جنگنده نسل ششم آمریکا که با نام F/A-XX شناخته میشود، قرار است انقلابی در قدرت هوایی نیروی دریایی این کشور بهوجود آورد. این جنگنده نهتنها از نظر برد پروازی از F-35C پیشی میگیرد، بلکه با استفاده از فناوریهایی نظیر پنهانکاری پیشرفته، سوختگیری هوایی و هوش مصنوعی، مسیر جدیدی را برای نبردهای آینده هموار میسازد. اما سؤال مهم این است: آیا این پیشرفتها برای مقابله با تهدیدات راهبردی چین کافی است؟
در نمایشگاه Sea Air Space 2025، نیروی دریایی ایالات متحده اطلاعاتی کلیدی از جنگنده پنهانکار نسل ششم F/A-XX منتشر کرد. این جنگنده جدید قرار است جایگزین جنگندههای فعلی مانند F/A-18 سوپر هورنت شود و با قابلیتهایی فراتر از F-35C، برتری هوایی آمریکا را در دهههای آینده تضمین کند.
برد بیشتر، حضور گستردهتر؛ مزیت کلیدی جنگنده نسل ششم آمریکا
یکی از برجستهترین ویژگیهای F/A-XX، برد پروازی آن است که حدود ۲۵٪ بیشتر از جنگنده F-35C تخمین زده میشود. این به معنای بیش از ۱۷۰۰ مایل برد عملیاتی است، که دست نیروی دریایی آمریکا را برای اجرای عملیات در فواصل دورتر، بهشدت بازتر میکند.
دریاسالار مایکل “باز” دانلی (Michael “Buzz” Donnelly)، مدیر عملیات هوایی نیروی دریایی، تأکید کرد: «افزایش برد، کلید انعطافپذیری عملیاتی در میدان نبردهای آینده است.»
اما آیا این برد برای رسیدن به چین کافی است؟
با وجود افزایش برد قابل توجه، تحلیلگران هشدار میدهند که جنگنده F/A-XX هنوز برد کافی برای مقابله مؤثر با چین را ندارد. طبق گزارش منتشر شده در 19FortyFive، موشکهای ضد کشتی چین مانند DF-26 که بردی تا ۳۱۰۰ مایل دارند، میتوانند ناوهای هواپیمابر آمریکا را در خارج از محدوده عملیاتی امن هدف قرار دهند.
این بدان معناست که حتی اگر F/A-XX بتواند مسافت ۱۷۰۰ مایلی را پوشش دهد، همچنان نیازمند نزدیک شدن ناوهای هواپیمابر به مرزهای چین خواهد بود؛ موضوعی که بهشدت خطرناک و استراتژیک است.
راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با محدودیت برد
استفاده از MQ-25 Stingray
پهپاد سوخترسان MQ-25 Stingray میتواند برد جنگندهها را افزایش دهد، اما این راهکار نیز با چالشهای خاص خود از جمله امنیت و در دسترسبودن روبهروست.
توسعه جنگندههایی با برد فراتر
کارشناسان معتقدند طراحی هواپیماهای رزمی با برد بالاتر میتواند پاسخ منطقیتری به تهدیدات دوربرد چین باشد.
رقابت میان بوئینگ و نورثروپ گرومن برای پروژه F/A-XX
نیروی دریایی آمریکا اعلام کرده است که دو شرکت بزرگ هوافضا یعنی بوئینگ (Boeing) و نورثروپ گرومن (Northrop Grumman) در رقابتی نزدیک قرار دارند تا پیمانکار اصلی پروژه F/A-XX شوند. تصمیم نهایی قرار است طی همین هفته گرفته شود.
مهمترین قابلیتهای فنی جنگنده F/A-XX
✈️ برد بلندتر از F-35C
این جنگنده بردی معادل بیش از ۱۷۰۰ مایل دارد و با قابلیت سوختگیری هوایی، میتواند بهصورت نامحدود در عملیاتها حضور داشته باشد.
🛡️ طراحی پنهانکارانه پیشرفته
طراحی stealth یا پنهانکار F/A-XX به آن اجازه میدهد در فضاهای هوایی محافظتشده نفوذ کرده و بدون شناسایی توسط رادارها عملیات انجام دهد.
🤖 هوش مصنوعی و مدل “انسان بر حلقه”
بهجای کنترل کامل انسانی، این جنگنده از مدل man-on-the-loop بهره میبرد که در آن هوش مصنوعی بسیاری از تصمیمها را بهصورت مستقل و سریع میگیرد.
🤝 همکاری با پهپادهای رزمی (CCA)
F/A-XX به گونهای طراحی شده تا در کنار هواپیماهای بدون سرنشین رزمی (Collaborative Combat Aircraft) عملیاتهای هماهنگ و پیچیده انجام دهد.
- پرواز جنگنده نسل ششم چین در ارتفاع پایین: نمایی بیسابقه از J-36
- جزئیات جدید از جنگنده نسل ششم چین؛ همکاری انسان و روبات در جنگهای آینده
- جنگنده نسل ششم ژاپن و هرآنچه که از جت میتسوبیشی F-X میدانیم
- پیش نمونه جنگنده نسل شش آمریکا وارد مرحله آزمایش پروازی شده است
- آمریکا و روسیه به دنبال معرفی نسل ششم هواپیماهای جنگنده هستند
افزایش گستره عملیاتی به بیش از ۱۱ میلیون مایل مربع
با ترکیب توانمندیهای F/A-XX و تانکر هوایی بدون سرنشین MQ-25 Stingray، گستره عملیاتی نیروی دریایی از ۸ میلیون به بیش از ۱۱ میلیون مایل مربع خواهد رسید. این افزایش نهتنها قدرت مانور را بالا میبرد، بلکه ایمنی خلبانان و اثربخشی مأموریتها را نیز بهبود میبخشد.
«با هدفگیری دقیق، میتوانیم کارآمدتر عمل کرده و حضور بلندمدتتری در میدان نبرد داشته باشیم.» — دریاسالار مایکل دانلی
توجه: تصاویری که در این خبر استفاده شده، طرح مفهومی بوده و ممکن است با طراحی نهایی این جنگنده، متفاوت باشند.