دانشمندان متوجه شدهاند دو پیکان زمان در جهت مخالف وجود دارند. کشف جدید امکان وجود جهان آینه ای با زمان معکوس را تایید میکنند. آیا امکان سفر به گذشته نیز وجود دارد؟
ما در زمان هیجانانگیزی زندگی میکنیم. تا یک قرن پیش حتی نمیدانستیم خارج از کهکشان راه شیری چیز دیگری وجود دارد؛ اما اکنون میخواهیم از ماهیت ویژه جهان هستی و واقعیتهای اطراف خود آگاهی پیدا کنیم. اکنون نیز ایده بسیار جذاب وجود جهان آینه ای با زمان معکوس مطرح شده است.
کشف دو پیکان زمان مختلف و ایجاد جهان آینه ای با زمان معکوس
این روزها در اخبار علمی رویکردهای متفاوتی را در رابطه با واقعیت جهان هستی مشاهده میکنیم. گروهی با بررسی علمی مولتی ورس میخواهند اثبات کنند بینهایت جهان با قوانین متفاوت وجود دارند. گروهی هم از وجود جهانهای موازی که پس از هر تصمیم انسان ایجاد میشوند صحبت میکنند. این ایدهها بهعنوان تئوری جذاب هستند؛ اما نمیتوان بهراحتی وجود آنها را اثبات کرد.
اینجاست که یک ایده جایگزین دیگر جلوه میکند. وجود جهان آينه ای با زمان معکوس کمی به واقعیت نزدیکتر شده است. ماجرا از جایی شروع شد که گروهی از فیزیکدانان انگلیسی تصمیم گرفتند ماهیت پیکان زمان را بررسی کنند.
تا آنجایی که ما میدانیم، پیکان جهان در یک سمت حرکت میکند. همهچیز بهسمت آینده پیش میرود و امکان معکوس کردن اتفاقات وجود ندارد. پژوهشگران نیز میخواستند متوجه شوند که چرا زمان همیشه بهصورت غیرمتقارن در یک سمت پیش میرود. آن هم در حالیکه در بسیاری از معادلههای فیزیک اصلا زمان مطرح نیست. همین ایدهها نیز کمکم به یک کشف خارقالعاده منجر شد. همچنین برای آنها صحنه حرکت پاندول بسیار جذاب بود. اگر فیلم مربوط به پاندول را عقب یا جلو بزنید، نمیتوان جهت حرکت زمان را تشخیص داد. آیا ممکن است جهان نیز همینگونه باشد؟
بررسی گسترده یک سیستم کوانتومی باز
برای پاسخ به همین سوال در ظاهر ساده پژوهشگران بیش از دو سال وقت خود را صرف کشیدن پیکان زمان در سیستمهای کوانتومی باز کردند. نتایج نشان داد که دو پیکان زمان در جهتهای مخالف در این سیستمها وجود دارند.
دانشمندان قصد داشتند ماهیت زمان را در سطح زیراتمی بررسی کنند. در نتیجه یک سیستم کوانتومی باز را انتخاب کردند. سیستمی که میتواند در نتیجه تعامل با محیط اطراف تغییر کند. در اینگونه سیستمها با گذر زمان آنتروپی یا همان بینظمی افزایش مییابد. از آنجایی که نمیتوان در مقیاس بسیار کوچک گذر زمان را متوجه شد، باید از واسطههایی مثل آنتروپی برای درک آن استفاده کنیم.
توجه داشته باشید که با توجه به قوانین فیزیک آنتروپی قابل بازگشت نیست. اگر شیر از لیوان بیرون بریزد، دیگر امکان ندارد که به لیوان برگردد. دانشمندان ابتدا معادلههای خاصی را برای حرکت پاندول یا ریختن شیر آماده کردند. در این معادلهها کاملا مشخص است که آنتروپی افزایش مییابد. همچنین در این معادلهها میتوان بهراحتی تشخیص داد که پیکان زمان در چهسمتی حرکت میکند.
در معادلههای اشارهشده پیکان زمان حالت غیرمتقارن دارد. هرچند در معادلههای مرتبط با سیستم کوانتومی باز دو پیکان زمان با جهتگیری مخالف را میتوان مشاهده کرد. جالب اینجاست که در هر دو پیکان زمان آنتروپی باز هم افزایش مییابد و سیستم رو به بینظمی بیشتر میرود. همچنین اگر پیکان زمان در یک جهت حرکت خود را آغاز کند، دیگر امکان معکوس کردن حرکت آن وجود ندارد. در این حالت ما با مفهومی طرف هستیم که پیکان دوگانه نام میگیرد.
رفتن به گذشته و جلوگیری از اتفاقات بد
نتایج بهدست آمده میتوانند دید ما را نسبت به همهچیز تغییر دهند. فیزیکدانان انگلیسی تاکید میکنند که وجود دو پیکان زمان از نظر علمی کاملا ممکن است. آیا میتوان گفت که امکان سفر در زمان وجود دارد؟ آیا میتوان روزی پیکان زمان را معکوس کرد و از اتفاقات ناگوار جلوگیری کرد؟ آیا میتوان در هر لحظه ممکن مسیر خاصی را برای پیکان زمان انتخاب کرد؟ جهان آینه ای با زمان معکوس چه ویژگیهای خاصی دارد؟
همانطور که ميبینید یافتههای جدید باعث میشوند سوالهای زیادی در ذهن ایجاد شود. در ادامه سعی ميکنیم به این سوالها پاسخ دهیم تا دید کاملا جدیدی به جهان اطراف پیدا کنید.
