جان کوم (Jan Koum) یکی از بنیانگذاران محبوبترین پیام رسان موبایل تا امروز است. بنیان گذار واتس اپ، شرکتی که از سال 2014 زیر مجموعه فیس بوک قرار گرفته است، در حال ترک این شرکت است. مشکل جان کوم و فیس بوک، تفاوت میان مدل کسب و کارهای آنها است.
جان کوم درباره نحوه رفتار شرکت مادر یعنی فیس بوک با اطلاعات خصوصی کاربران و نحوه تبلیغات آنها مشکل دارد. وی به همراه برایان اکتون (Brian Acton)، چهار سال پیش واتس اپ را به قیمت 19 میلیارد دلار به بزرگترین شبکه اجتماعی فروخت. مارک زاکربرگ این دو نفر را تبدیل به مردانی بسیار ثروتمند کرد، اما آنها با سبک مدیریت او مشکل دارند.
برایان اکتون ماهها قبل این شرکت را ترک کرد و بعد از رسوایی فیس بوک، جزو اولین افرادی بود که کمپین ضد فیس بوکی را به راه انداخت و دیگران را به حذف اکانت خود در این شبکه اجتماعی تشویق کرد. جان کوم نیز چند روز پیش با انتشار یک پست فیس بوکی، خبر ترک شرکت را اعلام کرد.
دلیل ترک فیس بوک توسط جان کوم
او در متن خود نوشت امروز نزدیک به یک دهه از زمان تاسیس واتس اپ توسط وی و برایان اکتون میگذرد. جان کوم این مدت نزدیک به ده ساله را به یک سفر شگفتانگیز همراه با بهترین مردم تشبیه کرد. اما این مدیر عقیده دارد اکنون زمان پیشروی (و دست کشیدن از واتس اپ) برای وی فرا رسیده است. جان کوم از همکاری با تیم کوچک واتس اپ احساس رضایت کرده و از این که با تمرکز زیاد توانسته اپلیکیشنی به منظور اتصال میلیاردها نفر در سراسر دنیا ایجاد کند، احساس خرسندی کرد.
جان کوم مدعی شد زمانی شرکت مادر واتس اپ را ترک میکند که کاربران بیش از هر زمان دیگری از این پیام رسان به منظور ارتباط با یکدیگر استفاده میکنند. تیم واتس اپ اکنون قدرتمندتر از هر زمان دیگری بوده و به طور پیوسته در حال افزودن ویژگیهای جدید به برنامه است. جان کوم بدون اشاره به مشکلات سبک مدیریت وی با روال کار فیس بوک اعلام کرد تصمیم وی، لذت بردن از دنیا و دور شدن از فضای تکنولوژی است. او تصمیم دارد با خودروهای پورشه خود رانندگی کرده و ساعتها به بازی فریزبی بپردازد. جان کوم ادعا کرد بعد از ترک شرکت، همچنان به تشویق آن برای پیشرفت و ترقی ادامه خواهد داد، با این تفاوت که این مرتبه، کار را از خارج گود انجام میدهد!
پاسخ مارک زاکربرگ
بعد از اعلام این صحبتها توسط بنیانگذار واتس اپ، رییس شرکت مادر یعنی مارک زاکربرگ واکنش نشان داد و اعلام کرد همکاری و فعالیت نزدیک با وی را از دست خواهد داد. زاکربرگ از تلاشهای شبانهروزی وی به منظور فراهم کردن بستری برای اتصال انسانهای سراسر جهان به یکدیگر قدردانی کرد و گفت از وی چیزهای زیادی یاد گرفته است. مارک به یادگیری اهمیت رمزنگاری از جان کوم اشاره کرد.
برایان اکتون و جان کوم جزو اولین افرادی بودند که از طریق واتس اپ، اهمیت رمزنگاری دادههای کاربران و صیانت از حریم خصوصی آنها را نشان دادند. آنها در زمان فروش این پیامرسان به فیس بوک اعلام کردند همچنان به عقیده خود بر سر حفظ حریم خصوصی کاربران پایبند مانده و به همین دلیل هرگز اطلاعات کاربران واتس اپ را با شرکت مادر یعنی فیس بوک به اشتراک نخواهند گذاشت.
در آوریل سال 2016، واتس اپ به پیام رسانی سرتاسر رمزنگاری شده تبدیل شد و درخواستهای دولتی به منظور باز کردن راهی برای دسترسی به دادهها و پیامهای رد و بدل شده توسط آنها را رد کرد. اما فیس بوک طی یک سال اخیر، این شرکت را تحت فشار قرار داد تا به آن اجازه دسترسی به شماره تلفنهای کاربران واتس اپ را بدهد. این شرکت همچنین تلاش کرد پروفایلهای کاربران در برنامههای تحت اختیار خود را یکپارچه کند که در کارهایی همچون دیتا ماینینگ و تبلیغات گسترده و هوشمند کاربرد خواهد داشت.
کمبریج آنالیتیکا یکی از شرکتهایی بود که اعمال دیتا ماینینگ را بر روی دادههای عظیم فیس بوک انجام میداد و در نهایت مشخص شد با سو استفاده از اطلاعات حدود 50 میلیون کاربر، بر روی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری اخیر آمریکا تاثیر گذاشته است.
یکی دیگر از دلایل بیشتر شدن درگیریها بین جان کوم و فیس بوک، اصرار شرکت مادر به حذف پرداخت 0.99 دلار سالیانه به منظور استفاده از فیس بوک بود. اگر به یاد داشته باشید، سالها قبل تنها یک سال اول استفاده از واتس اپ رایگان بود و بعد از آن باید سالیانه 0.99 دلار پرداخت میکردید. زاکربرگ تلاش کرد با حذف این قانون، کاربران بیشتری را به پیام رسان جذب کرده و سپس از روشهای تبلیغاتی، کسب درآمد کند. اکنون فیس بوک تصمیم دارد برخلاف شعار همیشگی واتس اپ حرکت کرده و با کاهش سطح رمزنگاری در آن، به کسب و کارها اجازه خواندن پیامهای کاربران را بدهد.
ترک شرکت توسط جام کوم، چهار سال و یک ماه بعد از خرید واتس اپ توسط فیس بوک رخ داد، به این معنی که وی توانسته بود تا امروز، به هر نحوی شده برای نگهداری از شعارهای اولیه شرکت مقاومت کند. با توجه به مبلغ پرداخت شده توسط فیس بوک برای خرید واتس اپ، بدون شک هیچ مشکل مالی در میان نبوده و دلیل اختلاف، تفاوت در ایدهها و سبکهای مدیریتی است. در هر صورت این شرکت زیر مجموعه فیس بوک قرار داشته و میبایست طبق خواستههای آن عمل کند.