بلک فرایدی (Black Friday) یا جمعه سیاه، یک روز خاص است که در آن فروشگاهها محصولات خود را با تخفیف استثنایی میفروشند. اما بزرگ ترین روز حراج در دنیا چه روزی است و چه فلسفهای پشت آن قرار دارد؟
بلک فرایدی (Black Friday) یا جمعه سیاه به روز جمعهی پس از روز شکرگزاری یا آخرین جمعه ماه نوامبر گفته میشود. امسال، روز 23 نوامبر یعنی 2 آذر 1397، جمعه سیاه خواهد بود. این روز یکی از مهمترین روزهای خرید و فروش محصولات مختلف در سراسر جهان است و از سال 1952 به بعد هر سال در آستانه کریسمس و تعطیلات سال نوی میلادی، مردم کشورهای مختلف به خصوص آمریکا میتوانند اجناس گوناگون را با تخفیفهای استثنایی بخرند. در این رویداد، بسیاری از فروشگاههای آمریکا از ساعت 6 صبح و حتی زودتر باز میشوند و فروش اجناس خود را از اولین ساعات روز آغاز میکنند. البته مردم از شب قبل جلوی فروشگاهها صف میبندند تا بتوانند اجناس مورد نیاز خود را در حراجی بزرگ جمعه سیاه بخرند.
تاریخچه بلک فرایدی
نام جمعه سیاه از روز 24 سپتامبر 1869 میلادی و موضوع رسوایی بازار طلا گرفته شده است. بعد از اتمام جنگ داخلی آمریکا، دوران دوازده ساله بازسازی آمریکا آغاز شد. در آن زمان، دو زمینخوار بزرگ به نامهای جی گولد و جیمز فیسک از طریق خریدهای عمده، انحصار موقت طلا را به دست گرفتند و سود بسیار زیادی به جیب زدند. دولت وقت آمریکا برای به ثبات رساندن قیمتها، حجم زیادی طلا را وارد بازار کرد، ولی این اقدام باعث ویران شدن زندگی بسیاری از افراد شد. آن روز را جمعه سیاه یا بلک فرایدی نامگذاری کردهاند.
اما چه شد که بلک فرایدی به معنای امروزی شکل گرفت؟ حسابداران را میتوانیم مخترعان اصلی Black Friday بدانیم. آنها در گذشته، قانونی نانوشته داشتند به این ترتیب که در ترازنامههای خود اگر به زیان میرسیدند از جوهر قرمز و اگر به سود میرسیدند از جوهر مشکی استفاده میکردند. معمولا حسابدارها در روز فردای عید شکرگزاری که سرآغاز خریدهای قبل از عید به حساب میآمد، ترازنامههای خود را مشکیرنگ میدیدند که به معنای سود بالای آنها بود. به همین دلیل در اوایل دهه 60 میلادی، فردای عید شکرگزاری را جمعه سیاه یا بلک فرایدی نامیدند. در سال 1961 هم پلیس فیلادلفیا به خاطر ترافیک و شلوغی وحشتناک خیابانها، لقب جمعه سیاه را روی این روز گذاشتند. روزنامه نیویورک تایمز هم در سال 1975 از این عبارت برای شلوغترین روز خرید و ایجاد ترافیکهای سنگین به علت خرید کردن مردم استفاده کرد.
حالا جمعه بعد از عید شکرگزاری در 20 ایالت آمریکا تعطیل رسمی است و این روز پرسودترین و شلوغترین روز خرید در سال شناخته میشود. جمعه سیاه، اکنون بزرگترین روز حراجی سال در سراسر جهان بوده و به یک سنت در آمریکا تبدیل شده است و تمام فروشگاههای آنلاین و فیزیکی از این موقعیت برای فروش کالاهای خود با تخفیفهای ویژه استفاده میکنند.