متاسفانه باید بگوییم که وجود دو پیکان زمان هیچ ارتباطی با سفر در زمان ندارد. پیکان زمان مسیر حرکت را مشخص میکند و نمیتوانید آن را تغییر دهید. در واقع نه امکان تغییر نسبی و نه معکوس کردن پیکان وجود ندارد. شما نمیتوانید فرد را چند ثانیه به عقب ببرید تا تصادف رخ ندهد. اینکار خلاف قوانین فیزیک است. همچنین نمیتوان در هر لحظه خاص یک پیکان زمان را انتخاب کرد.
اگر شما در یک دوراهی به سمت راست حرکت کنید، مسیر کاملا جدیدی را انتخاب کردهاید. در این حالت نمیتوانید در میانه راه بگویید که میخواهم مسیرهای جاده دیگر را نیز تجربه کنم. اینجاست که یک سوال مهم ایجاد میشود. چهزمانی امکان انتخاب پیکان زمان وجود داشته است؟
- آیا انسان توانایی سفر به جهان های موازی را دارد؟
- تلسکوپ جیمز وب باور دارد که جهان هستی درون یک سیاه چاله قرار دارد
- یک نظریه فوقالعاده عجیب: جهان هستی خود را تکرار میکند
بهباور دانشمندان در آغاز جهان هستی یا همان لحظه اول انفجار بیگبنگ دو پیکان زمان وجود داشتهاند. پیکان آینده در جهان ما قرار گرفت و یک جهان آینه ای با زمان معکوس نیز در سمت دیگر پدیدار میشود. در واقع اکنون دو جهان کاملا متفاوت وجود دارند. در جهان ما همهچیز به سمت آینده حرکت میکند و در جهان آینه ای همهچیز به سمت گذشته میرود. هرچند در هر دو جهان همچنان آنتروپی با گذر زمان رو بهافزایش است.
ویژگیهای عجیب جهان آینه ای با زمان معکوس
در لحظه ابتدایی یک سیستم باز کوانتومی دو جهت برای زمان مشخص میشود. اینکه جهان شما در کدام جهت تعریف میشود، همهچیز را تغییر میدهد. اگر بیگبنگ را بهعنوان لحظه آغازین جهان در نظر بگیریم، این انفجار باعث ایجاد دو جهان متقارن شده است.
در جهان دیگر نیز تمامی قوانین فیزیک حکمفرما هستند و میتوان کهکشانها و ستارهها را مشاهده کرد. هرچند در آنجا زمان بهسمت عقب پیش میرود. البته این به معنی این نیست که آنها برعکس زندگی میکنند. از نظر ساکنان جهان آینه ای زمان معکوس پیش نمیرود. از نظر آنها زمان رو بهجلو است و همهچیز عادی بهنظر میرسد. هرچند اگر ما لحظهای وارد جهان آنها شویم، متوجه تفاوت خواهیم شد.
با چند مثال ساده سعی میکنیم مشخصات این جهان را توضیح دهیم. در جهان ما وقتی فردی میخواهد آب بخورد توالی حرکت دست، برداشتن پارچ و پر کردن لیوان در ذهن ثبت میشود. هرچند در جهان آینه ای ابتدا لیوان پر دیده میشود و سپس پارچ و دست میآیند. البته از نظر آنها اینگونه نیست. این چیزی است که ما درک میکنیم. از نظر ساکنان آن جهان لیوان پر از آب شده و آنها هم آن را نوشیدهاند.
در جهان کنونی ما مراحل زندگی بهترتیب نوزادی، جوانی، پیری و مرگ هستند. اگر وارد جهان دیگر بشویم، میبینیم که جنازه از گور بلند میشود. سپس کمکم جوان شده و حتی بهاندازه یک نوزاد کوچک خواهد شد. در پایان نیز در رحم مادر ناپدید میگردد. آیا افراد حاضر در جهان آینه ای نیز همین درک را از خود دارند؟ خیر! آنها فکر میکنند زمانی نوزاد بودهاند، پس از جوانی پیر شدهاند و در آینده نیز خواهند مرد. آنها اصلا احساس نمیکنند که ممکن است توالی دیگری هم وجود داشته باشد.
چطور ممکن است که آنها متوجه چنین رخدادهای عجیبی نشوند؟ بهباور دانشمندان سه عامل مهم در شکل دادن به تصور ما از گذر زمان نقش دارند. ما دید مشخصی از گذشته و رخدادهای آن داریم، انتظار داریم که اتفاقات جدید و پیشبینی نشدهای در آینده رخ دهد و متوجه هستیم که هر معلولی به علتی ارتباط دارد.
درست است که در جهان آینه ای زمان بهصورت معکوس پیش میرود، اما آنها نیز درک مشخصی از گذشته خود دارند. آنها نیز میتوانند بهیاد آوردند که کارهایی را انجام دادهاند. همچنین آنها منتظر هستند که در آینده اتفاقاتی که قطعی نیستند رخ دهند. البته برای ما این اتفاقات همچون رفتن به گذشته میمانند؛ اما برای آنها اینگونه نیست. علاوه بر اینها، مردم جهان معکوس علیت را مطابق با پیکان زمان خود درک میکنند.
البته توجه داشته باشید یافتههای جدید قطعا تایید نمیکنند که چنین جهانی با مشخصات اشاره شده همین الان وجود دارد. همچنین دانشمندان نمیتوانند راهی را برای بازدید از آن جهان ارائه کنند. صرفا گفته میشود برخلاف بسیاری از نسخههای تخیلی که برای جهان پیچیده میشود، جهان آینه ای با زمان معکوس از نظر علمی کاملا امکانپذیر است.