گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
بیماری آلزایمر یکی از بیماری‌هایی است که می‌تواند در زندگی افراد اختلال ایجاد کند. در این مقاله، تغییرات مغزی ، علائم و روش های درمان بیماری آلزایمر را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
بیماری آلزایمر یک اختلال پیشرفته مغزی بوده و در افراد مسن که دچار مشکلات حافظه، تفکر و رفتار هستند، رخ می‌دهد. با توجه به اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، بیماری آلزایمر توانسته در حدود 5.7 میلیون آمریکایی را تحت تاثیر قرار دهد و پنجمین علت مرگ و میر در افراد بالای 65 سال نامیده شود.
دکتر Brad Hyman، متخصص مغز و اعصاب و مدیر مرکز تحقیقات بیماری‌ها در بیمارستان عمومی ماساچوست بوستون، اظهار داشت:
آلزایمر یک اصطلاح بوده که به هنگام ایجاد زوال عقل، از دست دادن حافظه و اختلال در عملکرد شناختی افراد مسن از آن استفاده می‌شود. دمانس یا زوال عقل به اختلال در تفکر و حافظه اشاره دارد و آلزایمر نوع خاصی از زوال عقل است. اولین مورد بیماری آلزایمر، توسط دکتر آلوسی آلزایمر، متخصص مغز و اعصاب در سال 1906 میلادی به ثبت رسیده است. بافت مغزی افراد مبتلا به آلزایمر پس از مرگ توسط میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفت و دو مورد از ویژگی‌های فیزیکی و کلیدی آن، پلاک های آمیلوئیدی و کلاف‌های رشته‌ای داخل نورونی شناسایی شدند.
تغییرات مغز در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر
دکتر Hyman در مصاحبه‌ای با خبرگزاری رویترز، اعلام کرد:
مغز افراد مبتلا به آلزایمر نسبت به افراد سالم دارای تفاوت‌هایی بوده و منجر به بروز مشکلاتی می‌شود. بافت مغزی افرادی که به علت آلزایمر، جان خود را از دست داده‌اند به نسبت سایر افراد، دارای 4 ویژگی‌ست؛ دو ویژگی اول توسط دکتر آلزایمر اشاره شده و موارد دیگر هم شامل از دست دادن سلول‌های عصبی و ایجاد التهاب هستند.
او افزود:
ظاهر پلاک‌های آمیلوئیدی که شامل رسوبات پروتئینی‌ست، افزایش یافته و در فضای بین سلول‌های عصبی ایجاد می‌شود و نشان‌دهنده آغاز بیماری آلزایمر از مغز است. در بیماران مبتلا به آلزایمر، رشته‌های پروتئین tau درون سلول‌ها دچار پیچ خوردگی‌های غیرطبیعی شده و با افزایش تعداد پلاک‌ها می‌توانند ارتباط میان سلول‌های عصبی را متوقف کنند. از دست رفتن مداوم ارتباط میان سلول‌های عصبی، بدین معنا است که آن‌ها قادر به اثرگذاری صحیح بر روی قسمت‌های مختلف مغز نیستند و در نهایت به طور کامل از بین خواهند رفت. علاوه بر این که بیشتر سلول‌های عصبی در طول این روند، از بین خواهند رفت، بخش‌هایی از مغز که مهارت‌های استدلال، زبان و تفکر را کنترل می‌کنند هم تحت تاثیر قرار گرفته و بافت مغزی شروع به کوچک شدن خواهد کرد.
دکتر Hyman بیان می‌کند:
محققان معتقدند که التهاب (فعالیت بیش از حد سلول‌های ایمنی بدن در مغز) نقش مهمی در پیشرفت بیماری آلزایمر دارد و بیشتر از یک عارضه جانبی به حساب می‌آید.