جمعه سیاه در کشورهای مختلف
بلک فرایدی ، سنتی آمریکایی است، اما در کشورهای دیگری چون کانادا، سنگاپور، بریتانیا، برزیل، مکزیک، هند، فرانسه و بسیاری از کشورهای سراسر جهان نیز رواج دارد و میزان فروش اجناس در این روز حداقل دو برابر روزهای معمولی میشود. برخی از کشورها هم بلک فرایدی مخصوص به خود را دارند. مثلا فروشگاه اینترنتی سوق در امارات نیز حراجهای فوقالعادهای با عنوان جمعه سفید دارد. در بریتانیا نیز آخرین جمعهی قبل از کریسمس، بلک فرایدی نامگذاری شده است.
اکنون خیلیها جمعه سیاه را با فروشگاههای اینترنتی بزرگ مانند آمازون میشناسند. این فروشگاههای اینترنتی از چند روز قبل تا چند روز بعد از بلک فرایدی ، کالاهای خود را با تخفیفهای ویژه به فروش میرسانند. طبق آخرین آمار، تقریبا نیمی از مردم آمریکا در حراجی Black Friday خرید میکنند و به همین دلیل ، این رویداد اهمیت بسیار زیادی برای فروشگاههای اینترنتی و فیزیکی دارد.
وسایل دیجیتال مانند گوشی موبایل و کنسول بازی، پوشاک، اسباب بازی و پکیجهای مسافرتی از جمله محصولاتی هستند که هر ساله تخفیفهای بسیار خوبی میخورند و به همین دلیل طرفداران زیادی در بلک فرایدی دارند. کالاهایی که در این روزهای خاص حراج میشوند، تعداد زیادی ندارند و خیلی زود به فروش میرسند. پس اگر قصد خرید در این حراجی بزرگ را دارید باید سرعت عمل زیادی داشته باشید و تا جای ممکن، کالای مورد نظر خود را از قبل مشخص کنید تا وقتتان را برای بررسی مدلها و مقایسه قیمتها از دست ندهید.
تلفات حراجی جمعه سیاه
بلک فرایدی در این سالها چندان هم بی خطر نبوده و به دلیل هجوم مردم برای خرید کالاهای مورد نیاز خود با تخفیفهای استثنایی، آسیبهایی بر اثر هل دادن یا حتی خستگی، گرسنگی و تشنگی ناشی از ایستادن در صفهای طولانی به وجود آمده است. البته حوادث شدیدتری هم در این رویداد رخ داده است. به عنوان مثال در سال 2008 میلادی حدود 2 هزار نفر در محلهای در نیویورک منتظر باز شدن در فروشگاه بودند، اما در ساعت 5 صبح طاقت نیاوردند و به پاساژ هجوم آورده و در آن را شکستند. در این میان، یکی از کارکنان پاساژ زیر پای جمعیت گیر افتاد و جان خود را از دست داد.
همچنین درگیریهای زیادی بین مردم در این سالها رخ داده است. در سال 2010 یک زن در صف فروشگاه از دیگران جلو زد و بعد از این که با واکنش دیگران مواجه شد، به روی آنها اسلحه کشید. در همان سال، به یک نفر با چاقو حمله شد و یک زن دیگر نیز با اسپری فلفل به دیگران حمله کرد تا از خرید جا نماند.
از سال 2005، سلطه فروشگاههای آنلاین در حراجیهای بزرگ پایان سال میلادی آغاز شد. طبق گزارشهای منتشر شده، سود حاصل از فروش فروشگاههای اینترنتی در سال 2013 در روز دوشنبه آنلاین (روز دوشنبهی بعد از جمعه سیاه و پایان تعطیلات چهار روزه عید شکرگزاری) به 1.73 میلیارد دلار و در سال 2014 به بیش از 2 میلیارد دلار رسید. امروز بسیاری از مردم، خرید از فروشگاههای آنلاین را به خطرهای در صف ماندن و هجوم به فروشگاههای فیزیکی ترجیح میدهند.
