در تازهترین مأموریت علمی اعماق دریا، دانشمندان به کشفی باورنکردنی در دل اقیانوس آرام دست یافتند. یک ستون سنگی مرموز در عمق ۲ هزار متری این پهنه آبی، بسیاری از گمانهزنیها درباره تاریخ زمین و احتمال وجود آثار تمدنهای فراموششده را دوباره زنده کرده است.
در جریان عملیات اکتشافی کشتی تحقیقاتی Okeanos Explorer وابسته به سازمان ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده (NOAA)، تیمی از دانشمندان موفق به کشف ستونی سنگی شدند که با ارتفاعی حدود ۱۵ متر، از بستر دریا به شکل عمودی سر برآورده است. این ساختار که حدود ۱۱ متر طول و ۴ متر عرض دارد، در منطقهای نسبتاً مسطح و دورافتاده از اقیانوس آرام شمالی واقع شده و تاکنون در هیچیک از نقشههای ژئوفیزیکی قبلی ثبت نشده بود.
ستون سنگی مرموز اقیانوس آرام؛ پدیدهای زمینشناختی یا راز تمدنهای پیشاتاریخی؟
بررسیهای اولیه تیم پژوهشی نشان میدهد که این ستون ممکن است یک دایک آتشفشانی باشد؛ به عبارت دیگر، گدازهای که در گذشته از درون شکافهای صخرهای عبور کرده و با گذشت زمان، در برابر فرسایش مقاومت کرده و به شکل یک ستون صیقلی باقی مانده است. سطح این سازه در بخشهایی براق، و در نقاط دیگر پوشیده از موجودات دریایی است. همین ویژگیها، احتمال منشأ طبیعی آن را افزایش میدهد.
- کشف اکسیژن تاریک در اعماق اقیانوس دانشمندان را به چالش کشید
- یک چاله سیاه مرموز در وسط اقیانوس آرام پدیدار شد
- زندگی انسان در اعماق اقیانوس؛ رویایی که به زودی محقق میشود
با این حال، برخی پژوهشگران با اشاره به هندسه منظم و موقعیت جغرافیایی خاص ستون، احتمال دخالت عوامل انسانی یا تمدنهای باستانی را نیز مطرح کردهاند. این نظریهپردازان، آن را با ساختارهایی مانند “هرم یوناگونی” در ژاپن یا گویهای سنگی کاستاریکا مقایسه میکنند که هنوز ماهیت آنها محل بحث است.
موقعیت دقیق ستون و تأثیرات محیطی
این ستون سنگی در فاصله حدود ۱۱۶۰ مایل دریایی شمالغرب شهر هونولولو در نزدیکی منطقه حفاظتشده پاپاهاناوموکوآکیا (Papahānaumokuākea Marine National Monument) واقع شده است. بهگفته کارشناسان NOAA، جریانهای سریع آب در این منطقه طی هزاران سال ممکن است موجب صیقلی شدن سطح ستون شده باشد.
واکنش کارشناسان و فرضیههای مطرحشده
“دکتر ول فینلیسون”، زمینشناس دانشگاه مریلند، در این خصوص اظهار داشت: «مشاهده چنین ساختاری در اعماق یک منطقه هموار، بهطور طبیعی غیرمعمول است. احتمال دارد این ستون بخشی از سامانه لولهکشی آتشفشانی یک کوه زیرآبی خاموش باشد.» با این حال، تیم تحقیقاتی تأکید دارد که برای تعیین دقیق ماهیت و سن این سازه، نمونهبرداری و آنالیزهای بیشتری لازم است.
کشفهایی مشابه در گذشته
پیش از این نیز در نقاط مختلف جهان، ساختارهای زیرآبی غیرعادی کشف شدهاند که برخی از آنها منشأ زمینشناختی داشتهاند و برخی دیگر همچنان در هالهای از ابهام قرار دارند. برای نمونه، ساختار زیرآبی موسوم به “جاده بیمقصد” در سواحل باهاما یا پلههای یوناگونی در نزدیکی اوکیناوا، هنوز موضوع جدال علمی هستند.
نتیجهگیری
کشف ستون سنگی مرموز در عمق ۲ هزار متری اقیانوس آرام، بدون شک یکی از هیجانانگیزترین یافتههای اکتشافی سالهای اخیر است. اگرچه شواهد فعلی، منشأ زمینشناختی آن را تقویت میکند، اما تا زمان انجام تحقیقات تکمیلی، احتمال ارتباط آن با تمدنهای گمشده نیز بهطور کامل رد نشده است. این ساختار، نمادی از ناشناختههای شگفتانگیز در دل اقیانوسهاست که همچنان ما را به کشفهای بزرگتری فرا میخوانند.