این روزها کمتر جایی پیدا میشود که در معرض نورهای مصنوعی نباشد. نورهایی که صدسال پیش، اثری از آنها نبود ولی امروزه از تلویزیونها، تلفنهای همراه، تبلتها، کامپیوترها، لامپها و سایر وسایل الکتریکی ساتع شده و شبهای ما را مانند روز کردهاند. نورهای مصنوعی، بهخصوص نورهای صفحات ال ای دی و لامپهای فلورسنتی، باعث به هم ریختگی ساعت بیولوژیکی بدن میشوند و اندازه و کیفیت خواب را به میزان قابلتوجهی کم میکنند. محققان در همین رابطه آزمایشهایی بر روی عدهای داوطلب انجام دادهاند و راهکارهایی برای رفع بی خوابی پیشنهاد کردهاند. در ادامه با ما همراه باشید.
رفع بی خوابی بدون مصرف دارو امکان پذیر است
تحقیقات نشان داده است که بین 50 تا 70 میلیون آمریکایی از مشکلات خواب رنج میبرند؛ مشکلاتی که بخش بزرگی از آنها به دلیل استفاده از وسایلی است که در عین سادهتر کردن زندگی گاهی خواب راحت را از ما میگیرند. دسترسی 24 ساعته به تکنولوژی و قرار گرفتن در معرض نورهای مصنوعی، مانع ترشح هورمون ملاتونین (Melatonin) میشود. این هورمون باعث ایجاد حس خوابآلودگی شده و به بدن میگوید که وقت خواب است. تعجبی هم ندارد که تا نیمههای شب در شبکههای اجتماعی وقت میگذرانیم بدون اینکه احساس خستگی کنیم؛ خستگیای که روز بعد بهصورت خمیازه و حس کسل بودن ظاهر میشود. متأسفانه، پیامدهای کمخوابی تنها شامل خستگی نمیشود. دانشمندان معتقدند که کمبود خواب باعث افزایش احتمال بروز مشکلات جدیتری ازجمله اضافهوزن، افسردگی، سرطان، دیابت و بیماریهای دیگر میشود.
با این اوصاف برای رفع بی خوابی چهکاری از دست ما برمیآید؟ مقالهای که ماه گذشته در ژورنال کارنت بیولوژی (Current Biology) منتشر شد، طبیعت گردی را پیشنهاد میکند. نویسندگان این مقاله تحقیقاتی در مورد ساعت بیولوژیکی بدن و اختلالهایی که نورهای مصنوعی در آن به وجود میآورند، انجام دادند و دو آزمایش را در این رابطه اجرا کردند. در آزمایش اول 5 داوطلب در ماه دسامبر (فصل زمستان) به مدت 6 روز بدون هیچ وسیله الکتریکی به کوههای راکی در کلرادو آمریکا، فرستاده شدند. در طول این مدت میزان ترشح هورمون ملاتونین این افراد از طریق نمونههایی از بزاق دهان آنها اندازهگیری شد و با هفتههایی که این افراد در منزل صرف میکردند، مقایسه گردید.
نتایج این آزمایش نشان داد که هورمون ملاتونین در طول این شش روز، دو و نیم ساعت زودتر از حالت عادی در این افراد ترشح شد؛ به این معنا که با دوری از نورهای مصنوعی این افراد قادر بودند هر شب دو و نیم ساعت زودتر بخواب روند. این ترشح زودهنگام هورمون خواب تا مدتی پس از بازگشت این داوطلبان از کوهستان هم ادامه داشت؛ البته تحقیقات بیشتری در مورد دوام این تغییرات هورمونی بعد از طبیعت گردی، لازم است.
در آزمایش دوم هم 9 داوطلب برای یک آخر هفته در ماه جولای (فصل تابستان) به کوههای راکی رفتند و همزمان با آنها پنج داوطلب در خانههایشان آخر هفته را گذراندند. در پایان، سطوح هورمون ملاتونین این دو گروه داوطلب باهم مقایسه شد. نتیجه بهدستآمده از این آزمایش مشابه آزمایش قبلی بود، بهطوری که گروه نهنفرهای که از وسایل الکترونیکی خود دور بودند شبها دو ساعت زودتر نسبت به بقیه شرکتکنندگان آزمایش، به خواب میرفتند.
نتایج این دو آزمایش نشان میدهد که دور بودن از نورهای مصنوعی، حتی برای آخر هفتهها و صرفنظر از اینکه در چه فصلی از سال هستیم، تاثیر زیادی در بهبود خواب ما دارد. اگر در نزدیکی ما کوه یا جنگلی وجود ندارد یا علاقهای به دور شدن از شهر نداریم فقط کافی است هرچند وقت یکبار تلفن یا تبلت مان را کنار بگزاریم، به پارکها برویم و زمان بیشتری را با اعضا خانواده و دوستانمان، به دور از شبکههای اجتماعی، بگذرانیم. با این کار علاوه بر رفع بی خوابی ، سلامتی خود را نیز تضمین میکنیم.
لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.