی شده باشد! با این اوصاف باید از خودمان بپرسیم که منشأ اصوات غریبه از اطراف دماوند چیست؟
توضیح اسطوره شناسی صدای دماوند
در شاهنامه فردوسی این طور آمده که ضحاک یک پادشاه ظالم و سفاک بوده که فریدون او را در دل کوه دماوند به زنجیر میکشد تا نمادی از پیروزی جاودان خیر علیه شر باشد. مردمان محلی با گسترش این داستان و پیوند میان ضحاک با دماوند، باور دارند که صداهای عجیب و غریب و ترسناکی که شنیده میشود، تلاشهای نافرجام او برای رهایی از بند است.
علاوه بر این گروه دیگری معتقدند که شنیدن چنین اصواتی نشان میدهد که ضحاک به دنبال کمک است و برخی به ارواح و اجنه اشاره میکنند. در روایتهای مختلف دیگری، به این نکته اشاره شده که صداهای اطراف کوه دماوند، حاصل جویدن زنجیرها توسط ضحاک است.
توضیح علمی صداهای ترسناک دماوند
مطالعه اسطوره شناسی و خوانش روایتهای قدیمی که از سینه نیاکان ما تراوش کردهاند، شیرین و شنیدنی است، اما همانطور که میدانید، پذیرش چنین ادعایی در دنیای مدرن امروزی غیرممکن است. علم همواره از راه میرسد و بر همه گمانهزنیها و خیالپردازیهای سنتی، خط بطلان میکشد. در ادامه پارهای توضیحات علمی را با یکدیگر مرور میکنیم.
جابهجایی صفحات زمین
قله دماوند میزبان یک آتشفشان خفته است که در لایههای زیرین آن، صفحات زمین در حال لغزش هستند. کوچکترین جابهجاییها و تحرکات تکتونیکی، میتواند منجر به تولید چنین اصوات ترسناک و عجیبی شود.
خروج گازهای آتشفشانی
شاید تصور کنید که خاموش بودن کوه آتشفشانی دماوند به معنای عدم هر گونه فعالیت آن است، اما این طور نیست. هنوز هم گازهای گوگردی از طریق دودکشهای طبیعی خارج میشود و صدای انتشار آنها می تواند شبیه به آن چیزی باشد که مردم محلی میشنوند.
صدای باد و انعکاس آن
اقلیم دماوند به گونهای است که باد میتواند شبیه صدای وزوز یا سوت باشد. همچنین برخورد باد به کوه و بازگشت آن باعث انعکاس شده و صداها را اسرار آمیز جلوه میدهد.
ریزش سنگ و بهمن
علاوه بر تمامی موارد فوق که میتوانند منشأ شنیده شدن صداهای خاص و عجیب دماوند باشند، ممکن است سنگها روی دامنه کوه بغلتند یا بهمن باعث به وجود آمدن چنین اصواتی شود.