ویتامین B7 یا بیوتین نقش ضروری در بدن داشته و کمبود آن میتواند مشکلاتی را ایجاد کند. در این مقاله به علائم کمبود بیوتین و مواد غذایی حاوی آن خواهیم پرداخت.
بیوتین از گروه ویتامین B بوده و به آن ویتامین H یا B7 هم گفته میشود. این ویتامین در تبدیل کربوهیدراتها به گلوکز که برای تامین انرژی لازم است، به بدن کمک خواهد کرد. بیوتین در سوخت و ساز چربی و اسیدهای آمینه که بدن از آنها برای ساخت پروتئین استفاده میکند هم موثر است. بهتر است بدانید که پروتئین برای ترمیم و نگهداری سلولها لازم است. به طور کلی کمبود بیوتین در افراد سالمی که رژیم غذایی متعادلی داشته باشند، نادر است.
ارائه اطلاعاتی مختصر درباره کمبود بیوتین
بیوتین که با نام ویتامین H یا B7 شناخته میشود، یکی از ویتامینهای گروه B بوده و در رشد جنین نقش دارد، بنابراین مصرف آن در دوران بارداری بسیار حیاتی است. کمبود بیوتین با مصرف مکملهای آن درمان خواهد شد.
بیوتین یا ویتامین B7 چیست؟
همانطور که گفته شد؛ ویتامینهای گروه B به تبدیل کربوهیدراتها به گلوکز که برای تامین انرژی بدن ضروری هستند، کمک خواهد کرد. ویتامینهای این گروه در پردازش چربیها، پروتئینها و عملکرد سیستم عصبی هم موثر هستند. توجه داشته باشید که این ویتامینها برای داشتن پوست سالم، مو، چشم و عملکرد کبد هم مورد نیاز خواهند بود. مقدار بیوتین موجود در مواد غذایی کم است، اما علاوه بر آن، میکروبیوم (مجموعهای از باکتریهای موجود در روده) هم باعث ایجاد بیوتین میشود. ویتامین B7 هم همانند سایر ویتامینهای گروه B، محلول در آب است؛ این بدان معنا است که در آب حل شده و نمیتوان آن را ذخیره کرد.
چه کسانی در معرض کمبود بیوتین قرار دارند؟
افرادی که در جذب مواد مغذی دچار مشکل هستند یا داروهای خاصی مصرف میکنند، در معرض خطر کمبود بیوتین قرار دارند. کمبود بیوتینیداز (BTD)، شایعترین علت کمبود بیوتین است. BTD نوعی بیماری ارثی نادر است که طی آن بدن قادر به استفاده از بیوتین نبوده و در نهایت منجر به کمبود بیوتین میشود. در نظر داشته باشید که این بیماری در اثر جهش در ژن BTD ایجاد میشود. بر اساس آمارهای موجود، از هر 60 هزار نوزاد متولد شده، یک نفر به بیماری BTD مبتلا است. علائم بیماری در هفتهها یا ماههای اول زندگی نوزاد ظاهر شده و شایعترین آنها شامل موارد زیر است:
- ضعف عضلات
- تشنج
- آلوپسی یا ریزش مو
- اگزما
- تاخیر در رشد
بین 25 تا 50 درصد از نوزادانی که با BTD متولد شدهاند، یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه خواهند کرد:
- آتاکسی یا بینظمی حرکت عضلات
- التهاب و قرمزی چشم
- از دست دادن شنوایی
- بیحالی و خوابآلودگی
بین 10 تا 25 درصد از نوزادان مبتلا به BTD، دچار علائم زیر میشوند:
- عدم هوشیاری
- استفراغ
- اسهال
- عفونت های قارچی
در کمتر از 10 درصد موارد، کودکان مبتلا به این بیماری از وجود علائم زیر رنج میبرند:
- بزرگ شدن کبد
- بزرگ شدن طحال
- مشکلات گفتاری
BTD در صورت عدم درمان میتواند موجب کما یا حتی مرگ نوزاد شود. تمامی نوزادان در ایالات متحده آمریکا از نظر بیماری BTD معاینه میشوند. پزشک معمولا با در نظر گرفتن سابقه خانوادگی و انجام آزمایش خون، این بیماری را تشخیص میدهد. آزمایش نمونه مایع از رحم برای فعالیت بیوتینیداز که پیش از تولد نوزاد انجام میشود هم موجود است. اگرچه علائم کمبود بیوتین به طور معمول در چند ماه اول زندگی نوزاد ظاهر میشوند، اما ممکن است در کودکی هم رخ دهند.
