پس از جنگ جهانی دوم و سقوط هیتلر ارتش آلمان تا حد بسیار زیادی تضعیف شد. هرچند حالا شاهد افزایش شدید بودجه نظامی آلمان هستیم. آیا غول خفته از خواب بیدار خواهد شد؟
برای دههها کشورهای اروپایی تصور میکردند که دوران جنگهای بزرگ بهسر آمده است یا حداقل آمریکا از آنها حمایت خواهد کرد. به همینخاطر نیز حاضر نبودند چندان در بخش نظامی هزینه کنند. هرچند افزایش شدید بودجه نظامی آلمان نشان میدهد که دوران تغییر سر رسیده است.
افزایش بودجه نظامی آلمان برای مقابله با تهدید روزافزون روسیه
دو سیلی محکم به رهبران اروپایی باعث شد از خواب خوشی که در آن بهسر میبردند. بیدار شوند. اولین سیلی حمله ناگهانی روسیه به اوکراین بود. دومین سیلی را نیز میتوان اظهارات عجیب دونالد ترامپ در رابطه با جنگ روسیه و اوکراین و خالی کردن پشت متحدان خود دانست. در نتیجه آلمان به این باور رسیده است که باید کمکم روی پای خود بایستد و توان دفاع در برابر هرگونه تهاجمی را داشته باشد.
در سال ۲۰۲۲ وقتی صدراعظم سوسیال دموکرات اولاف شولتز اعلام کرد که یک نقطه عطف تاریخی برای آلمان سر رسیده است، افراد زیادی در این کشور شوکه شدند. شولتز گفت که قصد دارد (با معیارهای این کشور) افزایش بسیار زیادی را در بودجه نظامی آلمان ایجاد کند.
سالها است که ارتش آلمان به سوژه جذابی برای مسخره کردن تبدیل شده است. بسیاری اعتقاد دارند که این گروه کوچک حتی در مدیریت ناآرامیهای داخلی نیز ناتوان خواهد بود. در نتیجه در صورت وقوع یک جنگ تمامعیار هیچ تاثیری در نتیجه نهایی نخواهد گذاشت. آنها همچنین در ابتدای درگیری با اوکراین بسیار مردد بودند و چندان تمایلی به کمک کردن نداشتند. هرچند با گذر زمان همهچیز تغییر کرد و حالا آلمان در اخبار نظامی بهعنوان یکی از مهمترین حامیان اوکراین شناخته میشود.
اشتباه آلمان در دوران مرکل
در دوران آنگلا مرکل قانونی در آلمان تصویب شد که هزینههای اضافی این کشور را کنترل میکرد. بر اساس این قانون هزینههای مازاد دولت نباید تحت هیچ شرایطی از ۰.۳۵ درصد تولید ناخالص داخلی بیشتر باشد. این قانون باعث میشد که چندان امکانی برای افزایش بودجه نظامی آلمان وجود نداشته باشد. قانونگذاران آلمانی تنها اجازه دادند که در شرایط اضطراری دولت اجازه کنار گذاشتن این قانون را داشته باشد.
همهگیری کرونا باعث شد که این اتفاق رخ دهد؛ اما در کمال تعجب بزرگترین جنگ اروپا در طول ۸۰ سال گذشته بهعنوان یک وضعیت اضطراری شناخته نشد. در نتیجه صدراعظم شولتز توانست با سختی بودجه ویژه ۱۰۰ میلیارد یورویی را برای تقویت ارتش آلمان تصویب کند. بودجهای که فقط برای یکبار قابل استفاده بود.
شاید در نگاه اول این عدد قابل توجه بهنظر برسد، اما پس از پایان آن در سال ۲۰۲۶ بودجه ارتش آلمان به همان عدد ناچیز پیشین بازخواهد گشت. بسیاری بر این باور هستند که اقتصاد آلمان توانایی افزایش قابل توجه بودجه ارتش را دارد. همچنین این تغییر میتواند باعث تقویت و رشد اقتصاد این کشور شود.
رویکرد متفاوت فردریش مرتز
در هر صورت روزهای صدراعظم شولتز بهشماره افتاده است و بهزودی فردتریش مرتز بهعنوان صدراعظم جدید آلمان معرفی خواهد شد. مرتز برنامههای بلندپروازانهای برای تقویت نیروهای مسلح آلمان دارد. مرتز میخواهد بودجه جدید ۵۰۰ میلیارد یورویی را برای سرمایهگذاری در زمینه امور دفاعی و زیرساختها ارائه دهد. بودجهای که باعث میشود اقدام شولتز کوچک و محدود بهنظر برسد.
همچنین ائتلاف تحت رهبری مرتز قانون اساسی آلمان را نیز اصلاح کرده است. از این پس هزینههای دفاعی این کشور اسیر قانون محدودیت بدهی نخواهد شد. این تغییر به دولت اجازه میدهد افزایش هزینههای دفاعی ارتش آلمان بهصورت ناچیز نباشد و تغییرات معنادارتری ایجاد شوند. رویکرد جدید مرتز با واکنش روسیه مواجه شده است. مقامات روسی میگویند که مرتز میخواهد خاطره خدمت پدر خود در ارتش آلمان نازی را زنده کند.
