طرفداران بازیهای ویدیویی همواره به کنسولشان عشق میورزند و تواناییهای پردازش تصاویر و سرعت بارگذاری آنها را تحسین میکنند. اما آنچه در این میان کمتر مورد توجه قرار میگیرد، کنترلر بازیهاست که از مهمترین عوامل برای القای هیجان بازی به بازیکن به شمار میرود. با این وجود سازندگان بسیاری از کنسولها، بهواسطه طراحی نازیبا و ناکارآمد کنترلر، سبب افت محسوس محبوبیت محصولشان شدهاند.
شرکتهای تولیدکننده کنترلر بازیها، گاهی هدف اصلی خود یعنی راحتی و ارگونومی دسته بازی را به فراموشی میسپارند و به دنبال متمایز شدن، دست به هرکاری میزنند. اما تمایز ایجاد شده بیشتر اوقات به مذاق کاربران خوش نمیآید و پروژه بهکلی با شکست مواجه میشود. در ادامه نگاهی به ۷ مورد از بدترین این پروژهها خواهیم انداخت.
Amiga CD32
ممکن است تصور کنید کنترلر دستگاه بهصورت وارونه قرار گرفته است؛ اما دیدگان آدمی نیز گاهی اشتباه میکنند! کنترلر آمیگا CD32 به شکلی وارونه طراحی شده که بههیچعنوان برای قرارگیری در دست ارگونومیک نیست و وزن بسیار کم این کنترلر دلیل دیگری برای نامناسب بودن این کنترلر برای بازی محسوب میشود. در واقع گیمر ابتدا باید توانایی کنترل کردن خود کنترلر را داشته باشد و پس از آن به کنترل بازی بپردازد! جنس پلاستیکی کنسول و کنترلر حس نامطلوب بیکیفیتی را به کاربر ارائه میکند. شاید حتی اشکال ضایعات نفتی موجود در دریاها را به طراحی عجیب و نامانوس این کنترلر ترجیح بدهید! دکمههای تعبیه شده برروی کنترلر نیز چندان چنگی به دل نمیزنند و بهطورکلی هواداران این کنسول را از این کنترلر فراری میدهند. با همه این اوصاف، میتوان تعداد فراوان بازیهای پورت شده را نقطه قوت بزرگی برای کنسول آمیگا CD32 در نظر گرفت.
Xbox Kinect
کنترلرها لزوما در دستان بازیکن قرار نمیگیرند، نظیر کینکت اکس باکس. موفقیت تبلیغاتی کینکت مایکروسافت و محبوبیت مجازی آن، بهقدری گسترش یافته بود که نگرانیهایی همچون خطر شنود مکالمات درون منزل یا دزدی اطلاعات را به دنبال داشت. اما مدتی بعد از عرضه شدن کینکت به میان مردم، تمامی نگرانیها برطرف گشتند چراکه عملکرد کینکت بسیار کند و پر از لگ بوده و بهسختی از پس بازیهای اجرا شده برمیآمد. برای استفاده از کینکت، بازیکن بایستی در فضایی بزرگ قرار گیرد تا بتواند در آن به حرکت درآید و در خانههای آپارتمانی امروزی، فراهم کردن چنین فضایی مقداری سخت جلوه میکند. به جز بازی Fruit Ninja، کینکت به لحاظ کیفیت بازیها در سطح بسیار پایینی قرار داشت و زمانی که مایکروسافت کینکت خود را به همراه Xbox One به اجبار به مردم میفروخت، ابروهایمان از تعجب به بالا پرتاب شدند! اما کمی بعد مایکروسافت از تصمیم خود عقبنشینی کرد و اکس باکس وان را بدون کینکت نیز به فروش رساند. مشخصا کینکت برای علاقهمندان به کنترل حرکتی بازیها تجربهای تلخ رقم خواهد زد.
Atari Jaguar
آتاری در ایران بیشتر بهعنوان تولیدکننده ابتداییترین کنسولهای بازی شناخته میشود، اما این کمپانی کارنامهای بلند بالا در زمینه کنسولهای بازی را در اختیار دارد. تصور کنید در حال انجام یک بازی هیجانی هستید که دقیقا در لحظه کلیدی بازی، تلفن خانه به زنگ درمیآید. انتخاب یکی از دو راه پیش رو، یعنی متوقف نمودن بازی و پاسخ دادن به تلفن یا ادامه بازی و بیتوجهی به تماس ورودی کاری بس دشوار است! شرکت آتاری با اندیشیدن راهکاری جالب برای حل این معضل دست به معرفی کنترلر جدید خود زد. این کنترلر با ردیفهایی از اعداد همراه گشته که کاربر را قادر به برقراری تماس با هریک از آشنایان و یا پاسخگویی به تماسهای دریافتی میسازد. گنجاندن این قابلیت در کنترلر باعث افزایش انکار نشدنی ابعاد این دسته تا ۱۲۰ درصد بیشتر از حد معمول خود گشت. با توجه به ناکارآمد بودن دکمههای مربوط به تلفن در حین بازی و بد دست شدن کنترلر، گیمرها به محصول آتاری روی خوش نشان ندادند و بهندرت در لیست خرید علاقهمندان به بازیهای ویدیویی قرار گرفت.
