گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
رئیس پژوهشکده علوم زمین اعلام کرد فعالیت گسل پردیسان در امتداد بین بزرگراه حکیم و همت، بیشتر از سایر گسل های تهران است و می‌تواند به عنوان یکی از گسل های اصلی شهر تهران به شمار برود.
دکتر مرتضی طالبیان، رئیس پژوهشکده علوم زمین در کارگاه آموزشی تخصصی ارزیابی زلزله‌های اخیر و وضعیت تاب‌آوری و ریسک زمین لرزه در ایران اعلام کرده کشورمان در منطقه لرزه‌خیز دنیا قرار دارد و همه گسل‌های موجود در ایران فعال هستند. به همین دلیل احتمال وقوع زلزله‌های شدید و مخرب وجود دارد و هر از گاهی شاهد رخداد چنین زمین لرزه‌هایی در نقاط مختلف کشور هستیم.
به گفته طالبیان، زلزله های بزرگ ایران معمولا در نقاطی رخ می‌دهد که جمعیت زیادی در آن متمرکز شده است. شهرهای بزرگ کشور در مناطقی هستند که پتانسیل لرزه‌زایی زیادی دارند و از این رو، ریسک زلزله در کشور دو چندان شده است. وی در ادامه افزود در منطقه البرز یعنی جایی که تهران در آن قرار گرفته، گسل‌های متعددی وجود دارد. تعدادی از این گسل‌ها مورد مطالعات گسترده‌ای قرار گرفته‌اند، به طوری که در 35 سال قبل نقشه گسل های تهران تهیه شده ولی به مدت مدیدی غیر قابل استفاده بود و در سال‌های اخیر به این نقشه‌ها توجه شد و حالا نیاز به چاپ مجدد دارد. رئیس پژوهشکده علوم زمین همچنین در مورد زلزله های تاریخی تهران اظهار کرد:
مطالعات لرزه‌خیزی تاریخی کشور نشان می‌دهد که 6 زمین لرزه تاریخی در تهران رخ داده است. قدیمی‌ترین این زلزله‌ها به 2 هزار و 300 سال پیش و آخرین زمین لرزه مهم تاریخی در تهران به 188 سال پیش بازمی‌گردد. معمولا دوره بازگشت زلزله‌ها منظم و در دوره 188 تا 200 سال است، ولی دو زلزله اخیر تنها زلزله‌هایی هستند که دارای نظم خاصی بودند. همچنین تحقیقات ما نشان داد که از 6 زلزله مهم و تاریخی تهران، 3 مورد آن به گسل شمال تهران مربوط بوده ولی برای 3 زلزله دیگر منشا درستی متصور نشده است. برخی‌ها این زلزله‌ها را به گسل جنوب تهران منتصب دانسته‌اند و برخی دیگر گسل مربوط به آن را ناشناس می‌دانند.
کدام یک از گسل های تهران خطر بیشتری دارد؟
طالبیان افزود طبق نقشه‌ها و اطلاعات موجود، منطقه‌های شمال و جنوب تهران به عنوان مناطقی با ریسک بالای زلزله شناخته شده‌اند و بر اساس مطالعاتی که توسط جایکای ژاپن و شهرداری تهران انجام شد، مناطق مرکزی تهران نسبت به شمال و جنوب تهران امن‌تر است. بررسی گسل های تهران نشان می‌دهد که گسل شمال تهران پتانسیل لرزه‌زایی بزرگی را ندارند و در مطالعات تاریخی ما در این زمینه، آثاری از زلزله‌های تاریخی بزرگ در این منطقه پیدا نشده است. بر روی گسل شمال تهران در 30 هزار سال قبل، حدود 9 زمین لرزه تاریخی رخ داده که کانون آن در شمال تهران بوده و برخی از افراد این زلزله‌ها را منتصب به گسل مشاء و گسل طالقان دانسته‌اند.
همچنین مطالعات دیگری در جنوب تهران انجام شده که نتایج آن نشان می‌دهد آثاری از زمین لرزه‌های تاریخی که به این گسل نسبت داده شده پیدا نشده است. حالا این سوال مطرح می‌شود که آیا گسل‌های پنهان یا نیمه پنهان دیگری در تهران وجود دارد که می‌تواند این لرزه‌های تاریخی را ایجاد کند و یا باعث زلزله‌های آتی شود؟ به همین دلیل مطالعاتی بر روی عوارض مشخص شهر تهران مانند تپه‌ها و منطقه پردیسان و قیطریه انجام شد.
وی تاکید کرد که تپه‌ها یک عارضه غیر عادی هستند و اولین موردی که از نظر زمین‌شناسی توجه ما را جلب کرد، چین‌خوردگی‌هایی بود که می‌توانند گسل باشند. از همین رو، مطالعات بر روی این موضوع متمرکز شد که مهم‌ترین مطالعات ما بر روی گسل پردیسان بوده است. بررسی‌ها حاکی از آن بود که نرخ فعالیت در گسل پردیسان بسیار قابل توجه است و این گسل فعالیت بیشتری نسبت به سایر گسل های تهران دارد و می‌تواند به عنوان یکی از گسل های اصلی شهر تهران مطرح شود. این در حالی است که در این منطقه، ساخت و سازهای زیادی انجام شده است و امیدواریم در آن به عنوان حریم گسل، ساخت و سازها متوقف شود. لازم به ذکر است که گسل پردیسان در امتداد بین بزرگراه آیت‌الله حکیم و شهید همت واقع شده است.
رئیس پژوهشکده علوم زمین در ادامه بیان کرد:
انباشت آب موجب جذب جمعیت در کشور شده است. بر اثر فعالیت گسل‌ها، چشمه‌های متعددی ایجاد شده که این امر جذب جمعیت بیشتر را در پی دارد. بنابراین ما باید یاد بگیریم که چگونه با خطرات زلزله زندگی کنیم. این امر نیازمند شناخت گسل‌هاست و باید مانع از ساخت و ساز در حریم گسل‌ها شویم. هیچ سازهای نمی‌تواند در برابر جابجایی گسل‌ها مقاومت کند.
وی در پایان تاکید کرد که زمین لرزه به تنهایی خطرآفرین نیست و مشکل اصلی در مواجهه با مخاطرات زلزله، آماده نبودن در برابر آن است. در همین راستا باید علاوه بر ارائه آموزش‌های لازم به مردم، قوانین در این حوزه نیز به درستی اجرایی شود.
