جهان نئاندرتالها بسیار پیچیدهتر از حد تصورات ما بوده است! با ۱۰ حقیقت باورنکردنی درباره این انسانهای باستانی آشنا شوید.
وقتی نام «نئاندرتال» به گوش میرسد، بسیاری از ما موجودی اولیه و زمخت را تصور میکنیم. اما شواهد علمی که سال به سال بیشتر میشوند، داستان کاملا متفاوتی را روایت میکنند. جهان نئاندرتالها بسیار پیچیدهتر و هوشمندانهتر از آن چیزی است که تصور میکردیم.
رازهای باستانی جهان نئاندرتالها
از مراقبت از کودکان معلول گرفته تا خلق آثار هنری، دانشمندان بارها از سبک زندگی پیشرفته و شگفتانگیز این خویشاوندان باستانی ما حیرتزده شدهاند. در ادامه به ۱۰ راز شگفتانگیز از دنیای پر رمز و راز نئاندرتالها میپردازیم.
۱. خلق هنر با قدیمیترین اثر انگشت جهان
قدیمیترین اثر انگشت کشفشده در جهان متعلق به یک هنرمند نئاندرتال است. این اثر که در یک پناهگاه صخرهای در اسپانیا پیدا شده، لکهای از رنگ قرمز روی سنگی کوچک است. از آنجایی که این علامت کاربرد عملی خاصی نداشته، دانشمندان آن را مدرکی قطعی میدانند که نشان میدهد نئاندرتالها صرفا برای زیبایی و تزئین، دست به خلق آثار هنری میزدند و درک عمیقی از هنر داشتند.
۲. آشپزی پیشرفته با دستور پخت ۷۰ هزار ساله
فکر نکنید که نئاندرتالها غذای خود را خام میخوردند. بقایای سوختهای که در غار شنیدر در شمال عراق پیدا شده، نشاندهنده قدیمیترین وعده غذایی پخته شده در جهان است. آنها با استفاده از حبوبات و دانههای وحشی نوعی «نان تخت یا پنکیک» درست میکردند. دانشمندانی که سعی کردند این دستور پخت ۷۰ هزار ساله را بازسازی کنند، طعم آن را «بسیار خوشایند» و «آجیلی» توصیف کردند.
۳. مراقبت گروهی از کودک مبتلا به سندروم داون
داستان «تینا» یکی از تکاندهندهترین شواهد از انسانیت و معرفت در جهان نئاندرتالها است. فسیل این کودک که با علائم سندروم داون در غاری در اسپانیا پیدا شده، نشان میدهد که او حداقل تا شش سالگی زندگی کرده است. زنده ماندن کودکی با چنین شرایطی در آن دوران سخت بدون حمایت یکپارچه و دلسوزانه کل گروه ناممکن بود. بقای تینا ثابت میکند که نئاندرتالها فراتر از والدین، از اعضای آسیبپذیر خود مراقبت میکردند و حس نوعدوستی عمیقی در میانشان جریان داشت.
۴. ضیافتهای دریایی و شکار کوسه و دلفین
تا همین اواخر تصور میشد که فقط انسانهای هوشمند از منابع غذایی دریا استفاده میکردند. اما کشفیات در غار «فیگویرا براوا» در پرتغال نشان داد که نئاندرتالها آشپزهای دریایی ماهری بودهاند. آنها نه تنها از صدف و خرچنگ، بلکه از ماهی، کوسه و حتی دلفین نیز تغذیه میکردند. غذاهای دریایی تقریبا نیمی از رژیم غذایی آنها را تشکیل میداد که نشاندهنده هوش بالای آنها در بهرهبرداری از منابع مختلف است.
۵. شکار غولپیکرترین فیلهای عصر یخبندان
نئاندرتالها شکارچیان بیباکی بودند که از شکار ماموتها (بزرگترین پستاندار خشکی در عصر یخبندان) هراسی نداشتند. هزاران استخوان از این ماموتها با علائم بریدگی در آلمان کشف شده است. هر فیل میتوانست غذای مورد نیاز برای ۲۵۰۰ وعده ۴۰۰۰ کالری را تأمین کند. این حجم عظیم گوشت نشان میدهد که آنها احتمالا با روشهایی مانند دودی کردن یا خشک کردن در نگهداری و ذخیره غذا استاد بودند.
