در هنگام سقوط هواپیما مسافران ترس و ناامیدی وحشتناکی را تجربه میکنند که حتی از مرگ بدتر است. در ادامه به بررسی بدترین سوانح هوایی جهان و دلایل رخ دادن آنها میپردازیم.
بدترین سوانح هوایی جهان نشان میدهند که شکست همیشه بخشی جدانشدنی از پیشرفت است. انسان پس از قرنها توانست در قرن بیستم برای ۱۲ ثانیه پرواز کند. پس از آن صنعت هوانوردی گامبهگام پیشرفت کرد. از سال ۱۹۰۳ تا به امروز شرکتهای هواپیمایی تمام توان خود را بهکار گرفتهاند تا سرعت، بهینگی و امنیت پرواز با هواپیما را افزایش دهند. هرچند متاسفانه این مسیر با اشتباهات و تراژدیهای بزرگی نیز همراه بوده است.
بسیاری از بدترین سوانح هوایی جهان قابل پیشگیری بودند
بسیاری از مردم جهان از هواپیما واهمه دارند. آنها فکر میکنند که هواپیماها فوقالعاده ناامن هستند و هر لحظه ممکن است سقوط کنند. هرچند نگاهی به آمار تصادفات و تلفات نشان میدهد که آنها امنترین روش حملونقل در جهان محسوب میشوند. چراکه از هر ۱۱ میلیون پرواز تنها در ۱ پرواز احتمال بروز حادثه وجود دارد. البته این عدد ممکن است با سن هواپیماهای موجود، کیفیت آموزش کادر پروازی و وضعیت سیستمهای ایمنی و نظارتی یک کشور تغییر کند.
فاجعه هیدنبورگ ۱۹۳۷
با وجود اینکه دههها از فاجعه هیدنبورگ گذشته است، اما هنوز کشتیهای هوایی نتوانستهاند محبوبیت خود را بازیابند. کشتیهای هوایی زمانی یک دستاورد بزرگ محسوب میشدند. آنها توانسته بودند برای مدت ۳۰ سال مسافران را با امنیت و سرعت مناسب در سرتاسر جهان جابهجا بکنند. هرچند یکی از بدترین سوانح هوایی جهان توانست همهچیز را تغییر دهد.
در سال ۱۹۳۷ هیدنبورگ که بزرگترین کشتی هوایی جهان بود در هنگام فرود در نیوجرسی آمریکا دچار آتشسوزی شد. سیثانیه زمان کافی بود تا ۳۶ نفر از سرنشینان جان خود را از دست دهند. دلیل این حادثه چه بود؟ آلمانیها این کشتی هوایی را طوری طراحی کرده بودند که از گاز هلیوم استفاده کند. هرچند بهخاطر تحریمهای آمریکا علیه آلمان نازی آنها از هیدروژن قابل اشتعال استفاده کرده بودند.
در طول سفر نشتی سبب شد که هیدروژن در کنار اتمسفر باردار شده با الکتریسیته ساکن قرار بگیرد. در هنگام فرود نیز طنابهای مورد استفاده باعث شدند اختلاف بار بسیار زیادی ایجاد شد. اتفاقی که سبب شد تخلیه الکتریکی رخ دهد. این حادثه بزرگ مرگ کشتیهای هوایی را رقم زد. پس از آن شرکتها صرفا روی ساخت و توسعه هواپیما سرمایهگذاری کردند.
بدترین سوانح هوایی جهان: سقوط هواپیما ایر آفریقا ۱۹۹۶
آنچه در سال ۱۹۹۶ در فرودگاه کینشاسا جمهوری کنگو رخ داد را میتوان یکی از بدترین و البته عجیب ترین سوانح هوایی جهان دانست. قرار بود یک فروند هواپیمای آنتونوف An-32B از پایتخت به غرب کشور پرواز کرده و حجم قابل توجهی بار را انتقال دهد. هر هواپیما ظرفیت مشخصی برای حمل بار دارد. گرچه ظاهرا مقامات آفریقایی چندان به این مسئله توجهی نداشتند.
محموله ارسالی ۷ تن بیش از ظرفیت اعلام شده توسط شرکت سازنده بود. خلبان میخواست از باند پرواز بلند شود که متوجه شد هواپیما توانایی انجام اینکار را ندارد. خدمه پروازی میخواستند پرواز را متوقف کنند؛ اما باند باقیمانده کافی نبود. در نتیجه هواپیما از باند خارج شد و به مردم حاضر در بازار محلی کینشاسا برخورد کرد. در نتیجه این اتفاق عجیب ۲ نفر خدمه پروازی کشته شدند. همچنین بیش از ۲۹۷ نفر از مردم حاضر در بازار جان خود را از دست دادند و ۲۵۳ نیز نیز آسیب دیدند.