Phillips CD-i
دهه ۱۹۹۰ به اندازهای که برای طرفداران موسیقی جذاب و دوست داشتنی بود، برای گیمرها نا امیدکننده محسوب میشد. اما دست ساخته فیلیپس در این میان ساز مخالف را برای برای اهالی شعر و طرب به صدا در میآورد. علیرغم ظاهر عجیب و نا آشنای کنترلرهای آمیگا و آتاری، اجرای چندین بازی با این کنترلرها امکانپذیر بود. اما Phillips CD-i کارایی بسیار پایینتری نسبت به آنان داشت. این سری از تولیدیهای فیلیپس ظاهری شبیه به فلزیاب یا جستجوگر سگهای ولگرد داشت که با کارآیی بسیار پایین خود نتوانست محبوبیتی نزد مردم پیدا کند و به یکی از شکستهای فیلیپس بدل گشت.
Intel Wireless Series Gamepad
بازیکنان بسیار کمی شانس بازی با کنترلرهایی مانند فرمان هواپیما را داشتهاند! اینتل با ارائه کالایی جدید و بیسیم سعی در تغییر وضعیت نامطلوب بازار کنترلرها داشت، اما نتایج حاصل شده از عملکرد اینتل بههیچعنوان رضایت بخش نبوده است. برای استفاده از این کنترلر ابتدا بایستی از وبسایت اینتل درایورهای مربوطه را دانلود کنید و سپس به انجام بازی برروی رایانههای شخصی (PC) بپردازید. همچنین از این دستگاه میتوان بهعنوان ماوس نیز استفاده نمود. اینتل در کنار این کنترلر هیچ کنسولی معرفی نکرد و شاید یکی از دلایل شکست این طرح، همین تصمیم نابهجا بوده باشد.
Sony DualShock 3 PlayStation 3
کنسول پلیاستیشن ۳ یکی از بحث برانگیزترین و خاطرهانگیزترین کنسولهای بازی در تاریخ به شمار میرود. استفاده از پردازندههای قدرتمند و ارائه کیفیت برتر بازیها در نسل سوم کنسولهای ژاپنی علاوه بر به انزوا کشیدن Xbox 360، سبب افزایش سود خالص سونی از دنیای بازیها شد. اما چشم بادامیها در کنار سختافزار قدرتمند PlayStation 3، کنترلر مناسبی عرضه نکردند و این مسئله نقطه منفی مدیریت ژاپنیها را گوشزد میکرد. درحالیکه کنترلر اکس باکس ۳۶۰ تکرار استادانه طراحی مدرن قبلی را به همراه داشت، کنترلر دوآل شاک سونی با ظاهری مشابه در طول حدود یک دهه در مقابل رقبا عرض اندام میکرد. کنترلر دوآل شاک ۳ نقص محسوسی نداشت ولی نمیتوان از طول کوتاه سیم شارژ و دکمههای جهتیابی ضعیف آن چشمپوشی کرد. گرچه تکمیل یک طراحی تکامل یافته کار دشواری محسوب میشود، اما سونی از افزودن جزییات ظاهری نیز خودداری کرد و آن را به نسل چهارم کنسولهای بازی خود موکول کرد.
Power Glove Nintendo Entertainment System
سالها قبل از آنکه ابزارهای پوشیدنی پا به عرصه وجود بگذارند، نینتندو با طراحی کنترلری موسوم به Power Glove سعی در کنترل بازیها با ابزار پوشیدنی داشت. بازیکن با پوشیدن دستکش کنترلی میتوانست با فشردن دکمههای تعبیه شده برروی ساعد دست به بازی کردن بپردازد و حتی با حرکت دادن دست به جهتهای مختلف، فرمانهای گوناگونی به کنسول بدهد. همه این قابلیتها درحالی انجامپذیر بودند که هنوز ۲۱ سال تا معرفی اولین نسل از کینکت زمان باقی مانده است. نکته جالب درمورد این کنترلر، استفاده از ردیف شمارهها مشابه آنچه در کنترلر آتاری جگوار دیده بودیم است. فروش اندک این کنترلر و محدود شدن تعداد بازیهای سازگار با این کنترلر به تنها دو بازی، از عوامل شکست این کنترلر خلاقانه هستند.