اگر به علم نجوم و پدیدههای فضایی علاقهمند هستید، ماه آذر فرصت مناسبی برای رصد پرشهابترین بارش سال و مقارنه خورشید و مشتری و دهها پدیده دیگر است. در ادامه، تقویم نجومی آذر 1397 را بررسی میکنیم.
پدیدههای نجومی و رویدادهای آسمانی همیشه طرفداران خاص خود را دارند و مخاطبان علم نجوم چه در سطح حرفهای و چه در سطح غیرحرفهای (آماتور) این پدیدههای آسمانی را پیگیری میکنند. مشاهده تمامی این رویدادها مستلزم داشتن تلسکوپ یا سایر تجهیزات خاص نبوده و با چشمان غیرمسلح نیز میتوان این رویدادها را رصد کرد. در تقویم نجومی آذر 1397 قادر به مشاهده پدیدههای مختلفی نظیر درخشندگی حداکثری زهره و عطارد، مقارنه خورشید و مشتری، فاصله حداکثری ماه و زمین، مقارنه ماه و خوشه کندوی عسل، وضعیت رصدی مریخ و بارش شهابی جوزایی خواهیم بود.
بررسی رویدادها در تقویم نجومی آذر 1397
دوشنبه 5 آذر
رویداد: مقارنه خورشید و مشتری
در ساعت 13:56 روز دوشنبه 5 آذر، مقارنه خورشید و مشتری با فاصله 0.7 درجه از هم رخ میدهد که البته قابل مشاهده نخواهد بود. در ساعت 15:10 فاصله میان ماه و زمین به 366 هزار 467 کیلومتر میرسد که این مقدار، حداقل فاصله میان این دو سیاره خواهد بود.
سه شنبه 6 آذر
رویداد اول: عطارد در کمترین فاصله از زمین
در ساعت 03:01 بامداد روز سهشنه 6 آذر، فاصله عطارد تا زمین به 101.46 میلیون کیلومتر میرسد که کمترین فاصله میان این دو سیاره خواهد بود.
رویداد دوم: مقارنه داخلی عطارد
در ساعت 12:38 روز سهشنبه 6 آذر با پدیده مقارنه داخلی عطارد مواجه خواهیم بود که در آن، سیاره عطارد بین زمین و خورشید قرار میگیرد. البته این رویداد با چشم غیر مسلح رویت نمیشود و در آن، زاویه جدایی خورشید و عطارد حدود 0.9 درجه خواهد بود.
رویداد سوم: مقارنه ماه و خوشه کندوی عسل
در ساعت 23:02 کره ماه با فاصله 0.9 درجهای نسبت به خوشه کندوی عسل قرار خواهد گرفت. ساعتی قبل و بعد از این زمان، کره ماه و خوشه کندوی عسل با فاصلهای نزدیک بههم قابل مشاهده هستند.
چهارشنبه 7 آذر
رویداد: مریخ در بهترین وضعیت مشاهده عصرگاهی
در روز چهارشنبه 7 آذر علاقهمندان به نجوم میتوانند مریخ را با قدر 0.1- مشاهده کنند که بهترین وضعیت برای رصد شامگاهی محسوب میشود.
پنجشنبه 8 آذر
رویداد اول: عطارد در کمترین فاصله از خورشید
در ساعت 12:16 فاصله سیاره عطارد نسبت به خورشید حدود 46 میلیون کیلومتر خواهد بود که نزدیکترین فاصله این دو سیاره محسوب میشود.
رویداد دوم: مقارنه ماه و ستاره قلب الاسد
در ساعت 14:06 روز پنجشنبه 8 آذر، موقعیت کره ماه و ستاره قلب الاسد به 1.5 درجه از یکدیگر میسد. البته در این زمان رویداد مقارنه ماه و ستاره قلب الاسد در آسمان ایران قابل مشاهده نخواهد بود، اما صبح پنجشنبه زمانی که در فاصله 4.8 درجه هستند، میتوان آنها را رویت کرد.
جمعه 9 آذر
رویداد اول: تربیع آخر ماه
کره ماه در ساعت 03.50 بامداد روز جمعه به تربیع آخر میرسد و در نیمه شب جمعه در آسمان قابل مشاهده خواهد بود.
رویداد دوم: زهره در حداکثر درخشندگی
سیاره زهره در ساعت 05.46 صبح جمعه 9 آذر با قدر 4.7 – به حداکثر درخشندگی خود میرسد. با توجه به اینکه طلوع خورشید در ساعت 07.24 صبح خواهد بود، فرصت مناسبی مهیا میشود تا به خوبی سیاره زهره را مشاهده کنید و از آن عکس بگیرید. همچنین ستاره سماک اعزل با قدر 1 و با فاصله 5.5 درجه از سیاره زهره میدرخشد.
دوشنبه 12 آذر
رویداد اول: مقارنه ماه و سماک اعزل
در ساعت 06:19 صبح روز دوشنبه 12 آذر، کره ماه و سماک اعزل در موقعیت 7.3 درجهای از یکدیگر قرار میگیرند. با توجه به اینکه خورشید یک ساعت پس از این رویداد طلوع میکند، فرصت مناسبی مهیا میشود تا این رویداد را مشاهده کنید و از آن عکس گیرید. گفتنی است که سماک اعزل درخشانترین ستاره صورت فلکی سنبله به شمار میرود.
رویداد دوم: مقارنه ماه و زهره
در ساعت 22:03 شب دوشنبه 12 آذر کره ماه و سیاره زهره در فاصله 3.2 درجهای از یکدیگر قرار میگیرند. البته هیچ یک از آنها در این زمان قابل مشاهده نخواهند بود، اما صبح سهشنبه 13 آذر، قبل از طلوع خورشید و در ساعت 04:33 میتوانید آنها را در موقعیت 4.3 درجهای از یکدیگر مشاهده کنید.
