کشف جدید ناسا با تحلیل هوش مصنوعی نشان میدهد که رگههای تیره مریخ حاصل آب در مریخ نیست. آیا رویای زندگی در سیاره سرخ به پایان رسید؟
رگههای تیره و دراز که به طور منظم در سطح مریخ دیده میشوند، برخلاف تصورات پیشین دانشمندان، احتمالا نه توسط آب، بلکه بر اثر حرکت گرد و غبار و باد تشکیل شدهاند. این یافته تازه، حاصل یک تحلیل جدید با استفاده از هوش مصنوعی است که نگاه ما را به سیاره سرخ تغییر میدهد. این کشف مهم، میتواند پیامدهای قابل توجهی برای انتخاب مکانهای اکتشافات آتی در مریخ و همچنین جستجو برای شواهد حیات باستانی داشته باشد.
کشف جدید هوش مصنوعی ناسا: دیگر اثری از آب در مریخ نیست؟
رگههای مرموز و تیرهای که در سراسر سطح مریخ دیده میشوند، ممکن است در نهایت نتیجه جاری شدن آب نباشند. این گمانهزنی جدید پس از یک تحلیل دقیق با استفاده از هوش مصنوعی مطرح شده است. این رگهها که اولین بار در سال ۱۹۷۶ توسط ماموریت وایکینگ ناسا در امتداد صخرهها و دیوارههای دهانههای مریخ مشاهده شدند، مدتها بود که توسط دانشمندان به عنوان نشانههایی از جریان آب باستانی در سطح سیاره خشک شده، تفسیر میشدند.
اما یک الگوریتم هوش مصنوعی که بر اساس مشاهدات این رگههای شیبدار آموزش دیده، منشأ متفاوتی را برای آنها آشکار کرده است. این تحلیل نشان میدهد که رگهها احتمالا از باد و گرد و غبار تشکیل شدهاند، نه آب در مریخ. این یافتهها که در ۱۹ می در مجله معتبر Nature Communications منتشر شد، میتواند بر روی انتخاب مناطق برای اکتشافات انسانی آینده در مریخ و همچنین نقاطی که به دنبال شواهد حیات باستانی میگردیم، تأثیر مهمی بگذارد.
- دلیل سرخ بودن رنگ مریخ هم سرانجام معلوم شد!
- پیدا کردن حیات در مریخ میتواند بدترین خبر برای انسان باشد
- دلایل ایلان ماسک برای ضرورت سفر به مریخ شنیدنی هستند
آدوماس والانتیناس، دانشمند سیارهشناسی از دانشگاه براون و از نویسندگان این مطالعه، میگوید: «این مزیت رویکرد کلانداده است.» او افزود: «این به ما کمک میکند تا برخی فرضیهها را از مدار حذف کنیم، پیش از اینکه فضاپیما را برای اکتشاف بفرستیم.»
نقش باد و گرد و غبار در شکلگیری رگهها
این خطوط تیره و باریک، تیرهتر از سطح اطراف مریخ هستند و تا صدها متر به سمت پایین شیب امتداد دارند. نمونههای کوتاهمدتتر از این ویژگیها، به عنوان خطوط شیبدار تکرارشونده (RSL) شناخته میشوند و به طور منظم در دورههای گرمتر مریخ ظاهر میشوند.
این امر باعث شد برخی از دانشمندان سیارهشناسی پیشنهاد کنند که نوسانات فصلی دما میتواند باعث ذوب شدن یخ یا آبخوانهای یخزده، یا متراکم شدن هوای مرطوب شود و جریاناتی از آب شور را در دهانههای سیاره سرازیر کند. اگر این فرضیه درست میبود، این مناطق برای ماموریتهای آتی به مریخ بسیار مورد توجه قرار میگرفتند، چرا که میتوانستند حاوی نشانههایی از آب در مریخ باشند.
برای بررسی این موضوع، دانشمندان الگوریتم یادگیری ماشینی را بر روی مشاهدات تأیید شده رگهها آموزش دادند. سپس، این الگوریتم ۸۶,۰۰۰ تصویر ماهوارهای را اسکن کرد تا نقشهای از ۵۰۰,۰۰۰ ویژگی رگهای ایجاد کند. یکی از محققان این پروژه توضیح داد: «هنگامی که این نقشه جهانی را در اختیار داشتیم، میتوانستیم آن را با پایگاههای داده و کاتالوگ سایر عوامل مانند دما، سرعت باد، هیدراسیون، فعالیت رانش سنگ و سایر عوامل مقایسه کنیم.»
با استفاده از این نقشه، دانشمندان دریافتند که رگهها به احتمال زیاد در مکانهایی با سرعت باد بالا و رسوب گرد و غبار زیاد تشکیل میشوند. این نشان میدهد که آنها از لایههای گرد و غبار ریز که از شیبهای تند میلغزند، به وجود آمدهاند. پیش از این نیز مطالعات دیگری به شواهد وسوسهانگیزی از وجود آب و حتی حیات در مریخ اشاره کرده بودند. اما اگر یافتههای این مطالعه جدید درست باشد، میتواند به عنوان راهنمایی برای غربالگری بین سرنخهای مفید و سرنخهای گمراهکننده سیاره سرخ عمل کند.