کشفیات فضاپیمای وویجر همچنان برای علاقمندان و اخترشناسان هیجان انگیز است. فضاپیمای وویجر ۱ هم اکنون دورترین ساخته دست بشر به حساب میآید که در واقع یک کاوشگر فضایی بیسرنشین و در حال سفر در فضای بین ستاره ای است.
در ماه آگوست سال 2012 کاوشگر فضایی وویجر 1 وارد فضایی شد که تا آن زمان هیچ ساخته دسته بشری وارد آن نشده بود. وویجر 1 در این زمان با گذشتن از مرز سپر دفاعی خورشید موسوم به heliopause وارد فضای بین ستاره ای شد. وویجر1 از قلمرو خورشید و منظومه شمسی خارج شد و در این فضای مرموز به جمع آوری و ارسال اطلاعات پرداخت.
هم اکنون وویجر 2 نیز میخواهد همان سفر را تکرار کند. این کاوشگر فضایی میخواهد از حباب دور منظومه شمسی موسم به heliosphere خارج شود و به مرزهای جدید بین ستاره ای گام نهد؛ البته سفر وویجر 2 متفاوت از وویجر 1 خواهد بود.
کشفیات فضاپیمای وویجر 1و 2 از چه زمان آغاز شد؟
ماموریت وویجر 1 در سال 1972 آغاز شد و از آن زمان اطلاعات بسیاری ارزشمندی را برای زمین ارسال کرد، اما آنچه که وویجر 1 مشاهده نمود و اطلاعاتش را ارسال کرد با آنچه که وویجر 2 مشاهده کرده و گزارش می نماید متفاوت است.
وویجر 2 در حال عبور از آخرین لایههای هلیوسفر است و اطلاعاتی بینظیر از ساختار حباب مانند منظومه شمسی برای زمین ارسال میکند. در واقع هلیوسفر به مانند حبابی منظومه شمسی را فرا گرفته است. نقشی که هلیوسفر بازی میکنند چیزی شبیه به نقش اتمسفر برای زمین است.
این حباب مرز بین منظومه شمسی و فضا های بین ستاره ای خارج از آن است. اما رابطه بین هلیوسفر و فضای بین ستاره ای یک رابطه خشک و مشخص نیست، بلکه این دو فضا در تعامل با هم هستند. در برخورد بین دو فضای یاد شده منطقه جدید موسوم به “heliosheath”شکل میگیرد.
وویجر 2 هم اکنون در حال عبور از این منطقه است که اطلاعات ناچیزی در مورد آن وجود دارد. در زمانی که وویجر 1 از این منطقه عبور کرد و به سمت شمال خط استوای خورشیدی میرفت متوجه افزایش ذرات پرانرژی شد، اما وویجر 2 که هم اکنون در حال عبور از این منطقه است و به سمت جنوب میرود چنین پدیده ای را مشاهده نکرده است و برای اختر شناسان این تغییر می تواند به معنای آغاز یک سیکل خورشیدی باشد. وویجر 1 در زمان گذشتن از Heliosheath فعالیتهای خورشیدی کمی را گزارش داد، اما وویجر 2 از فعالیت های خورشیدی بسیاری حکایت میکند.
کشفیات فضاپیمای وویجر شناخت منجمان را از ماهیت حباب یاد شده افزایش می دهد. باید توجه داشت که وویجر 2 در مکان و زمان دیگری مشاهدات خود را گزارش میکند. وویجر 1 در فاصله 137 واحد نجومی در حال سفر به سمت برج اوفیوخوس در شمال است این در حالیست که وویجر 2 در فاصله 2113 واحد نجومی از خورشید، راه خود را به سمت جنوب و برج Pavo ادامه میدهد. احتمال میرود وویجر 2 تا یک سال دیگر وارد فضای بین ستارهای شود.
دو قلوهای وویجر تا چه زمان قادر هستند ارتباط خود را با زمین نگه دارند؟ این دو با تجزیه رادیو اکتیوی پلوتونیوم 238 سوخت رسانی میشوند که قرار است تا 88 سال دوام داشته باشد. هر روز از ذخیره انرژی آنها کم می شود و بر این اساس بسیاری از بخش های آنها به تدریج خاموش می شوند. این دو، تا زمان مرگشان همچنان اطلاعات ارزشمندی در مورد منظومه شمسی و گستره وسیعتر خارج از آن در اختیار انسان قرار میدهند.