شرایط و داروها
عوامل دیگری هم میتوانند افراد را در معرض خطر کمبود بیوتین قرار دهند که عبارتند از:
- مصرف داروهای ضد تشنج در طی یک دوره طولانی که میتواند سطح بیوتین بدن را کاهش دهد.
- مصرف آنتی بیوتیک برای مدت طولانی، زیرا میتواند باکتریهای تولیدکننده بیوتین در روده را از بین ببرد.
- داشتن شرایطی همانند بیماری کرون، زیرا موجب میشود که جذب مواد مغذی دشوار شود.
- مصرف الکل، زیرا مانع از جذب بیوتین خواهد شد.
دوران بارداری
بهتر است بدانید که حداقل یک سوم زنان باردار دچار کمبود بیوتین میشوند.
علائم کمبود ویتامین B7 چیست؟
علائم کمبود بیوتین به تدریج شروع شده و با گذشت زمان رشد میکند. این علائم شامل نازک شدن موها، ریزش موی بدن، بثورات پوستی، التهاب و قرمزی اعضای بدن از جمله چشم، بینی، دهان و مقعد هستند. بزرگسالانی که دچار کمبود این ویتامین هستند، ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- تشنج
- عفونت های پوستی
- شکنندگی ناخنها
- مشکلات عصبی همانند افسردگی، بیحالی، توهم و سوزن شدن اندامها
روشهای درمان کمبود این ویتامین در بدن
علائم بیماری BTD ممکن است با کمک پزشک از بین برود، اما احتمال دارد افراد برای ادامه زندگی خود نیاز به مصرف بیوتین داشته باشند. مولتیویتامینهای بیوتین و مکملها بدون نسخه بوده و به راحتی در دسترس قرار دارند. با این حال، مصرف یک رژیم غذایی متعادل، بهترین منبع برای ویتامینهای گروه B محسوب میشود.
میزان توصیه شده مصرف ویتامین B7 برای بزرگسالان 30 میکروگرم و برای کودکان 5 میکروگرم در روز است. توجه داشته باشید که زنان باردار باید روزانه 35 میکروگرم از این ویتامین را مصرف کنند. به طور کلی، افراد باید پیش از مصرف مکمل بیوتین با پزشک خود صحبت کنند، زیرا مصرف مقدار زیاد آن میتواند خطراتی را به همراه داشته باشد. افرادی که گمان کنند دچار کمبود بیوتین هستند، بهتر است به پزشک مراجعه کنند.
منابع غذایی حاوی بیوتین
مواد غذایی سرشار از بیوتین شامل موارد زیر هستند:
- زرده تخم مرغ پخته
- ماهی ساردین
- آجیلها خصوصا بادام، بادام زمینی و گردو
- حبوباتی همانند سویا و لوبیا
- غلات کامل
- گل کلم
- موز
- قارچ
نکته قابل توجه آن است که برخی از روشهای پردازش مواد غذایی میتوانند بیوتین را از بین ببرند. همچنین سفیده تخم مرغ حاوی پروتئینی به نام آویدین بوده که در چگونگی جذب بیوتین اختلال ایجاد میکند. به نظر میرسد مکملهای بیوتین برای سلامت مو، پوست و ناخنها هم موثر باشند، اما شواهد کمی برای اثبات این مزایا وجود دارد.
جمعبندی
کمبود بیوتین قابل جبران است. پزشکان برای افراد مبتلا به BTD، مکملهای بیوتین را تجویز میکنند تا علائم آنها را کاهش دهند، اما مصرف آن معمولا باید طولانی مدت باشد. بسیاری از علل دیگر کمبود بیوتین با تغییر رژیم غذایی قابل درمان است. توجه داشته باشید که پیش از مصرف این مکملها حتما باید با پزشک خود صحبت کنید.