بارش شهابی برساوشی در روزهای 21 و 22 مرداد 1397 به اوج خود میرسد و علاقهمندان میتوانند این پدیده زیبا را مشاهده کنند. در ادامه این مطلب، جزئیات این شهاب باران و شرایط عکاسی از آن را بررسی میکنیم.
آسمان ایران در روزهای 21 و 22 مرداد 1397 شاهد اوج بارش شهابی برساوشی خواهد بود. منجمان میگویند در شهاب باران برساوشی امسال، تعداد 60 تا 70 شهاب در هر ساعت قابل مشاهده است. اسدالله قمری نژاد، عضو کمیته نظارت و ارزیابی انجمن نجوم ایران گفت بارش شهابی برساوشی هر سال اتفاق میافتد. هنگامی که زمین در مدار خود در حال حرکت است، گاهی یکی از مدارهای دنباله دار و یا سیارکها را قطع میکند و ذارت جدا شده از این سیارکها و دنبالهدارها به جو زمین وارد میشوند. این ذرات با ورود به جو زمین به دلیل سرعت و اصطکاک در جو زمین شروع به سوخت میکنند و به شکل شهابهای نورانی دیده میشوند.
به گفته این کارشناس نجوم، دنباله داری به اسم سویفت تاتل (Swift Tuttle) منشا بارش شهابی برساوشی است که تقریبا هر 130 سال یک بار حرکت مداری خود را کامل میکند. قمری نژاد اضافه کرد در بهترین شرایط رصدی میتوان تعداد 120 تا 200 شهاب را در بارش شهابی برساوشی رویت کرد که به ندرت چنین بارشی را مشاهده خواهیم کرد.
در زمان بارش شهابی برساوشی امسال، ماه به وضعیت محاق یا ماه تاریک درمیآید و ماه در آسمان صبحگاهی دیده میشود. بنابراین امکان رصد این پدیده نجومی به خوبی وجود خواهد داشت. گفته میشود تعداد شهابهای قابل مشاهده در این بارش شهابی بین 60 تا 70 شهاب در هر ساعت است. معمولا ZHR متوسط از دنباله دار سویفت تاتل، حدود 50 شهاب در ساعت است، اما در بارش شهابی برساوشی سال 1395، تعداد شهابهای قابل مشاهده در هر ساعت بین 150 تا 200 شهاب بود که البته با توجه به وضعیت ماه، امکان رصد کردن این تعداد شهاب میسر نشد. لازم به ذکر است که ZHR به معنی تعداد شهابهای قابل مشاهده برای رصد کنندگان در مدت یک ساعت است.
همنشینی مریخ و زحل با زمین
عضو کمیته نظارت و ارزیابی انجمن نجوم ایران تاکید کرد رویت این بارش شهابی از شهرهای بزرگ به دلیل آلودگی نوری به سختی صورت میگیرد. وی همچنین افزود وجود سیارههای مریخ و زحل در آسمان شبانگاهی میتواند بارش شهابی امسال را زیباتر از همیشه کند. سیاره مریخ در شبهای اوج بارش شهابی برساوشی در حضیض مداری (نزدیکترین فاصله به زمین) قرار دارد و به صورت یک سیاره سرخ رنگ در آسمان مشاهده میشود. مریخ تا حدود ساعت 4 بامداد روز 22 مرداد در آسمان رویت خواهد شد.
بارش شهابی برساوشی از 27 تیرماه آغاز شده و تا روز 3 شهریورماه ادامه خواهد داشت، اما اوج این شهاب باران در نیمه شب روزهای 21 و 22 مردادماه اعلام شده است. در این روزها، زمین زمین از منطقهای میگذرد که از ذرات ریز به جای مانده از دنباله دار سویفت تاتل وجود دارد. قمری نژاد بیان کرد این بارش در صورت فلکی برساوشی اتفاق میافتد و هر ساله از روزهای 19 تا 22 مرداد، بهترین زمان برای مشاهده این پدیده نجومی است.
بهترین شرایط رصد و عکاسی از بارش شهابی برساوشی
این بارش شهابی در تمام کشور قابل مشاهده خواهد بود، اما بهترین مناطق برای رصد آن در مناطقی به دور از آلودگی نوری است. برای عکاسی از این پدیده نجومی زیبا بهتر است به مناطقی بروید که در آن علاوه بر مناظر آسمانی، مناظر طبیعی هم وجود داشته باشد. همچنین کسانی که میخواهند به ثبت این پدیده بپردازند و دادههایی در زمینه رنگهای شهابها به دست آورند، باید مناطقی را انتخاب کنند که افق باز داشته باشد. در شهرهایی که آلودگی نوری بالایی دارند، حتی سیارههای پرنور را هم به زحمت میتوان دید و از همین روز نباید انتظار رصد شهابها را داشت.
قمری نژاد اضافه کرد حتی اگر در جای تاریک قرار دارید و از محیط پر نور به محیط تاریک میروید تا بارش شهابی را مشاهده کنید، باز هم نباید انتظار داشته باشید به خوبی این پدیده نجومی را رصد کنید. حداقل زمان مورد نیاز برای سازگاری چشم با نور آسمان و تاریکی بین 15 تا 30 دقیقه است و برای مشاهده این بارش شهابی باید به چشم، زمان سازگاری با تاریکی داده شود.
این کارشناس نجوم در ادامه گفت بیشترین بارش برساوشی را در سال 1992 و در زمان عبور دنباله دار سویفت تاتل داشتیم و اگر بخواهیم دوباره آن را تجربه کنیم باید تا سال 2126 منتظر باشیم، چون دوره بازگشت این دنباله دار 130 سال طول میکشد. بارش شهابی برساوشی ، معروفترین بارش سال است و با شهابهای زیاد خود در اواسط تابستان، بسیار چشمگیر و تماشایی خواهد بود. نام این بارش شهابی برگرفته از محل کانون آن یعنی صورت فلکی برساوشی است.