بلک فرایدی در ایران
بلک فرایدی در ایران از سال 1394 رواج پیدا کرد و نام حراجمعه بر روی آن گذاشته شد. اکنون دیجی کالا و بامیلو، دو فروشگاه اینترنتی اصلی هستند که در چند سال اخیر به استقبال جمعه سیاه رفتهاند. اما Blackfriday در ایران همیشه با حاشیههای زیادی همراه بوده و موجب انتقاد بیشتر مردم شده است. معمولا ثانیهشمار فروشگاههای آنلاین ایرانی در راس ساعت 00:00 جمعه صفر شده و بلک فرایدی شروع شود. اما حتی به چند دقیقه هم نمیرسد که سایت فروشگاه اینترنتی داون شده یا از دسترس خارج میشود و این فروشگاهها هم حجم بالای مشتریان را علت این اتفاق عنوان میکنند.
بعد از کلی صبر و انتظار سایت باز میشود، اما بر خلاف تبلیغات، اجناس پیشنهادی و دارای تخفیف اصلا آن چیزهایی نبودند که مشتریان انتظارش را داشتند. کالاهایی مانند خمیر دندان، جوراب، زیرپوش، شوینده، قهوه، چای و چیزهایی از این دست با تخفیف به فروش میرسیدند و کالاهایی که طرفدار بیشتری داشتند مانند کنسول بازی یا وسایل دیجیتالی هم در تعداد بسیار محدود عرضه میشدند و عملا دست بیشتر مردم به آنها نمیرسید. قیمتها هم آنقدر بالا بود که حتی با وجود تخفیفهای ظاهری، باز هم منطقی به نظر نمیرسید و شاید خرید آنها از بازار بدون تخفیفهای به اصطلاح ویژه جمعه سیاه، به صرفهتر بود. در مجموع میتوان گفت از بلک فرایدی در ایران، تنها یک اسم وجود دارد و نه چیز دیگر.
خعلی عالیه
واقعا اگه برای ما هزینه حمل محسوب نمیشد خیلی ب صرفه میشد ولی الان باید دوبرابر تخلیفش پول هزینه حمل بدیم
والا تو ایران همه برای خرید کالا له له می زنن و هیچ کس هم پول خرید نداره!
من خودم قطعه کامپیوتر می فروشم، اوضاع فروش خیلی بد شده
اصلا فروشی در کار نیست، شاید ماهی 2 قطعه بفروشم
با سپاس
این مطلب مال کیه که اینقدر تاریخ هاش قدیمی
اوووووووووف داره میاددددد
از دیروز اینترنت موبایل استان ما وصل شد.. ولی از دیروز تا الان بازم پیگیر چندتا استان دیگه بودم که قطع بودن.. واقعا از ته دل افسوس میخورم.. تبعیض وار با استانها برخورد شده.. امیدوارم دو استان خوزستان وسیستان بلوچستان هم اینترنتون وصل شه… بدونید مردم ستم دیده ایران هیچوقت همدیگرو فراموش نمیکنن
نمیشه که بتونم خرید خودمون انجام بدیم
خیلی حال میده تخفیفاشون واقعیه نه کثل تخفیفان و دیجی ککالای دزده یه لا قبا
وای باورم نمیشه mr ashraf توی ی مطلب با دیگران موافقه.
برادر شما استتارت خوبه . ی اسم دیگ انتخاب کن شاید بازم مثبت بگیری. این موفقیت رو بهت تبریک میگم.
Digikala چون از خودتون نیست، دزده!!!
