کاستوم رام، بوت لودر…
اگر شما از کاربران اندرویدی باشید، تا به حال حتماً واژه های فوق را شنیده اید و همواره این سوال برایتان مطرح بوده است که کاربرد آنها چیست؟ و یا اصلاً چرا می بایست چنین تغییری را در سیستم عامل گوشی خود ایجاد کنید؟بحث بر روی این مطلب مفصل است و در پستی جداگانه به بررسی تغییرات مختلفی که می توان در سیستم عامل گوشی ایجاد کرد، خواهیم پرداخت.
برای ورود به مطلب، باید بدانید که تمامی تلفن های هوشمندی که تولید می شوند، به صورت پیش فرض از طرف کارخانه قفل می باشند و شما به ریشه ی سیستم عامل دسترسی ندارید. لذا نمی توانید سیستم عامل گوشی خود را پاک کنید و یا تغییری در آن ایجاد کنید. بلکه تنها می توانید این سیستم عامل را راه اندازی مجدد یا همان Reset factory کنید که با این کار تمامی اطلاعات شما پاک شده و سیستم عامل گوشی از نو راه اندازی می شود. این کار هم تنها در مواقعی مورد نیاز است که اندروید گوشی شما خراب شده و به هیچ صراطی مستقیم نیست!
اما این تمام ماجرا نیست. توسعه دهندگان اندروید هر روز روش های جدیدی برای دسترسی به ریشه سیستم عامل انواع مدل های گوشی ارائه می دهند و کاربران را از محدودیت های اعمال شده به سیستم نجات می دهند. یکی از این موارد، روت کردن گوشی می باشد که باعث دسترسی کاربران به برخی تنظیمات اصلی می شود؛ از جمله انتقال برنامه ها به کارت حافظه یا حذف برنامه های پیش فرض سیستم. اما مورد دیگر که مهمترین مزیت رفع محدودیت های سیستمی است، باز کردن قفل بوت لودر گوشی است. با انجام این کار گارانتی گوشی شما باطل شده و شما می توانید با انجام چند گام ساده، انواع کاستوم رام های اندرویدی را بر روی گوشی خود نصب کنید. البته باید یاد آور شویم که انجام این کار نیازمند صبر وحوصله و مطالعه دقیق روش اجرا است. چرا که اگر در مراحل اجرا خطایی به وجود بیاید، ممکن است گوشی شما بمیرد و اصطلاحاً آجر شود! هر چند که درصد این خطر بسیار کم است( حدود 5%) اما بهتر است دقت عمل را چاشنی کار خود کنید تا با چنین مشکلی مواجه نشوید.
رام اصلی یا همان Official Rom چیست؟
شرکت های تولید کننده گوشی های هوشمند اندرویدی، بصورت پیش فرض بر روی تمامی محصولات خود سیستم عامل اندروید را نصب می کنند. بنابراین قلب تپنده تمامی این گوشی ها بدون توجه به مارک آنها، همگی سیستم عامل اندروید است. اما این شرکت ها آزاد هستند تا به تغییر پوسته و برخی قابلیت های کلیدی سیستم عامل بپردازند و رابط کاربری مورد نظر خود را ارائه دهند.
برای همین هم هست که به عنوان مثال منوی گوشی هایی همچون ال جی، سامسونگ و سونی، هوآوی و غیره با یکدیگر متفاوت است و حتی قابلیت های آنها نیز با یکدیگر فرق می کند. این تفاوت در آیکون ها، قابلیت های سفارشی سازی از جمله عوض کردن رنگ چراغ نوتیفیکیشن، ضربه زدن بر روی گوشی و روشن شدن صفحه نمایش، بی صدا کردن گوشی با برگرداندن صفحه نمایش، تنظیمات مختلف دوربین گوشی و مواردی از این دست قابل مشاهده است. اگر بخواهیم کلاه خود را قاضی کنیم، باید بگوییم این تفاوت به خارج شدن بازار از محصولاتی یکنواخت و یک شکل با قابلیت هایی یکسان کمک کرده است و انتخاب های متفاوتی را پیش روی کاربران قرار داده است. بنابراین سیستم عامل اندرویدی را که خود شرکت تولید کننده در اختیار کاربران قرار می دهد را رام اصلی گوشی می گویند که نسخه ی بسیار پایدار و بدون باگ است.
رام سفارشی یا Custom Rom چیست؟
هنگامی که محصول جدیدی به بازار ارائه می شود، توسعه دهندگان نرم افزاری که اصطلاحاً به آنها Developers می گویند، دست به کار شده و سیستم عامل اندروید را به دلخواه خود، با امکاناتی متفاوت و ظاهری دگرگون شده برای آن محصول خاص سفارشی می کنند.
این کاستوم رام ها به رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته و می توانند آنها را بر روی گوشی خود نصب کنند.
تفاوت کاستوم رام با رام اصلی در چیست؟
برخی تفاوت های رام های اصلی و کاستوم از این قرار هستند:
1. رام اصلی تا 90% موارد نسخه ای بدون باگ است در حالی که رام کاستوم ممکن است به احتمال 50% باگ داشته باشد که البته با ارائه آپدیت های هفتگی برطرف خواهد شد.