۶. ویروسهای ۵۰ هزار ساله در استخوانها
نبرد ما با ویروسها، داستانی بسیار قدیمیتر از آن چیزی است که تصور میکنیم. محققان در کوههای آلتای روسیه ردپای کهنترین ویروسهای انسانی را در استخوانهای ۵۰ هزار ساله نئاندرتالها کشف کردهاند. آثاری از آدنوویروس، هرپسویروس و پاپیلوم ویروس در این بقایا وجود داشت که نشان میدهد این انسانهای باستانی نیز با بیماریهای ویروسی دست و پنجه نرم میکردند. این کشف مهم نشان میدهد که شاید همین بیماریها یکی از عوامل انقراض نئاندرتالها بوده باشند.
- قدیمیترین عکس سلفی جهان؛ ردپای یک هنرمند 43 هزار ساله نئاندرتال
- راز صورتهای کوچک انسانهای مدرن در مقایسه با شامپانزهها برملا شد
- مهمترین اکتشافات باستان شناسی در سال 2024
- ۱۰ اکتشاف فوق العاده درباره نئاندرتالها در سال ۲۰۲۴
۷. خواب زمستانی برای فرار از سرمای کشنده
یکی از عجیبترین و جذابترین نظریهها درباره جهان نئاندرتالها این است که آنها شاید مانند خرسها به خواب زمستانی میرفتند! این ایده جسورانه از بررسی فسیلهایی در غار «سیما د لوس هوئسوس» اسپانیا سرچشمه میگیرد. دانشمندان در این استخوانها الگوهایی را مشاهده کردند که شباهت زیادی به بقایای پستاندارانی که به خوابزمستانی میرفتند، دارد. بر این اساس آنها برای زنده ماندن در زمستانهای کشنده، متابولیسم بدن خود را به شدت کند کرده و به خوابی عمیق فرو میرفتند.
۸. زندگی مسالمتآمیز با گونههای دیگر انسانی
غار دنیسوا در سیبری، تنها نقطه روی زمین است که شواهدی از همزیستی سه گونه مختلف انسانی (نئاندرتالها، دنیسوواها و احتمالا انسانهای هوشمند) در آن یافت شده است. آنها برای هزاران سال در کنار یکدیگر زندگی میکردند و حتی با هم زاد و ولد داشتند. کشف استخوان یک دختر نوجوان که مادری نئاندرتال و پدری دنیسووا داشته، این همزیستی شگفتانگیز را اثبات میکند.
۹. مبارزه با اولین آفتهای انسانی: ساسها
ساسها این موجودات خونآشام و مزاحم فقط مشکل ما نیستند. به نظر میرسد این حشرات ۶۰ هزار سال پیش، از خفاشها به اجداد باستانی ما منتقل شدند و نئاندرتالها اولین میزبانان انسانی آنها بودند. جهان نئاندرتالها با چالشهایی روبرو بود که امروزه نیز برای ما آشناست.
۱۰. تغییر قطبهای مغناطیسی و انقراض نئاندرتالها
یک نظریه عجیب اما جالب انقراض نئاندرتالها را به یک رویداد کیهانی ربط میدهد. حدود ۴۲ هزار سال پیش، قطبهای مغناطیسی زمین به طور موقت جابجا شدند. این پدیده که سپر محافظ زمین در برابر تشعشعات کیهانی را تضعیف کرد میتوانست باعث تغییرات آب و هوایی شدیدی شده و شرایط را برای بقای آنها غیرممکن کرده باشد؛ رویدادی که محققان آن را «رویداد آدامز» نامیدهاند.
دنیای نئاندرتالها دیگر تصویری ساده و ابتدایی نیست؛ بلکه پر از هوش، فرهنگ و پیچیدگیهای انسانی است. این انسانهای باستانی نهتنها هنر و آشپزی را میشناختند، بلکه با همدلی، درک و تطبیقپذیری زندگی میکردند. هر کشف تازه ما را یک قدم به درک بهتر گذشته و خودمان نزدیکتر میکند.