تو مفت خور سیستم مگه نیازی به تخفیف هم داری؟؟؟
کشور مفت خوران و مردم بی چاره
باید گریست
با سپاس
اتفاقا میشه گفت که دیجی کالا رسما دزد یه ادکلتی که قیمتش به زور به سیصد تومن میرسه رو پونصد خورده ای میفروشه بعضی از کالا داخل یه روز قیمتش دوبرابر میشه یهو یه بار یه وسیله میخواستم بگیرم اول که رفتم چهل هشت تومت بود بعد یک هفته قیمتش شده بود نود تومن!اینم بگم که این واسه زمانی نیست که یهو قیمتا زیاد شد واسه خیلی وقت پیش که قیمتا بالا پایین نمیشدن
حساب کنی ام ما تو اربعین و عاشورا تاسوعا سر غذا اینجوری پدر همو در میاریم
اینا سر چیز هایی که روش حراجی مشتی خورده
چرا خلاقیت به خرج نمیدن و این حراجی رو تو اسفند قبل از عید خودمون برگزار نمیکنن؟
تقلید محض یعنی برگزاری یه حراجی بزرگ وسط پاییز و کاملا بی مناسبت
منتظر مقاله منتقدان حرفه ای به تاریخ برگزاری این ایونت هستیم، شاید انتقاد اونا بتونه خلاقیت و حرفه ای بودن رو به این حراجی تزریق کنه
قبل از عید مردم خوب خرید می کنن و نیازی به تخفیف از جانب فروشنده احساس نمیشه
اما به نظر من بهتره گوشی هایی که فاقد ناچ و حفره و تمام صفحگی هستند رو حراج کنند، چون فروششون بعد از ۲۰۲۰ بسیار مشکل خواهد بود
با سپاس
پارسال دیجی کلا چقدر ممبر مفت زد جیب سر هیچی اخرم بهشون هیچی نداد
کاش اینجا هم اونجوری بود
روز حسرت خوردن ماست
مردم اونا هم خیلی بافرهنگ نیستنا نگاهشون کن
حق داره حساب کن پلی استیشن 90 درصد تخفیف بخوره خود تو چیکار میکنی
دادا چرا این مثالو میزن؟مثال ساده اش صف نظریه،به اون صورتم سود بزرگی به ملت نمیرسه جز ارزش غیرمادیش ولی ببین چه کشته ای میده!
مفتی کلی سرت گرم میشه
اره اره ایراد بگیر ما خوبیم حتما؟؟
اینا توی ایران معنی نداره
بابا فروشگاه توی ایران فقط با کمیته امداد کار میکنه
تو ایران که فقط جنسای بنجلشون رو اونم با قیمت بیشتر رد میکنن
تو ترکیه هم انجامش میدن
ای روزگار
بخدا فقط واسه افزایش ممبر کانال تلگرامشونه
اقتدار ملی همینه عزیزم
خخخ
بلک واتر و بلک فرایدی و بلک لایف اینا نداریم غرب دارد می کوشد تا مغز جوانان انقلابی و اسلامی مارو تسخیر کنه ولی کور خونده ما هشتاد میلیون مردم انقلابی و اسلامی جمهوری اسلامی ایران مشت محکمی بر دهان غرب استکبار می کوبیم و به رسم نمادین فردا جلوی میلیون ها دوربین بین المللی شعار جمعه انقلابی را خواهیم داد .
چرت و پرت بلغور نکن عزیزم
دهنت خسته نمیشه ااینقدر ک… میگی؟؟
گمشو کم چرند ببفا ف
ناموسا حاجی یه سوال میپرسم ارواح مردت چی میزنی
ما هم بزنیم
Arslan . خفه شو معلون دست نشانده غرب . تو نفوذی غرب هستی به ارواح مرده هات سوگند و داری برای ما مردم انقلابی توطئه میچینی ولی کور خوندی میمون فیس
نه به استفاده از الفاظ عربی نه به این میمون فیست!جالبه ملعونو هم اشتب نوشتی
بچه ها سعید برگشته
حشمتی نبودی :)))
غلط نکن لطفا
عاروم تر بکوب😐
حاجی ببین من و تو یکی هستیم فقط نظرمون فرق داره
مثلا نظر تو اینه که بردگی چیز خوبیه
نظر من اینه که آزادی چیز خوبیه
پ.ن:می دونم کجا نیوز دیدگاه انتشار نمی کنه ولی حد اقل حرف دلم و گفتم
به جمعه ای میگن که همه چیز سیاه و سفید است😂
وات د فاکز
وای خوش به حالشون