کاوشگر «روح آبی» با موفقیت روی کره ماه فرود آمد + اولین تصاویر

کاوشگر روح آبی ناسا (Blue Ghost) با موفقیت روی ماه فرود آمد و اولین تصاویر را ارسال کرد. این مأموریت گامی مهم در اکتشافات قمری و بازگشت فضانوردان به ماه است.

پس از تلاش‌های متعدد در حوزه فرودهای خصوصی بر سطح ماه، شرکت Firefly Aerospace موفق شد کاوشگر روح آبی (Blue Ghost) را با موفقیت روی سطح این قمر فرود آورد. این فرود که در بامداد یکشنبه، ۲ مارس ۲۰۲۵ انجام شد، Firefly را به دومین شرکت خصوصی در تاریخ تبدیل کرد که توانسته چنین دستاوردی را رقم بزند.

لحظه تاریخی فرود کاوشگر روح آبی بر روی ماه

کاوشگر Blue Ghost که ۲ متر ارتفاع دارد، در ساعت ۲:۳۴ بامداد به وقت محلی روی سطح نزدیک ماه فرود آمد. این مأموریت بخشی از تلاش‌های ناسا برای توسعه کاوش‌های رباتیک ماه و آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای بازگشت انسان به این قمر در دهه آینده محسوب می‌شود.

فرود موفقیت‌آمیز روی سطح ماه همواره یک چالش فنی بزرگ برای محققان بوده است. حدود ۵۰٪ از تمام تلاش‌های فرود روی ماه تاکنون با شکست مواجه شده‌اند، اما شرکت Firefly Aerospace توانست با موفقیت این مأموریت را اجرا کند. جیسون کیم، مدیرعامل Firefly، در این‌باره گفت:

همه چیز طبق برنامه پیش رفت، حتی لحظه‌ای که فرود آمدیم. انگار که گرد و غبار ماه روی چکمه‌های ما نشسته است!

با این حال، در زمان فرود، تنها سه پایه از چهار پایه فرود کاوشگر، به‌طور رسمی تأیید تماس با سطح ماه را گزارش کردند. به گفته کارشناسان شرکت، احتمال دارد این مشکل ناشی از یک اختلال نرم‌افزاری باشد و تأثیری بر عملکرد کلی کاوشگر نداشته باشد.

اولین تصاویر از سطح ماه منتشر شد

حدود ۴۰ دقیقه پس از فرود، نخستین تصاویر کاوشگر Blue Ghost از سطح ماه به زمین مخابره شد. این تصاویر، سطح غبارآلود ماه را به همراه بخشی از کاوشگر نشان می‌دهند. همچنین در یکی از تصاویر منتشر شده، سایه کاوشگر روی سطح ماه و زمین در پس‌زمینه فضا دیده می‌شود، که صحنه‌ای شگفت‌انگیز و الهام‌بخش است.

بیریجیت اوکس، معاون مهندسی Firefly، گفت:

سیستم ناوبری عملکرد فوق‌العاده‌ای داشت و توانست سطحی نسبتاً مسطح را برای فرود انتخاب کند.

فرود در نزدیکی یک سازه آتشفشانی باستانی

محل فرود Blue Ghost در نزدیکی سازه‌ای آتشفشانی موسوم به Mons Latreille، در لبه شرقی صورت ماه و در Mare Crisium (دریای بحران‌ها) قرار دارد. تیم مأموریت این نقطه را انتخاب کرد زیرا فاقد بی‌نظمی‌های مغناطیسی است که می‌توانند در اندازه‌گیری‌های علمی اختلال ایجاد کنند.

فرود این کاوشگر با دو مانور جلوگیری از خطر همراه بود که برای دور زدن سنگ‌ها و موانع احتمالی طراحی شده بود. این امر نشان می‌دهد که نرم‌افزار فرود خودکار کاوشگر به خوبی کار کرده و مانع از فرود در مناطق پرخطر شده است.