علائم بیماری آلزایمر
دکتر Hyman اظهار دارد که تغییرات مغزی مرتبط با آلزایمر ممکن است بیشتر از 10 سال قبل از شروع علائم بیماری، ایجاد شود. به گفته انجمن آلزایمر، شایع‌ترین نشانه اولیه این بیماری را می‌توان یادآوری دشوار اتفاقاتی که اخیر رخ داده‌اند، همانند مکالمات، حوادث یا نام افراد دانست، اما در ابتدا هیچ مشکلی در حافظه وجود نداشته و تنها برخی افراد ممکن است دچار تغییر در رفتار، مشکلات زبان یا بینایی شوند. بر اساس اعلام کلینیک Mayo، علائم خفیف تا متوسط افراد مبتلا به آلزایمر شامل موارد زیر می‌شوند:
- تکرار کردن زیاد حرف‌ها و سوالات
- فراموش کردن مکالمات، قرار ملاقات‌ها و رویداد‌ها
- گم کردن وسایل و گذاشتن آن‌ها در جاهای غیرمنطقی
- گم شدن در مکان‌هایی که با آن آشنا هستند
- فراموش کردن نام عزیزان
- دشواری در صحبت برای شناسایی اشیاء، ابراز افکار یا شرکت در گفتگوها
- ناتوانی در تمرکز، تفکر و مدیریت امور مالی
- تلاش بسیار برای انجام فعالیت‌های روزمره همانند پخت و پز و در نهایت فراموش کردن وظایف اساسی خود همانند لباس پوشیدن و حمام کردن
علائم روحی و رفتاری آلزایمر را می‌توان شامل موارد زیر عنوان کرد:
- بی‌تفاوتی
- افسردگی
- بی‌خوابی
- اعتماد نکردن به دیگران
- هذیان گفتن و توهم زدن
- خشم و عصبانیت
- خودداری از بروز احساسات
- نوسانات خلقی
- دوری از اجتماع
- سرگردانی
افراد مبتلا به آلزایمر با پیشرفت مرحله کاهش عملکرد مغزی، به شدت به دیگران وابسته خواهند شد. بر اساس اعلام مرکز ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا، علائم بیماری در این مرحله می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش وزن
- عفونت‌های پوستی
- مشکل بلعیدن
- تشنج
- ناله و زاری کردن
- زیاد خوابیدن
- عدم کنترل مثانه و روده
دلایل ایجاد بیماری و عوامل خطرآفرین
علت بیماری آلزایمر مشخص نیست، اما محققان معتقدند که ترکیبی از شرایط ژنتیکی، شیوه زندگی و عوامل محیطی که در طول زمان بر روی مغز اثر می‌گذارند، می‌توانند منجر به بروز بیماری آلزایمر شوند. افزایش سن را می‌توان به عنوان بزرگترین عامل ابتلا به بیماری آلزایمر به حساب آورد. آلزایمر اولیه ممکن است در افراد زیر 60 سال رخ دهد و علت آن معمولا ژنتیکی‌ست، اما بر اساس اعلام موسسه ملی کهنسالی ایالات متحده آمریکا، آلزایمر اولیه کمتر از 10 درصد افراد مبتلا به این اختلال را شامل می‌شود، همچنین آلزایمر ثانویه شایع‌ترین شکل بیماری بوده و نخستین علائم آن هم بعد از سن 65 سالگی، ظاهر خواهد شد. ستیر عوامل خطرناک این بیماری بر اساس اعلام کلینیک مایو، شامل موارد زیر می‌شوند، از جمله:
سابقه خانوادگی: افرادی که یکی از والدین یا خواهر و برادرشان به آلزایمر مبتلا باشند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
وراثت: جهش‌های ژنتیکی همانند به ارث بردن ژن آپولیپوپروتئین E، می‌توانند در گسترش آلزایمر موثر باشند، اما با توجه به آمار کلینیک مایو، جهش‌های ژنتیکی کمتر از یک درصد افراد مبتلا به بیماری آلزایمر را تشکیل می‌دهد.
سندرم داون: افراد مبتلا به سندرم داون در معرض خطر بیشتری مبنی بر ابتلا به آلزایمر قرار دارند، زیرا دارای 3 نسخه از کروموزوم 21 هستند و این مسئله می‌تواند منجر به تولید بیشتر پلاک آمیلوئید در مغز شود.
اختلال شناختی خفیف (MCI): افراد مبتلا به MCI، مشکلات حافظه بیشتری نسبت به سنشان دارند، اما علائم آن‌ها در زندگی‌شان تداخلی ایجاد نخواهد کرد؛ این اختلال عصبی می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را در افراد افزایش دهد.
آسیب‌های شدید به سر: آسیب‌های سر با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر ارتباط مستقیم دارد.