2. رام اصلی توسط گروه برنامه نویسی تولید می شود در حالی که رام کاستوم ممکن است حاصل تلاش یک نفر باشد.
3. رام اصلی از نظر مشکلات امنیتی معمولاً نسبت به نسخه های کاستوم بهتر است.
4. بزرگترین تفاوت رام های اصلی و کاستوم در این است که در رام های کاستوم امکانات فراوانی است که در رام اصلی وجود ندارد. مثل شمایل آیکون ها، میان بر های زیاد و برخی قابلیت های اضافی و کاربردی که در برخی موارد باعث تعجب شما خواهد شد!
5. رام های اصلی معمولاً خیلی دیر به دیر به روز می شوند و با ارائه نسخه های جدید اندروید، با زمان بندی چندین ماهه برای محصولات آن شرکت ارائه می شود. در حالی که کاربران می توانند این همه مدت صبر نکنند و با نصب کاستوم رام های مبتنی بر سیستم های جدید، از آخرین نسخه های ارائه شده استفاده کنند. به علاوه برخی از کاستوم رام ها وجود دارند که به صورت هفتگی به روز می شوند و در هر بار به روز رسانی، هم مشکلات قبلی برطرف می شود و هم گاهی قابلیت های اضافی دیگری به آنها افزوده می شود.
6. توسعه دهندگان رام های کاستوم توجه بیشتری نسبت به نظرات کاربران دارند و از آنها به صورت روزانه بازخورد دریافت می کنند. در حالی که سازندگان رام های اصلی از این نظر ارتباط کمی با کاربران دارند.
نصب کاستوم رام چه مزایا و معایبی دارد؟
مزایا:
1. از آخرین نسخه های اندروید می توانید بهره مند شوید و منتظر ارائه آپدیت از طرف شرکت سازنده نباشید. به عنوان مثال زودتر از آنکه اندروید L برای گوشی شما ارائه شود، آن را بر روی گوشی خود نصب کنید.
2. با نصب کاستوم رام از قابلیت های جدید گوشی خود لذت ببرید.
3. نسخه های مختلف از رام سایر گوشی ها را بر روی گوشی خود تجربه کنید. مثلاً اگر رام گوشی شما نسخه “سیانوژن” است، می توانید نسخه ” میوئی” را بر روی گوشی داشته باشید و بالعکس.
4. از دست رام کسل کننده قبلی خلاص شوید و هر چند وقت یکبار، نوع خاصی از کاستوم رام ها را نصب کنید.
معایب:
1. در همان ابتدای کار که بوت لودر گوشی خود را برای نصب کاستوم رام باز می کنید، گارانتی گوشی شما باطل می شود.
2. ممکن است به احتمال 5% گوشی شما تبدیل به آجر شود.
3. اگر کاربری مبتدی و بدون تجربه باشید، ممکن است به اطلاعات سیستمی گوشی آسیب بزنید و تنها با مراجعه به تعمیرکار و پرداخت هزینه ای از 20 الی 100 هزار تومان مجبور به نصب دوباره سیستم عامل شوید.
4. در صورت نصب کاستوم رام های بی کیفیت، قابلیت های گوشی خود را از دست بدهید و از کار خود پشیمان شوید.
از کجا شروع کنم؟
اگر دوست دارید که برای اطمینان رام اصلی خود را نیز داشته باشید، بهتر است قبل از بازکردن بوت لودر، اقدام به روت کردن گوشی و نصب Rom Manager کنید و سپس از رام اصلی خود یک نسخه پشتیبان تهیه کنید. هر چند که می توانید از خود سایت سازنده نیز رام اصلی را دانلود کنید. البته باید یاد آور شویم که به طور معمول اول بوت لودر را باز می کنند و کاستوم ریکاوری را نصب می کنند؛ سپس اقدام به روت کردن گوشی می کنند. البته اگر هدف شما تنها نصب کاستوم رام است، نیازی به روت گوشی نیست!
1. اول از همه اگر از ظاهر قدیمی گوشی خود خسته شده اید و دوست دارید تجربه ای متفاوت با قابلیت هایی زیاد داشته باشید، دست به این کار بزنید.
2. قبل از هر چیزی از نوع و مدل گوشی خود اطمینان حاصل کنید.
3. مدل گوشی خود را در منابع فارسی با این کلید واژه ها جستجو کنید: مثلاً “آموزش باز کردن بوت لودر گوشی ال جی P880”
4. از چندین منبع اطلاعات کسب کنید. تمامی نظرات کاربران را تا انتها بخوانید و ببینید که با چه مشکلاتی برای انجام این کار روبرو بوده اند؟ معمولاً برای باز کردن بوت لودر، یک روش ارائه می شود و برخی کاربران نتیجه نمی گیرند. اما در صفحات بعدی فروم ها که به کاربران پاسخ داده می شود، روش های جدیدی نیز اضافه می شود.
5. به خوبی از تمامی روش ها اطلاع حاصل کنید و یک دور تمامی مراحل را دوره کنید.