مأموریت علمی ۱۴ روزه روی ماه

کاوشگر روح آبی طی ۱۴ روز آینده مجموعه‌ای از آزمایش‌های علمی و فناوری را اجرا خواهد کرد. از جمله این آزمایش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جمع‌آوری و تحلیل نمونه‌های خاک ماه
• حفاری در سطح ماه برای بررسی ساختار زیرسطحی
• تصویربرداری پرتوی ایکس از سطح ماه
• عکسبرداری و فیلم‌برداری با کیفیت بالا از محیط فرود

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این مأموریت، تصویربرداری از پدیده‌ای موسوم به «درخشندگی افق ماه» است که فقط فضانوردان مأموریت‌های آپولو ۱۵ و ۱۷ تاکنون آن را مشاهده کرده‌اند. این پدیده ناشی از پراکندگی نور خورشید توسط ذرات الکترواستاتیک در سطح ماه است و قرار است با وضوح 4K-by-4K ضبط شود.

علاوه بر این، در طول مأموریت، کاوشگر روح آبی از یک خسوف که باعث مسدود شدن نور خورشید توسط زمین به مدت ۵ ساعت می‌شود، تصویربرداری خواهد کرد.

این کاوشگر با ده ابزار علمی ناسا و تجهیزات آزمایشی جدید برای جمع‌آوری داده‌های ارزشمند تجهیز شده است. بررسی امکان استفاده از GPS در سطح ماه، یک سامانه مکش مخصوص برای جمع‌آوری نمونه‌های خاک و تلسکوپ ویژه‌ای برای بررسی تأثیر میدان مغناطیسی زمین در برابر طوفان‌های خورشیدی، از جمله تجهیزات مستقر شده روی این کاوشگر هستند.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های مأموریت Blue Ghost، زنده ماندن در شب ماه است که دما در آن می‌تواند تا منفی ۲۸۰ درجه فارنهایت (منفی ۱۷۳ درجه سانتی‌گراد) کاهش یابد. تاکنون بیشتر کاوشگرهای سطح ماه با آغاز شب، از کار افتاده‌اند.

با این حال، ناسا و Firefly تصمیم گرفته‌اند که کاوشگر Blue Ghost را برای تحمل این شرایط آماده کنند. به همین دلیل، بودجه این مأموریت از ۹۳ میلیون دلار به ۱۰۱ میلیون دلار افزایش یافت تا تغییرات لازم در طراحی آن اعمال شود.

نقش مهم این مأموریت در آینده اکتشافات انسانی ماه

کاوشگر روح آبی بخشی از برنامه خدمات حمل‌ونقل تجاری قمری (CLPS) ناسا است که هدف آن همکاری با شرکت‌های خصوصی برای توسعه فناوری‌های پیشرفته اکتشاف ماه است. این مأموریت، پیش‌زمینه‌ای برای بازگشت فضانوردان به ماه در دهه آینده محسوب می‌شود.

دکتر جوئل کرنز، معاون ناسا، در این باره گفت:

• فرود بر ماه یکی از چالش‌های بزرگ فنی است، اما امروز شاهد بودیم که مدل همکاری ناسا با شرکت‌های خصوصی موفق بوده است. مأموریت Blue Ghost نشان داد که می‌توان با ترکیب توانایی‌های علمی و فناوری، قدمی مهم در جهت گسترش کاوش‌های انسانی در ماه برداشت.

شرکت فضایی Firefly Aerospace قصد دارد در مأموریت بعدی خود، کاوشگر روح آبی را به نیمه پنهان ماه ارسال کند، جایی که تاکنون فقط کاوشگرهای چینی موفق به فرود در آن شده‌اند. در این مأموریت، یک فضاپیما موسوم به Elytra به عنوان یک ایستگاه مخابراتی در مدار ماه قرار خواهد گرفت تا امکان ارسال اطلاعات را فراهم کند.

جیسون کیم، مدیرعامل Firefly، با اشاره به چشم‌انداز آینده این شرکت گفت:

کاوشگر بعدی ما به تجهیزات پیشرفته‌ای مجهز خواهد شد تا اطلاعات بیشتری از نیمه تاریک ماه جمع‌آوری کنیم. همچنین می‌توانیم با استفاده از دوربین‌ها و حسگرهای ویژه، نقشه‌ای دقیق‌تر از ماه ایجاد کنیم که برای مأموریت‌های علمی و تجاری بسیار ارزشمند خواهد بود.

در گجت نیوز بخوانید:

• کاوشگر «روح آبی» با موفقیت روی کره ماه فرود آمد + اولین تصاویر
• ناسا با سرقت تکنولوژی روسها موفق به فرستادن انسان به ماه شد!
• یک دلیل جدید دیگر برای اینکه آمریکا هرگز انسانی به ماه نبرده است