شاید فکر کنید هیچ هواپیمایی خطرناکتر از یک بمب افکن مسلح به موشکهای اتمی نیست. اما سخت در اشتباه هستید. در حال حاضر هواپیمای E-6 مرکوری خطرناکترین ماشین جنگی موجود روی کره زمین است که در ادامه با آن آشنا میشویم.
هواپیماهای رزمی تنها به جنگنده و بمب افکنها محدود نیستند؛ بلکه نمونههای رزمی اما غیرمسلح فراوانی وجود دارند که نقشی به مراتب حیاتیتر از جنگندهها داشته و حضور آنان در ماموریتها میتواند جریان بازی را کاملا عوض کند. از بین این هواپیماها، E-6 مرکوری (Mercury) خطرناکترین آنهاست که میتواند زمین را به نابودی کامل بکشاند. مرکوری را به جرات میتوان مخربترین ماشین جنگی ساخت بشر دانست. گرچه این هواپیما به نظر بی آزار است، اما میتواند جنگ جهانی سوم را آغاز و یا آن را پایان دهد.
شاید فکر کنید مرکوری به قویترین سلاحهای هستهای و یا توپهای لیزری پرقدرت مسلح باشد، اما این هواپیما حتی یک تیربار سبک نیز همراه خود ندارد. مرکوری برای جنگ اتمی طراحی شده است. نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا از این هواپیما تحت عنوان «بستر تقویت کننده ارتباطات و مرکز فرماندهی راهبردی هوابرد» یاد میکند. E-6 مرکوری اولین پروازش را در سال 1987 انجام داد و از سال 1989 وارد خدمت شد.
این هواپیما همچنین با نام TACAMO که کوتاه شده عبارت “Take Charge and Move Out” به معنی «کنترل را به دست بگیر و فرار کن» نیز شناخته میشود. این عبارت به نقش هواپیما اشاره میکند و منظور این است که به محض بروز جنگ اتمی، مرکوری کنترل تسلیحات هستهای ایالات متحده آمریکا را به دست گرفته و برای جلوگیری از نابود شدن مرکز فرماندهی در اثر حمله اتمی دشمن، سریعا به پرواز در میآید. البته مرکز فرماندهی راهبردی اصلی آمریکا زمین پایه بوده و در ایالت نبراسکا قرار دارد، اما در صورتی که این مرکز هدف حمله قرار گرفته و از بازی کنار رود، آنگاه مرکوری عهدهدار وظیفه آن میشود. در چنین شرایطی این هواپیما یک دریادار یا ژنرال نیز همراه خود دارد.
این هواپیما 31 آنتن دارد و به سیستمهای ارتباطی بسامد بسیار پایین مجهز است تا از این راه با زیردریاییهای آمریکایی کلاس اوهایو (Ohio) متعلق به نیروی دریایی آمریکا که هزاران کیلومتر دورتر زیر آبها قرار دارند ارتباط برقرار کند. این زیردریاییها بازوی اصلی تهاجم اتمی آمریکا هستند و هریک به 24 موشک بالستیک قاره پیمای زیردریایی پرتاب UGM-133 ترایدنت 2 (Trident II) مسلح هستند. موشک اتمی ترایدنت 2 با 12 هزار کیلومتر برد و دایره خطای احتمالی 90 متر، دوربردترین و دقیقترین و همچنین قابل اعتمادترین موشک بالستیک زیردریایی پرتاب در دنیا است و با توان حمل 14 کلاهک اتمی مانوردهنده با هدفگیری مستقل، بیشترین توان حمل کلاهک اتمی را در مقایسه با دیگر موشکهای همکلاس خود دارد.
یک زیردریایی کلاس اوهایو میتواند در کمتر از 1 دقیقه تمام 24 موشک خود را به هر نقطه از جهان شلیک و نابوی مطلق را به همراه آورد! این زیردریاییها بسیار پنهانکار و بیصدا بوده و در ژرفای آبها پنهان شدهاند. نیروی دریایی آمریکا 14 فروند از این زیردریاییها را در اختیار دارد و این زیردریاییها نیز در زمان حمله به خاک آمریکا و نابودی مرکز فرماندهی اصلی، همگی گوش به فرمان E-6 مرکوری هستند که دستور شلیک را از سوی فرمانده کل قوا به آنان مخابره میکند.