الزامات کار از جمله درایورها، نسخه Android sdk و فعال بودن USB Debugging را فراهم کنید. همچنین نحوه بردن گوشی به Fast boot را نیز امتحان کنید.
6. از تمامی اطلاعات خود از جمله پیام ها، مخاطبین، برنامه ها،ایمیل ها و هر چیزی که فکر می کنید بعداً لازمتان خواهد شد، نسخه پشتیبان تهیه کنید و به کامپیوتر خود انتقال دهید. چون پس از انجام مراحل کار، تمامی اطلاعات شما پاک می شود.
7. روش بازکردن بوت لودر را قدم به قدم طی کنید تا قفل آن باز شود. معمولا این روش شامل نصب درایور گوشی، بردن گوشی به فست بوت، بازکردن CMD از روی کامپیوتر و تایپ دستورات لازم است. با این کار گوشی ریست شده و بالا می اید.
سپس مجدداً گوشی را به حالت فست بوت برده و کاستوم ریکاوری( نصب آن برای ریکاوری گوشی و نصب رام های کاستوم لازم است. چیزی شبیه به محیط نصب ویندوز) را با تایپ دستورات در CMD ، نصب می کنند. سپس گوشی ریست شده و بالا می آید.
انتخاب کاستوم رام:
سعی کنید قبل از باز کردن بوت لودر گوشی خود، از وجود کاستوم رام های مناسب اطمینان حاصل کنید. می توانید با جستجوی کلید واژه هایی همچون “کاستوم رام گوشی ال جی p880” یا LG P800 Custom Rom به سایت هایی راهنمایی شوید که این کاستوم رام ها را ارائه می دهند. یکی از این سایت ها www.xda-developers.com است که با جستجوی مدل گوشی خود در فروم آن می توانید به کاستوم رام گوشی خود دست پیدا کنید. هرچند که سایت های بسیار دیگری نیز وجود دارند که بهتر از مورد بالا است. سعی کنید در ابتدا منابع فارسی را جستجو کنید.
– نظرات کاربران را در مورد کاستوم رام مذبور بخوانید و در صورتی که رام مورد نظر شما باگ نداشت، آن را دانلود کنید. البته در برخی موارد این باگ ها قابل چشم پوشی است. همانند خطای باز نشدن تنظیمات آلارم ساعت. اما مواردی همچون کار نکردن بلوتوث غیرقابل گذشت است!
– هر چه قدر که تاریخ ارائه کاستوم رام جدیدتر باشد و هر چه قدر که ورژن های بیشتری برای آن منتشر شده باشد، بهتر است. سعی کنید آخرین به روزرسانی کاستوم رام را دریافت کنید. مثلاً: MIUI 4.10.24 منتشر شده در تاریخ 31/10/2014
– پس از انتخاب و دانلود کاستوم رام مورد نظر، آن را بر روی حافظه SD گوشی( یا کارت حافظه-بسته به نوع روش) می ریزند و گوشی را به حالت ریکاوری برده و آن را نصب می کنند.پس از نصب نیز گوشی ریست شده و محیط جدید نمایان می شود.
چند نکته کلیدی:
1. معمولاً پس از نصب یک کاستوم رام، باید به گوشی حدود 5 الی 10 دقیقه زمان دهید تا بالا بیاید. نصب رام کاستوم نیز حدود 5 دقیقه طول خواهد کشید. پس حوصله کنید و شتابزده عمل نکنید.
2. نترسید. اگر دستورات را به دقت انجام دهید هیچ خطری متوجه گوشی شما نخواهد شد.
3. نصب کاستوم رام ها همیشه هیجان انگیز است و از به وجود آمدن تغییرات جدید شگفت زده خواهید شد.
4. اگر کاستوم رام شما باگ دارد، نگران نباشید! یک کاستوم رام دیگر را دانلود کنید و بر روی گوشی خود بریزید. دیگر نیازی به طی کردن مراحل بالا نیست. فقط کافیست تا به محیط ریکاوری وارد شده و فایل زیپ کاستوم رام را نصب کنید و تمام. البته به یاد داشته باشید که قبل از نصب رام جدید، همیشه دستورات WIPE را انجام دهید. دستورات WIPE قبل از نصب کاستوم رام لازم هستند و اگر آن را انجام ندهید، حتی در صورت نصب کاستوم رام، گوشی بالا نخواهد آمد. این دستورات در آموزش ها آمده است و معمولاً از این قرار هستند:
WIPE DATA
WIPE SYSTEM
WIPE CACHE
تمامی موارد گفته شده در بالا تنها جهت آشنایی خوانندگان با روش نصب کاستوم رام ها است. روش کامل باز کردن بوت لودر و نصب کاستوم رام ها برای هر گوشی متفاوت است. پس با جستجو در اینترنت به اطلاعات لازم در مورد روش اجرای کار دست پیدا کنید؛ سپس اقدام به این کار نمایید. ما تنها به برخی نکات اشاره کرده ایم تا از بروز خطاهای احتمالی جلوگیری شود.
نظر شما در این باره چیست؟ از تجربیات خود بگویید. بد نیست برخی سایت های ارائه دهنده کاستوم رام ها را به ما معرفی کنید.
منبع: گجت نیـــوز