سوانح بوئینگ ۷۳۷ مکس ۸
در سال ۲۰۱۷ بوئینگ تاییدیههای نهایی برای هواپیمای 737 مکس ۸ را بهدست آورد. شرکتهای هواپیمایی پس از دریافت این هواپیما گفتند که مشکلاتی در زمینه کنترل پرواز وجود دارد. هرچند شرکت بوئینگ چندان توجهی به مسئله نمیکرد تا اینکه یکی از بدترین سوانح هوایی جهان رقم خورد. در سال ۲۰۱۸ تنها دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه سوکارنو هواپیما بهصورت خودکار دماغه خود را بهسمت پایین آورد.
کادر پروازی نتوانستند هیچ تغییری در مسیر ایجاد کنند و هواپیما مستقیم به دریای جاوه سقوط کرد. در نتیجه این حادثه تمامی ۱۸۹ سرنشین هواپیما جان باختند. یکسال بعد نیز اتفاقی مشابه در اتیوپی رخ داد. در آن زمان ۶ دقیقه پس از آغاز پرواز هواپیما سقوط کرد و ۱۵۷ نفر جان باختند.
ناپدید شدن پرواز MH370 مالزی ۲۰۱۴
برخلاف سایر موارد حاضر در لیست بدترین سوانح هوایی تاریخ، معمای ناپدید شدن پرواز MH370 مالزی هرگز حل نشد. در تمامی موارد میتوان لاشه هواپیما را دید و با استفاده از جعبه سیاه دلیل سانحه را کشف کرد. هرچند گویا پرواز مالزی بهطور کامل ناپدید شده است.
هواپیما در نیمهشب از کوالالامپور بلند شد و به سمت پکن حرکت کرد. ساعت ۲ صبح یک رادار نظامی مالزی متوجه شد که هواپیما مسیر خود را بهسمت دریای آندامان تغییر داده است. در سالع ۸ صبح نیز آخرین سیگنال هواپیما از اقیانوس هند دریافت شد. تا دو سال پس از حادثه پرهزینهترین عملیات جستجو در تاریخ هوانوردی انجام شد تا بلکه لاشه هواپیما در اقیانوس هند پیدا شود. هرچند که چیزی جز چند تکه کوچک از هواپیما بهدست نیامد.
- این 8 هواپیما، سریعترین جت های مسافربری جهان هستند
- رادیان وان، هواپیمایی که با سرعت دیوانه وار جهان را به لرزه درآورد؛ دور دنیا فقط در 95 دقیقه!
- چرا هیچ هواپیمایی اجازه پرواز بر فراز قطب جنوب را ندارد؟
خانوادههای ۲۳۹ مسافر این هواپیما هنوز نمیدانند دلیل مرگ عزیزانشان چه بوده است. برخی حدس میزنند که خلبان خودکشی کرده و همه را بهکام مرگ کشانده است. برخی دیگر احتمال هواپیماربایی را مطرح میکنند. گروهی نیز احتمال اشتباه از سوی نیروهای نظامی و پنهانکاری پس از آن را محتمل میدانند.
بدترین سوانح هوایی جهان: پرواز ترکیش ایرلاینز ۱۹۷۴
در ادامه یکی از بدترین سوانح هوایی جهان بهموردی میرسیم که به فیلمهای هالیوودی شباهت دارد. در سال ۱۹۷۴ قرار بود پروازی از استانبول آغاز شده و پس از توقف در پاریس به سمت لندن حرکت کند. هواپیمای مورد استفاده برای این پرواز مکدانل داگلاس DC-10 نام داشت. این هواپیما از درهای بارگیری خاصی در سمت عقب بهره میبرد.
تنها ۹ دقیقه پس از پرواز از فرودگاه پاریس ناگهان در بارگیری جدا شد و سبب کاهش فشار انفجاری گشت. در نتیجه این اتفاق کف بخش کابین مسافران از جا کنده شد و تعدادی از آنها با صندلیهای خود از هواپیما به بیرون پرتاب شدند. سپس کابلهای کنترل افقی و عمودی هواپیما قطع شدند که باعث شد خلبانان دیگر هیچ کنترلی نداشته باشند.
در نتیجه این اتفاق هواپیما با سرعت ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت بهزمین برخورد کرد. در یکی از بدترین سوانح هوایی جهان ۳۴۶ نفر جان باختند. جالب است بدانید که هواپیمایی ترکیه در زمره برترین ایرلاین های جهان قرار دارد.
برخورد هوایی واشنگتن دیسی 2025
جدیدترین رخداد در بدترین سوانح هوایی جهان به آمریکا مربوط میشود. در ژانویه ۲۰۲۵ در نزدیکی فرودگاه بینالمللی رونالد ریگان یک حادثه عجیب رخ داد. تلفات این سانحه که در نتیجه برخورد یک جت تجاری با یک هلیکوپتر ارتش آمریکا رخ داد در طول ۲۰ سال گذشته آمریکا بیسابقه بود.
