افزایش قیمت خودرو یکی از خواستههای اصلی این روزهای خودروسازان داخلی است. خودروسازان معتقدند اگر قیمتگذاری خودرو آزاد نشود، به زودی روند تولید خودروهای داخلی متوقف خواهد شد. در ادامه دلایل افزایش قیمت خودرو را بررسی میکنیم.
در ماههای گذشته به دلیل نوسان نرخ ارز و افزایش فشارهای تحریمی، بسیاری از خودروسازان داخلی برای تامین قطعههای محصولات خود با مشکلهای زیادی مواجه شدند. برای مثال تولید خودروهای رنو به دلیل خروج شرکت خوردوسازی رنو از ایران تا حدودی متوقف شد و بسیاری از مشتریان تا الان موفق به دریافت خودروهای خود نشدند. تولید خودروهای سراتو و برلیانس نیز متوقف شده و برخی از خودروسازان از عرضه خودروهای بدون ایربگ و سیستم ترمز ای بی اس خبر میدهند. در واقع خودروسازان داخلی به دلیل وجود تحریم، نمیتوانند ایربگ و ترمز ای بی اس را تامین کنند و قصد دارند خودروها را بدون این قطعات تولید کنند، اما سازمان استاندارد برای جلوگیری از این اقدام کمکهایی را انجام داده است. با این حال، کمکهای مقطعی نمیتواند مشکلهای خودروسازان را برطرف کند. سوالی که پیش میآید این است اگر این دو قطعه از روی خودروها حذف شوند، آیا قیمت خودرو کاهش مییابد؟ برخی از کاهش 2 میلیون تومانی قیمت خودرو سخن میگویند که منطقی به نظر نمیرسد. به طور کلی همانطور که اشاره شد وضعیت خودروسازی کشور در شرایط بسیار بدی به سر میبرد و از این رو خودروسازان تنها راه تنظیم بازار را قیمتگذاری آزاد و افزایش قیمت بهای تمام شده محصولات خود عنوان میکنند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت قصد دارد آزادسازی قیمتها را برای خودروسازان فراهم سازد، اما این طرح تاکنون توسط رئیس جمهور تایید نشده است. اگر رئیس جمهور موافقت کند، قیمت خودرو به 5 درصد کمتر از قیمت بازار میرسد. از طرفی وزارت صنعت بر این باور است که با آزادسازی قیمتگذاری از جهش قیمت در بازار جلوگیری میشود، زیرا با این طرح دلالان از بازار خودرو حذف شده و خودروسازان با مصرفکننده واقعی معامله میکنند. نکته قابل توجه این است که در حال حاضر خودروسازان داخلی تنها 2500 دستگاه خودرو تولید میکنند که با شرایط نامساعد این صنعت، این آمار به 600 الی 700 دستگاه میرسد و حتی با آزادسازی قیمتگذاری نیز وضعیت عرضه و تقاضا در بازار کنترل نخواهد شد.
قطعهسازان در آستانه تعطیلی
در هفته گذشته احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان در مصاحبهای عنوان کرد اگر تا دو هفته آینده قیمت خودروها افزایش نیابد و دولت با این طرح موافقت نکند، در جاده مخصوص کرج روند تولید خودرو را متوقف میکنیم و تعداد زیادی از کارگران بیکار خواهند شد. محسن رزم خواه، یکی از قطعهسازان در این خصوص عنوان کرد خودروسازان در پرداخت مطالبات ما کوتاهی میکنند و پس از 6 ماه هنوز پولی را به ما ندادهاند که این بدحسابی خودروسازان موجب شده، بیش از 30 تا 40 درصد قطعه سازان کشور تعطیل شوند. از سویی تحریمها و افزایش نرخ ارز برای بسیاری از قطعهسازان مشکلات زیادی نظیر تامین نشدن ایربگ، کامپیوتر ماشین (ECU)، کاتالیست، سیستم کنترل ترمز ماشین (ABS)، سنسور خودرو، پیچ و مهرهای خاص و برخی از مواد اولیه (فولاد مخصوص تولید خودرو) را به وجود آورده است. فشارهای تحریمی موجب شده، بسیاری از شرکتهای خارجی تولیدکننده قطعات خودرو با ایران معاملهای انجام نمیدهند و این مشکل به نوعی بحران تبدیل شده است.
همچنین رضا رحمانی، وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت در مصاحبهای اعلام کرده برای افزایش قیمت خودرو هنوز بخشنامه یا مصوبهای را صادر نکردهایم و کارگروههای مختلف در زمینه قیمتگذاری در حال بررسی هستند و زمانی که تصمیم نهایی گرفته شود به رسانهها اعلام خواهد شد. در این رابطه یک منبع مطلع نیز عنوان کرد بازار در حال بلاتکلیفی به سر میبرد و جای تعجب است که چرا وزارت صنعت در این زمینه تصمیمگیری نمیکند و اگر قرار است از سوی این وزارتخانه قیمتگذاری جدید اعمال شود و با افزایش قیمت مواجه باشیم، بهتر است قبل از اینکه خودروسازان و قطعهسازان تعطیل شوند، این اقدامها اجرایی شود.
8 دلیل افزایش قیمت خودرو
1. با سه برابر شدن قیمت ارز، قیمت مواد اولیه صنعت خودرو نیز بیش از 150 تا 277 درصد افزایش یافته است.
2. مسئولیت اصلاح قیمت را هیچ یک از مسئولان کشور بر عهده نمیگیرند.
3. تولید خودرو توسط خودروسازان تا یکسوم کاهش یافته است.
4. دلالان در پیش فروش خودرو دخالت میکنند و خودرو به دست مصرفکننده واقعی نمیرسد.
5. کیفیت تولید قطعهسازان به دلیل مشکل تامین مواد اولیه کاهش یافته و وضعیت آنها نامساعد است.
6. خودروسازان در سال 97 بالغ بر 6 هزار میلیارد تومان ضرر کردهاند.
7. دولت در صنعت خودروسازی دخالت میکند و به گونهای سهم دارد که این اتفاق خلاف قانون برنامه پنجم توسعه است.
8. به دلیل اینکه بهای تمام شده خودرو از نرخ بازار کمتر است، خودروسازان برای پرداخت زیان خود با مشکل روبهرو بوده و دولت نیز در این زمینه کمکی نمیکند.