وضعیت کنونی ارتش آلمان
بهزودی صدراعظم مرتز تلاش خواهد کرد ارتش رو به احتضار آلمان را احیا کند. در این صورت قدرت صنعتی آلمان بزرگترین آزمون خود از زمان جنگ جهانی دوم را پشت سر خواهد گذاشت. آیا آلمانها توانایی بازسازی و افزایش چشمگیر ابعاد ارتش را خواهند داشت؟
بیایید نگاهی به وضعیت کنونی ارتش آلمان داشته باشیم. در حال حاضر آلمان از جانب روسیه احساس خطر میکند. البته آلمانیها بیشتر به نیروهای ناتو متکی هستند و تصور میکنند که میتوانند با سیاست دفاع جمعی جلوی روسها را بگیرند. هرچند رویکرد عجیب ترامپ نشان داده است که چندان نمیتوان روی کمک آمریکا در صورت درگیری گسترده حمایت کرد. این مسئله از آنجا اهمیت پیدا میکند که عمده قدرت ناتو به آمریکا وابسته است.
در صورت درگیری جداگانه وضعیت کنونی ارتش آلمان بسیار اسفبار است. در حال حاضر روسیه بیش از یک میلیون نفر پرسنل نظامی فعال را در اختیار دارد. در صورتی که تعداد نظامیان آلمانی از ۱۸۰ هزار نفر فراتر نمیرود. روسیه ۱۲ هزار تانک در یگانهای مختلف ارتش خود ذخیره کرده است که از این میان حدود ۳۰۰۰ تانک مدرن و عملیاتی محسوب میشوند.
درست است که روسیه در نتیجه جنگ با اوکراین بسیار آسیب دیده است؛ اما همچنان میتواند نیروی زمینی آلمان با ۳۰۰ تانک (شامل ۱۵۰ تانک مدرن لئوپارد ۲) را خرد کند. البته آلمان پروژه تانک لئوپارد 3 را شروع کرده است که میتواند تاحدودی شرایط را بهنفع این کشور تغییر دهد. روسها از ۳۰ هزار خودرو زرهی بهره میبرند؛ اما این میزان برای آلمانیها تنها ۶۰۰۰ خودرو است.
در زمینه توپخانه یدککش و خودکششی نیز شاهد برتری خردکننده روسیه هستیم. روسیه به ۴۵۰۰ توپخانه یدککش و ۲۰۰۰ توپخانه خودکششی مجهز شده است. در صورتی که ارتش آلمان میتواند در برابر آنها ۱۲۰۰ توپخانه یدککش و تنها ۱۰۰ توپخانه خودکششی را بهصف کند.
- چطور هیتلر میتوانست در جنگ جهانی دوم پیروز شود؟
- در صورت پیروزی هیتلر در جنگ جهانی دوم، اکنون دنیا چگونه بود؟
- بیشترین بودجه های نظامی در 2025: آمریکا، چین و روسیه چقدر هزینه میکنند
وضعیت در آسمان نیز چندان تعریفی ندارد. روسیه به ۱۵۰۰ جنگنده مجهز شده است که در میان آنها ۱۱۸ فروند سوخو ۳۵ و ۲۲ فروند سوخو ۵۷ بیشترین تاثیر را در یک درگیری احتمالی خواهند داشت. در سمت مقابل آلمان تنها ۲۵۰ جنگنده را در اختیار دارد. از میان آنها نیز ۱۴۰ جنگنده یوروفایتر تایفون میتوانند موثر ظاهر شوند.
آلمان در نظر دارد تعدادی جنگنده F-35 را برای تقویت نیروی هوایی خود خریداری کند. هرچند که پس از ماجرای کلید مرگ جنگنده F-35 تردیدها در رابطه با خرید این جنگنده افزایش یافته است. در دریا نیز آلمان حرف زیادی برای گفتن ندارد. روسیه از ۶۰ زیردریایی مختلف بهره میبرد که برخی از آنها در زمره بزرگترین زیردریایی های هسته ای جهان قرار میگیرند. در سمت مقابل آلمان از تنها ۶ زیردریایی دیزلی-الکتریکی بهره میبرد.
آینده ارتش آلمان در صورت افزایش بودجه نظامی
دادهها نشان میدهند که افزایش بودجه دفاعی ارتش آلمان یک گام ضروری محسوب میشود. آنها در حال حاضر ۷۰ میلیارد یورو را صرف مصارف نظامی میکنند که تقریبا ۲ درصد از تولید ناخالص ملی این کشور است. آلمانیها قصد دارند سهم بودجه دفاعی از GDP را به ۳ تا ۳.۵ درصد افزایش دهند. اگرچه این افزایش قابل ملاحظه محسوب میشود، اما مشخص است که عقبماندگیهای گذشته به این راحتی جبران نمیشوند.
ارتش آلمان حتی سایهای از ارتش این کشور در دوران جنگ جهانی دوم محسوب نمیشود و یارای مقابله با قدرتهای بزرگ جهان را ندارد. آلمانها ادعا میکنند که تمرکز خود را روی بهروزرسانی تجهیزات و بهبود کیفیت آنها قرار دادهاند. با وجود این، نمیتوان نقش کمیت را نیز در نتیجه نبرد انکار کرد.
شاید صدراعظم آلمان برنامههای بلندپروازانهای برای افزایش بودجه ارتش این و تقویت قدرت نظامی این کشور داشته باشد، اما آلمان هنوز برای تبدیل شدن به یک قدرت نظامی جهانی راهی بسیار طولانی را در پیش دارد. در واقع رویای ارتش آلمان در جنگ جهانی اول یا آلمان نازی به این زودیها رنگ واقعیت بهخود نمیبیند.