میلیاردر روسی «یوری میلنر»، وعده داد که ۱۰۰ میلیون دلار برای رفتن به یک سامانه ستارهای دیگر سرمایهگذاری میکند. این ماموریت که استارشات «Starshot» نام دارد با استفاده از نانو فضاپیماها انجام میشود. توسط لیزرهای قدرتمندی، این فضاپیما با ۲۰ درصد سرعت نور حرکت میکنند. میلنر و فیزیکدان مشهور، استیون هاوکینگ گفتند که مقصدشان منظومه آلفا قنطورس خواهد بود. این منظومه ۴٫۳۷ سال نوری با زمین فاصله دارد.
چند ماه پیش خبر ساخت فضاپیمای بین ستارهای به رهبری میلیاردر روسی و استیون هاوکینگ، منتشر شد. هفتهی پیش هم خبر کشف سیاره جدیدی به نام پروکسیما B در داخل منطقهی قابل سکونت پروکسیما قنطورس (سامانه ستارهای آلفا قنطورس) کشف شد. اخترشناسان اخیرا اعلام کردند دنیایی مانند زمین و قابل سکونتی به نام پراکسیما بی «Proxima b» کشف کردند، که در حال گردش به دور پروکسیما سنتوری میباشد، که یک ستاره قرمز کوتوله با حدود مسافت ۱ تریلیون (۱/۶۱ کیلومتر) است و حتی از آلفا سنتوری هم نزدیکتر است.
پروژه جدید این تیم «Starshot»، صد میلیون دلار است که برای توسعه سفینهای از این نوع توسط یوری میلنر، فیزیکدان و سرمایهگذار میلیاردر روس، با حمایت مارک زاکربرگ، بنیانگذار فیسبوک، رقم خورده است. سفر میان ستارگان همواره آرزوی بشر بوده اما همچنان با موانع فنی بزرگی روبهروست. با این حال، استیون هاوکینگ معتقد است که این رویا زودتر از آنچه تصور میشد، به حقیقت میپیوندد.
ثروت میلنر از طریق سرمایهگذاری در شرکتهای فناوری اطلاعات موفقی مثل فیسبوک، توییتر، اسپاتیفای و گروپان بدست آورده شده است. ظاهرا او علاقهی خیلی زیادی به سرمایهگذاری در پروژههای عجیب و غریب علمی هم دارد. مثلا پارسال یک پروژهی ۱۰۰ میلیون دلاری ۱۰ ساله را برای جستجو به دنبال حیات هوشمند فرازمینی آغاز کرد. پروژهای که با استفاده از تلسکوپهای نوری و رادیویی انجام میشود.
این تیم احتمالا ماموریت پرتاب را تا چند دهه آینده آغاز خواهند کرد و 20 سال بعد به پروکسیما سنتوری برسند. تصاویر ثبت شده از آن احتمالا 4.23 سال بعد به زمین خواهند رسید. محققان امیدوارند بتوانند تصاویر پروکسیما B را تا سال 2060 ثبت کنند.
میلنر میگوید:
این کار به کمک فناوری موجود یا فناوریهایی که در آیندهی نزدیک بوجود میآیند، انجام میشود و سازندگان کنونی گوشیهای همراه میتوانند این کار را بکنند.
قرار است چیپ خیلی کوچکی به نام استارچیپ «Starchip» ساخته شود که در حقیقت خود فضاپیما است. این چیپ دارای دوربین، پیشران فوتونی، منبع انرژی و ابزارهای ارتباطی و ناوبری است. گروهی که روی این پروژه کار میکنند میگویند امروز میتوان چنین چیپی را با وزن تنها ۳۳۰ میلیگرم ساخت. تا سال ۲۰۳۰ میتوان وزن آن را به ۲۲۰ میلیگرم کاهش داد. طبق ادعای میلنر، استارچیپها را میتوان به تولید انبوه رساند، در آن صورت قیمت هرکدام به اندازهی یک آیفون میشود.
در مرحله بعد، پرتوهای قدرتمند لیزری مسئولیت ادامه سفر را به عهده دارند و این نانو فضاپیماها را با سرعتی بیشتر از ۱۶۰ میلیون کیلومتر بر ساعت به سمت سیستم ستارهای هدف خواهند راند، این یعنی ۲۰ درصد از سرعت نور و بسیار سریعتر از سرعت فضاپیماهای امروزی. استیون هاوکینگ
براساس تخمینهای اولیه مدیران این پروژه، سریعترین فضاپیماهای امروزی برای رسیدن به سیستم ستارهای آلفا قنطورس باید ۳۰ هزار سال در سفر باشند. اما قرار است نانو فضاپیماهای جدید با سرعتی ۱۰۰۰ برابر بیشتر از فضاپیماهای امروزی پرواز کنند و با توجه به اینکه این سیستم ستارهای در فاصله بیش از ۴۰ تریلیارد کیلومتری یا ۴٫۲ سال نوری از زمین واقع شده است، فضاپیماها در عرض ۲۰ سال به این سیستم خواهند رسید.
این آرایههای یک کیلومتری، از صدها یا هزاران لیزر قدرتمند در مجموع میتواند پرتوی لیزری به قدرت ۱۰۰ گیگاوات تولید کند. برای شتاب دادن به این نانو فضاپیماهای کافیست که آرایهی لیزری فقط برای چند دقیقه در روز کار کند. برق این آرایه میتواند از شبکهی برق بدست آید ولی باید برای هر بار شلیک شدن صدها گیگاوات ساعت برق را ذخیره کرد. ذخیرهی آن میتواند در باتری یا نوع دیگری از فناوریهای ذخیرهسازی مثل «فلای ویل» انجام شود.
آوی لوب، فیزیکدان دانشگاه هاروارد در این باره میگوید:
این ایده همانند داستانهای تخیلی است اما به اعتقاد یوری میلنر ، ساختن فضاپیمایی با این مشخصات و رساندن آن به یک ستاره دیگر در طول عمر ما ممکن است.
استیون هاوکینگ هم معتقد است که چنین رویایی، که زمانی غیرقابل دسترس بود، میتواند ظرف ۳۰ سال عملی شود. او گفت: «دل بستن فقط به زمین عاقلانه نیست. زندگی روی زمین با خطر ناشی از رویدادهای نجومی مثل سیارکها یا ابرنواخترها مواجه است.