البته این تمام ماجرا نیست. E-6 مرکوری میتواند کنترل موشکهای بالستیک قاره پیمای LGM-30G مینوتمن 3 (Minuteman III) را نیز برعهده بگیرد و نقش پشتیبان را برای هواپیمای E-4B نایت واچ (Nightwatch)ایفا کند؛ نایت واچ نیز هواپیمایی با نقش مشابه مرکوری، اما متعلق به نیروی هوایی آمریکاست. مینوتمن 3 نیز یک موشک اتمی خشکی پایه با برد 13 هزار کیلومتر است و دوربردترین موشک بالستیک قاره پیمای عملیاتی محسوب میشود. مرکوری به سیستمهای ارتباطی بسامد بسیار بالا برای کنترل و شلیک موشکهای مینوتمن 3 نیز مجهز است.
نیروی دریایی آمریکا 16 فروند E-6 مرکوری دارد که بر اساس هواپیمای مسافربری 4 موتور بوئینگ 320-707 توسط کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی آمریکایی بوئینگ (Boeing) ساخته شده و هر یک 141.7 میلیون دلار قیمت دارند. هر کدام از این هواپیماها 22 خدمه داشته و به لطف موتورهای کم مصرف، کم صدا و بدون دود خود تنها با یک بار سوخت گیری هوایی میتوانند بیش از 72 ساعت (3 روز) پرواز کرده تا پیام اقدام اضطراری را به تمام نیروهای اتمی ایالات متحده آمریکا در سراسر دنیا مخابره کنند و دستور شلیک را به آنان بدهند. این پیامها رمزنگاری شده و تنها پرسنل آموزش دیده ارتش آمریکا قادر به درک آنان هستند.
E-6 مرکوری دارای تجهیزات ارتباطی و رادیویی فراوانی است و میتواند مستقیما به ماهوارهها وصل شود. به لطف این تجهیزات پرشمار، مرکوری قادر است تا در شرایطی که حمله اتمی در کار نیست نیز نقش مرکز فرماندهی، کنترل و ارتباطی هوابرد را ایفا کند. به همین دلیل این هواپیما بارها به اروپا و خاورمیانه نیز اعزام شده است. برای مثال، یکی از هواپیماهای ناوگان مرکوری با شناسه VQ-4، از سال 2006 تا 2009 به مدت 3 سال در قطر مستقر بود و وظیفه فراهم کردن بستر ارتباطی بین نیروهای آمریکایی مستقر در عراق با مرکز فرماندهی را بر عهده داشت.
مرکوری خود در برابر پالس الکترومغناطیسی ناشی از انفجار اتمی مصون است و بر اثر حمله اتمی سیستمهایش از کار نخواهند افتاد. این هواپیما با دریافت بهسازیها و ارتقا به ویژه در زمینه سیستمهای ارتباطی، تا سال 2040 در خدمت خواهد ماند. البته پیشتر نیز چندین بار دستخوش بهسازی و بروزرسانی شده بود که از جمله این موارد میتوان به ارتقا سیستمهای پروازی اتاقک خلبان به سیستمهای بوئینگ 737 نسل بعد اشاره کرد که سبب افزایش چشمگیر آگاهی محیطی خلبان و کاهش هزینه سیستمهای الکترونیکی شده است.
با وجود اینکه E-6 مرکوری خود را به عنوان یک بستر ارتباطی مفید برای پشتیبانی از نیروهای حاضر در میدان نبرد ثابت کرده است، موفقیت واقعی را زمانی کسب میکند که وادار به انجام ماموریت اصلی خود نشود. چرا که هدف اصلی از بازدارندگی و هراس هستهای این است که دشمن را متقاعد کند حتی در صورت حمله اتمی پیشدستانه نیز نمیتوانند تسلیحات هستهای رقیب را از بازی خارج کنند و حتی در صورت نابودی مرکز فرماندهی اصلی، سریعا یک مرکز فرماندهی پرنده که زدن آن غیرممکن است جایگزین آن میشود و اقدام به پاسخ اتمی میکند.
به همین دلیل E-6 مرکوری یکی از حیاتیترین جنگ افزارهای موجود در زرادخانههای آمریکاست. ناگفته نماند همواره حداقل یک فروند مرکوری مشغول پرواز است و ناوگان این هواپیمای قیامتی هرگز زمینگیر نمیشود.