گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
رادار کوانتومی چین، فناوری نوظهوری است که می‌تواند توانایی هواپیماهای رادارگریز آمریکا را در پنهان ماندن به چالش بکشد و آغازگر دورانی نوین در جنگ‌افزارها باشد.
در دهه‌های اخیر، فناوری پنهان‌کاری (Stealth) برگ برنده اصلی نیروی هوایی آمریکا بوده است. هواپیماهایی نظیر بی-۲ اسپریت، اف-۲۲ رپتور و اف-۳۵ لایتنینگ ۲، بر این اساس طراحی شده‌اند که بتوانند بدون شناسایی شدن از سیستم‌های راداری عبور کنند. اما تحولات اخیر در توسعه رادارهای کوانتومی، به‌ویژه پیشرفت‌های گزارش‌شده از سوی چین، این مزیت استراتژیک را با تهدیدی جدی مواجه ساخته و پرسش‌هایی کلیدی درباره آینده جنگ‌های هوایی مطرح می‌کند.
رادار کوانتومی چیست؟
رادار کوانتومی مفهومی جدید در فناوری حسگرهاست که از فیزیک کوانتوم، به‌ویژه پدیده‌ای به نام درهم‌تنیدگی کوانتومی، نشأت می‌گیرد. ایده اصلی این است که وقتی دو ذره، مانند فوتون‌ها (بسته‌های ریز نور)، به‌طور عمیق به هم مرتبط می‌شوند، هر اتفاقی که برای یکی بیفتد، فوراً بر دیگری تأثیر می‌گذارد، مهم نیست چقدر از هم دور باشند. در تئوری، فناوری رادار کوانتومی جفت‌هایی از این فوتون‌های درهم‌تنیده را ایجاد می‌کند. یکی از فوتون‌های هر جفت به هوا فرستاده می‌شود، در حالی که دیگری به‌عنوان مرجع باقی می‌ماند.
اگر فوتون در حال حرکت با چیزی، مانند یک هواپیمای رادارگریز، تعامل کند، اطلاعاتی را جمع‌آوری می‌کند. دانشمندان امیدوارند با انتقال این اطلاعات به همتای درهم‌تنیده‌اش، بتوانند آنچه را که لمس کرده است، حتی اگر آن شی برای سیستم‌های راداری سنتی تقریباً نامرئی طراحی شده باشد، شناسایی و تجزیه و تحلیل کنند. در رادار سنتی، به بازگشت سیگنال متکی هستید. با این حال، همان‌طور که پیش‌تر توضیح دادیم، هواپیماهای رادارگریز برای جذب یا منحرف کردن این سیگنال‌ها طراحی شده‌اند که باعث می‌شود در نمایشگرهای رادار بسیار کوچک‌تر به نظر برسند یا کاملاً ناپدید شوند.
- مهندسان آمریکایی، غیرممکن را ممکن کردند؛ دوربری کوانتومی از طریق اینترنت
- ایلان ماسک نخستین ماهواره کوانتومی جهان را به فضا پرتاب کرد
- خداحافظی با جمینگ جی پی اس؛ فناوری کوانتومی جدید استرالیا 50 برابر دقیق‌تر است
- ماهواره کوانتومی جدید چین به‌هیچ عنوان هک نمی‌شود!
اما نکته اینجاست که حتی اگر فناوری پنهان‌کاری دیدن یک هواپیما را دشوار کند، نمی‌تواند حضور آن را در فضا به طور کامل از بین ببرد. اینجاست که رادار کوانتومی ممکن است یک مزیت داشته باشد. این فناوری لزوماً به قدرت سیگنال بازگشتی وابسته نیست. به‌خاطر داشته باشید، یک دوقلوی درهم‌تنیده وجود دارد. ایده این است که وقتی فوتون با یک هواپیمای رادارگریز تعامل می‌کند، اثر انگشت کوانتومی که از آن برمی‌دارد، بلافاصله با دوقلوی درهم‌تنیده در مبدأ ارتباط برقرار می‌کند.
آیا رادار کوانتومی چین قادر به شناسایی هواپیماهای رادارگریز آمریکاست؟
مفهوم درهم‌تنیدگی، آن‌گونه که در غرب می‌شناسیم، بسیار شکننده است و شرایط آب‌وهوایی مانند رطوبت، گردوغبار و گرما می‌تواند پیوند کوانتومی بین فوتون‌ها را از بین ببرد. با این حال، طبق مقاله‌ای در ساوث چاینا مورنینگ پست، محققان در دانشگاه چینهوا در حال کار بر روی یک نمونه اولیه رادار کوانتومی هستند که از فوتون‌ها استفاده نمی‌کند. در عوض، سیستم آن‌ها از یک شتاب‌دهنده الکترون استفاده می‌کند. این سیستم مانند یک تفنگ الکترومغناطیسی غول‌پیکر عمل می‌کند که با شلیک الکترون‌های پرانرژی نزدیک به سرعت نور، یک طوفان الکترومغناطیسی تولید می‌کند.
ایده این است که این طوفان می‌تواند با هواپیماهای رادارگریز به روش‌هایی تعامل کند که رادار سنتی قادر به آن نیست و اشیایی را شناسایی کند که در غیر این صورت برای پنهان ماندن طراحی شده‌اند. و برخلاف سیستم‌های مبتنی بر فوتون‌های درهم‌تنیده که در مسافت‌های طولانی یا در آب‌وهوای بد با مشکل مواجه می‌شوند، این رویکرد ممکن است در شرایط واقعی مقاوم‌تر باشد. گزارش‌های رسانه‌های چینی حاکی از سیستم‌های آزمایشی است که قادر به شناسایی اشیا در بردهای تا ۱۰۰ کیلومتر هستند، اما هیچ داده تاییدشده‌ای از سوی مراجع مستقل وجود ندارد که نشان دهد آن‌ها به‌طور قابل‌اطمینانی علیه جت‌های جنگنده مانند اف-۳۵ عمل می‌کنند.
به‌هرحال، ایالات متحده نیز دست روی دست نگذاشته است. دارپا (DARPA)، سازمان تحقیقاتی وزارت دفاع آمریکا، سال‌هاست که از تحقیقات رادار کوانتومی حمایت می‌کند و مؤسساتی مانند آزمایشگاه لینکلن ام‌آی‌تی و لاکهید مارتین انواع مختلفی از سیستم‌های تشخیص پیشرفته کوانتومی را بررسی کرده‌اند. آنچه نامشخص است این است که چه میزان از این فناوری به مرحله عملیاتی رسیده، زیرا ایالات متحده به‌ندرت فناوری‌های آزمایشی خود را فاش می‌کند. با این حال، کارشناسان در سراسر جهان نسبت به ادعاهای چین تردید دارند. در حالی که تحقیقات روی کاغذ امیدوارکننده به نظر می‌رسد، بسیاری معتقدند نتایج احتمالاً بیش از حد واقعی جلوه داده شده است. با این حال، اگر رادار کوانتومی روزی قابل‌اطمینان شود، می‌تواند راهبردهای مبتنی بر پنهان‌کاری را به‌شدت بازتعریف کند. این امر می‌تواند نحوه برنامه‌ریزی جنگ‌ها، ساختار دفاع هوایی و حتی طراحی هواپیماهای آینده را تغییر دهد.