پنجشنبه 16 آذر
رویداد: زودترین غروب خورشید
ساعت 17:11 روز پنجشنبه 16 آذر میتوانید زودترین لحظه غروب خورشید را مشاهده کنید. این رویداد فقط یک بار در سال اتفاق میافتد.
جمعه 17 آذر
رویداد: مقارنه مریخ و نپتون
در ساعت 18:09 روز جمعه 17 آذر سیاره مریخ و سیاره نپتون در فاصله 0.02 دقیقه کمانی از یکدیگر قرار میگیرند. این مقارنه بسیار نزدیک خواهد بود و از تمامی نقاط ایران میتوان آن را مشاهده کرد. در این رویداد سیاره مریخ از قدر 0.1 و سیاره نپتون از قدر 7.9 میدرخشد. علاقهمندان به فضا باید توجه داشته باشند که انسان با چشم غیر مسلح تنها حد قدری 6 را رویت میکند و از این رو برای دیدن نپتون در کنار مریخ، میبایست از تلسکوپ کوچک یا دوربین دو چشمی استفاده کنید. همچنین شما میتوانید این دو سیاره را از زمان غروب خورشید و گرگ و میش شدن آسمان تا قبل از نیمه شب، مشاهده کنید.
یکشنبه 18 آذر
رویداد مقارنه ماه و زحل
در ساعت 07:25 صبح روز یکشنبه 18 آذر، کره ماه و سیاره زحل در فاصله 0.7 درجهای یکدیگر قرار میگیرند که البته در این زمان شما نمیتوانید آنها را در آسمان مشاهده کنید، اما در ساعت 17:55 میتوان ماه و زحل را با جدایی 4 درجه رویت کرد.
چهارشنبه 21 آذر
رویداد: ماه در بیشترین فاصله از زمین
در روز چهارشنبه 21 آذر، ماه از زمین دور میشود و به بیشترین فاصله خود یعنی 405 هزار 242 کیلومتری از زمین میرسد.
جمعه 23 آذر
رویداد اول: مقارنه ماه و نپتون
در ساعت 17:41 روز جمعه 23 آذر، کره ماه و سیاره نپتون در فاصله 3.7 درجهای از یکدیگر قرار میگیرند. شما میتوانید این پدیده را تا نیمه شب در آسمان مشاهده کنید. البته برای رویت سیاره نپتون، یک تلسکوپ کوچک یا دوربین دو چشمی تهیه کنید.
رویداد دوم: اوج بارش شهابی جوزایی
در روز جمعه پرشهابترین بارش سال را مشاهده خواهید کرد. به صورت شگفتآوری زمانی که این بارش شهابی به اوج خود برسد، در هر ساعت 120 شهاب را در آسمان رویت خواهید کرد. به علاقهمندان به رصد بارش شهابی پیشنهاد میشود برای اینکه فرصت مشاهده این رویداد را از دست ندهید، حتما هم شب جمعه و هم شب شنبه نظارهگر آسمان باشید.
شنبه 24 آذر
رویداد اول: مقارنه ماه و مریخ
در ساعت 03:51 بامداد روز شنبه 24 آذر، کره ماه و سیاره مریخ در فاصله 3.9 درجهای یکدیگر قرار میگیرند و در این زمان هیچیک از آنها قابل مشاهده نخواهند بود، اما در ساعت 23:31 روز قبل از آن و قبل از نیمه شب، کره ماه و سیاره مریخ با فاصله 5.2 درجه رویت خواهند شد.
رویداد دوم: حداکثر کشیدگی غربی عطارد
در روز شنبه 24 آذر سیاره عطارد به حداکثر فاصله زاویهای با خورشید میرسد. به دلیل اینکه در این روز زاویه جدایی عطارد و خورشید به 21.3 درجه میرسد، میتوانید از این فرصت استفاده کرده و قبل از طلوع خورشید، سیاره عطارد را در افق شرقی رویت کنید.
رویداد سوم: تربیع اول ماه
در ساعت 15:20 روز شنبه 24 آذر، کره ماه به تربیع اول میرسد و پس از غروب آفتاب تا نیمه شب در آسمان خواهد بود.
پنجشنبه 29 آذر
رویداد: عطارد در حداکثر درخشندگی
در ساعت 20:26 روز پنجشنبه سیاره عطارد با قدر 0.4 – به حداکثر درخشندگی خود میرسد. نزدیکترین زمان حضور عطارد در آسمان در سحرگاه پنجشنبه یا جمعه است و قبل از طلوع خورشید میتوان آن را مشاهده کرد.
جمعه 30 آذر
رویداد اول: مقارنه ماه و دبران
در ساعت 11:04 روز جمعه 30 آذر، کره ماه و ستاره دبران در فاصله 0.8 درجهای از یکدیگر قرار میگیرند. البته در این زمان هیچیک از آنها قابل مشاهده نخواهند بود، اما در ساعت 05:24 صبح جمعه و قبل از طلوع خورشید میتوانید کره ماه و ستاره دبران را با فصله 4.1 درجه از یکدیگر مشاهده کنید.
رویداد دوم: مقارنه مشتری و عطارد
در ساعت 18:13 روز جمعه سیاره مشتری و عطارد در فاصله 0.9 درجهای از یکدیگر قرار میگیرند که البته در این زمان هیچیک از آنها قابل مشاهده نخواهند بود، اما در ساعت 07:03 صبح روز جمعه و قبل از طلوع خورشید، میتوانید این دو سیاره را با فصله 1.1 درجه از یکدیگر ببینید.