گفته میشود هلیکوپتر ارتش آمریکا در حال انجام شبیهسازی خاص بود و به همینخاطر سیستم ردیابی را خاموش کرده بود. همچنین خلبانان عینک دید در شب بر چشم داشتند که باعث میشد آگاهی محیطی کاهش یابد. برخی مشکلات ارتباطی نیز سبب شده بودند که خدمه هلیکوپتر پیامهای هشدار برج مراقبت را دریافت نکنند.
مجموعه این عوامل باعث شد که هلیکوپتر بلک هاوک UH-60L با هواپیمای بمباردیه CRJ-700 برخورد کند. در نتیجه این حادثه تمامی ۶۴ مسافر هواپیما و ۳ خدمه هلیکوپتر جان خود را از دست دادند. شاید چنین حادثهای تلخ باشد؛ اما بهصورت ناگهانی رخ داده و مسافران هیچ ترس یا دردی را تحمل نکردند. این وضعیت را با غارنوردهای گیر کرده در اعماق زمین مقایسه کنید تا متوجه شوید مرگ سریع چقدر خوب است.
بدترین سوانح هوایی جهان: چارخیدادری ۱۹۹۶
در هر لحظه ۱۴ هزار هواپیما در آسمان قرار دارند. مدیریت دقیق و قوی آنها باعث میشود که هرگز شاهد برخورد مستقیم دو هواپیما در آسمان نباشیم. هرچند در سال ۱۹۹۶ یک مشکل ساده باعث شد که دو هواپیما در آسمان هندوستان با هم برخورد کنند.
هواپیمای بوئینگ 747 عربستان سعودی از فرودگاه دهلینو برخاسته و در حال ارتفاع گرفتن بود. در سمت مقابل یک هواپیمای ایلیوشین Il-76 از قزاقستان مجوز فرود را دریافت کرده بود. برج مراقبت به هواپیمای عربستانی گفته بود که در ارتفاع ۱۴ هزار پایی از زمین پرواز کند و هواپیمای قزاقستان نیز در ارتفاع ۱۵ هزار پا باقی بماند.
برج مراقبت حتی مجدد تاکید کرده بود که در ارتفاع ۱۴ هزار پا ترافیک هوایی وجود دارد و کاهش ارتفاع ممکن نیست. هرچند ظاهرا خلبان قزاق در زمینه زبان انگلیسی ضعیف بود و نتوانسته بود متوجه توضیحات برج مراقبت شود. او فکر کرده بود که باید ارتفاع را تا ۱۴ هزار پا برساند. همین نیز سبب شد که دقیقا در مسیر برخورد با هواپیمای عربستانی قرار بگیرد.
دو هواپیما با سرعت ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت با هم برخورد کردند و ۳۴۹ مسافر جان باختند. لاشه هواپیماها نیز در روستای چارخیدادری هند سقوط کرد. پس از آن بود که ارزیابی زبان انگلیسی خلبانان بینالمللی با سختگیری بسیار بیشتری انجام شد. تصور کنید خلبانان ضعیف بخواهند در خطرناک ترین فرودگاه های جهان پرواز کنند!
فاجعه فرودگاه تنریف ۱۹۷۷
در صدر بدترین سوانح هوایی جهان فاجعه فرودگاه تنریف قرار میگیرد. در سال ۱۹۷۷ یک بمبگذاری تروریستی باعث شد که مقامات اسپانیا دستور بسته شدن فرودگاه لاس پالماس را صادر کنند. آنها نگران بودند که یک بمبگذاری دیگر فاجعهای انسانی را رقم بزند. به همینخاطر پروازها را به فرودگاه تنریف شمالی انتقال دادند.
فرودگاه تنریف کوچک بود و برج مراقبت نیز برای مدیریت شرایط جدید آمادگی کافی نداشت. علاوه بر اینها، مه بسیار شدید باعث شده که عملا خلبانها و برج مراقبت دید فوقالعاده محدودی داشته باشند.
ماجرا از یک اشتباه ساده شروع شد. هواپیمای PanAM آمریکا بهآرامی در حال حرکت بود و میخواست از باند خارج شود. در همان زمان هواپیمای KLM هلند تصور کرد که اجازه پرواز را دریافت نموده است. در نتیجه سرعت خود را افزایش داد تا بلند شد. خلبان KLM در لحظات آخر ناگهان متوجه شد که یک هواپیمای غولپیکر در برابرش قرار دارد. آنها تلاش کردند با بالا کشیدن دماغه از فاجعه جلوگیری کنند؛ اما خیلی دیر شده بود.
چرخ جلوی KML از هواپیمای آمریکایی گذشت، ولی بقیه بدنه با هواپیمای پانام برخورد کرد. در نتیجه هواپیمای هلندی آتش گرفت و کمی جلوتر سقوط کرد. شکاف شدید ایجاد شده در هواپیمای پانام نیز باعث شد ۳۳۵ نفر از ۳۹۶ مسافر حاضر در آن جان خود را از دست بدهند. در مجموع ۵۸۳ نفر در تنریف کشته شدند.