سطح پایین تحصیلات: افرادی که تحصیلات کمی دارند به نسبت افراد تحصیل کرده در معرض خطر بیشتری از ابتلا به آلزایمر، قرار دارند.
روش‌های تشخیص آلزایمر
دکتر Hyman در رابطه با تشخیص آلزایمر اظهار داشت:
در حالی که هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص آلزایمر وجود ندارد، اما پزشکان ممکن است علائم سکته مغزی، تومور، اختلالات تیروئید یا کمبود ویتامین را مورد بررسی قرار دهند، زیرا این عوامل بر روی حافظه و شناخت فردی بیمار تاثیرگذار هستند، همچنین پزشکان به منظور ارزیابی تعادل بیماران، قدرت عضلانی و هماهنگی آن‌ها، اقدام به انجام یک معاینه فیزیکی، آزمون‌های عصبی روانشناختی حافظه، زبان و مهارت‌های ریاضی پایه خواهند کرد. پزشکان با بررسی وضعیت پزشکی بیماران، می‌توانند خانواده و دوستان آن‌ها را از رفتار و تغییرات شخصیتی بیماران، مطلع سازند.
او در ادامه افزود:
در چند سال گذشته، اسکن مغز توموگرافی منتشرشده توسط پوزیترون (PET) مغز که می‌تواند حضور یا عدم حضور پلاک را بررسی کند، برای تشخیص یا نظارت بیماری، علی‌الخصوص در مرحله تحقیقات مورد استفاده قرار می‌گرفت. یکی دیگر از پیشرفت‌های هیجان‌انگیز در این حوزه، استفاده از مایع مغزی نخاعی به منظور اندازه‌گیری غلظت غیرطبیعی پروتئین در مغز بوده که نشان‌دهنده آلزایمر است.
درمان آلزایمر به چه صورت انجام می‌شود؟
دکتر Hyman درباره درمان بیماری آلزایمر اظهار داشت:
درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما برخی داروها می‌توانند علائم آلزایمر را تا حدودی کاهش دهند. استفاده از مهارکننده‌های کولین استراز ممکن است علائمی همانند تحریک یا افسردگی را در بیماران مبتلا به آلزایمر کاهش دهد. این داروها شامل دونپزیل (آریسپت)، گالانتامین (رمینیل) و ریواستیگمین (اکسلون) هستند. یکی دیگر از داروهای شناخته شده به نام ممانتین، ممکن است به منظور تسکین پیشرفت علائم در افراد مبتلا به آلزایمر متوسط تا شدید، استفاده شود. این امکان وجود دارد که در برخی بیماران به منظور کنترل علائم رفتاری، داروهای ضدافسردگی تجویز شود. کارشناسان معتقدند که علاوه بر دارو، انجام برخی تغییرات در شیوه زندگی همانند استراحت دادن به جسم و فعال بودن از نظر روحی و اجتماعی می‌تواند کمک‌های فراوانی به مغز کند. رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و دانه‌های کامل با مقادیر متوسط ماهی، مرغ و شیرینی هم می‌تواند موثر باشد.
دکتر Hyman بیان کرد که در دهه گذشته، تحقیقات درباره بیماری آلزایمر به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده و ده‌ها آزمایش بالینی با هدف یافتن درمان‌هایی برای آلزایمر یا جلوگیری از آن به طور کامل، صورت گرفته است.
او در ادامه اظهار داشت:
آزمایشات بالینی انجام‌شده در گذشته بر روی جلوگیری از افزایش پلاک در مغز متمرکز بود، اما این درمان‌های تجربی نتوانست نتایج قابل توجهی را به دست آورد؛ دوران پیشرفت بیماری، زمان مناسبی برای درمان نیست.
دکتر Hyman افزود:
به جای تمرکز روی پلاک‌ها، آزمایشات دارویی بر روی سه هدف دیگر برای درمان‌های جدید متمرکز هستند؛ این سه هدف به ترتیب بر روی یافتن راه‌هایی جهت ایجاد سلول‌های عصبی بهتر و کارآمدتر باقی‌مانده مغز، رهایی از انقباضات مغز و بررسی میزان تاثیر التهاب بر روی مغز، تمرکز دارد.
