مزایا و معایب واکسن آنفولانزا ؛ پاسخ به تمامی سوالات رایج

مزایا و معایب واکسن آنفولانزا هر ساله با وارد شدن به فصل پاییز مورد توجه قرار می‌گیرد. در ادامه به سوالات رایج شما درباره واکسن آنفولانزا و مزایا و معایب آن پاسخ داده‌ایم.

واکسن آنفولانزای فصلی به صورت سالانه برای محافظت در برابر بیماری آنفولانزا تزریق می‌شود. بر اساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، تزریق این واکسن در ایالات متحده آمریکا برای همه افراد 6 ماهه و بالاتر توصیه می‌شود. آنفولانزا می‌تواند یک بیماری بسیار جدی باشد، علی‌الخصوص اگر در کودکان، افراد بالای 65 سال، زنان باردار و افراد دارای شرایط بهداشتی و درمانی ایجاد شود. بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، تزریق واکسن آنفولانزا بهترین راه برای محافظت از خود و خانواده در برابر این بیماری‌ست. گونه‌های ویروس آنفولانزا دائما در حال تغییر هستند، بنابراین هر سال واکسن جدیدی ساخته می‌شود. دانشمندان قبل از شروع فصل آنفولانزا با پیش‌بینی اینکه کدام گونه‌های آنفلوآنزا در فصل آینده شایع‌ترین هستند، واکسن را تهیه می‌کنند.

دکتر William Schaffner، پزشک و متخصص بیماری‌های عفونی دانشکده پزشکی دانشگاه وندربیلت اظهار دارد:

از آنجا که ویروس آنفولانزا به طور مکرر از لحاظ فرمول ژنتیکی در حال تغییر است، باید سالانه واکسن جدیدی ساخته شود. در واقع این یکی از دلایلی‌ست که افراد مجبور به تزریق سالانه واکسن آنفولانزا هستند.

چند نوع واکسن آنفولانزا وجود دارد؟

واکسن آنفولانزا در برابر 3 یا 4 نوع ویروس از بدن محافظت می‌کند. واکسن‌های آنفولانزا معمولا در برابر دو سویه H1N1 و H3N2 که هر دو از نوع آنفولانزا A محسوب می‌شوند و یک سویه آنفلوانزا B از بدن محافظت می‌کنند. واکسن‌های آنفلوآنزای چهار سویه که برای اولین بار در فصل آنفولانزا سال 2013 و 2014 ارائه شد، در برابر همان گونه‌های واکسن سه ظرفیتی و همچنین یک آنفولانزا اضافی B محافظت می‌شود.

در حال حاضر هر دو نوع واکسن سه ظرفیتی و چهار ظرفیتی در دسترس می‌باشند. واکسن‌های آنفلوانزا سه ظرفیتی تزریقی با دوز استاندارد، در تخم مرغ کشت داده می‌شوند. این نوع واکسن آنفلوانزا برای گروه‌های سنی بالاتر از 4 سال مورد تایید بوده و بیشترین شکل تزریق آن به صورت تزریق در بازو است. واکسن‌های چهار ظرفیتی هم برای استفاده در گروه‌های سنی مختلف تایید شده‌اند. بر اساس اعلام کمیته مشاوره در شیوه‌های ایمن سازی، واکسیناسیون بر علیه آنفلوانزا از طریق این واکسن غیر فعال شده یا نو ترکیب را به صورت سالانه برای افراد 6 ماه به بالا توصیه می‌کند. استفاده از اسپری بینی آنفولانزا هم برای ایمن شدن در برابر بیماری آنفولانزا، برای افراد سالم 2 تا 49 سال تأیید شده، اما استفاده از آن برای زنان باردار ممنوع است.

واکسن‌های آنفولانزا برای فصل‌های سال 2019 تا 2020

تزریق واکسن آنفولانزای سال 2019 تا 2020 کمی متفاوت‌تر از تزریق آنفولانزای فصل‌های گذشته خواهد بود. به طور خاص، یک سویه متفاوت از ویروس H1N1 و یک سویه متفاوت از ویروس H2N3 در این فصل از آنفولانزا، در مقایسه با تزریق فصل گذشته وجود خواهد داشت.

آیا امسال تحویل برخی واکسن‌های آنفولانزا به تعویق می‌افتند؟

تحویل برخی واکسن های آنفولانزا در سال جاری ممکن است به تاخیر بیفتد. بر اساس اعلام آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، تحویل این واکسن سه یا چهار هفته به تعویق خواهد افتاد.

آیا اسپری بینی توصیه می‌شود؟

CDC بعد از توصیه نکردن اسپری بینی آنفولانزا در برخی از فصول قبلی، بار دیگر در فصول آنفولانزا سال 2019 تا 2020 استفاده از اسپری را توصیه می‌کند.

تزریق واکسن آنفولانزا باید در چه فصلی انجام شود؟

بر اساس اعلام CDC، شیوع ویروس آنفولانزا غیرقابل پیش‌بینی‌ست، بنابراین بهتر است برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آنفولانزا، تزریق واکسن را در اوایل فصل پاییز انجام دهید، زیرا هدف از تزریق این واکسن آن است که پیش از فعال شدن ویروس آنفولانزا در سراسر کشور، در برابر این بیماری از افراد محافظت شود. تزریق این واکسن بیشتر در اوایل پاییز رخ می‌دهد، اما برخی ممکن است این کار را در فصل زمستان انجام دهند که در این صورت مسلما خطر ابتلا به بیماری بیشتر از تزریق واکسن در فصل پاییز است. بد نیست بدانید که حدود 2 هفته پس از انجام واکسیناسیون، ایمنی در برابر بیماری آنفولانزا به وجود خواهد آمد.

تاثیر این واکسن به چه میزان است؟

اثربخشی واکسن آنفولانزای فصلی به عوامل مختلفی بستگی دارد. چگونگی تطابق سویه‌های آنفولانزا در واکسن و سویه‌های گردش خون بسیار مهم است. بر اساس اعلام CDC، بعضی از مطالعات نشان می‌دهند وقتی سویه‌های واکسن با آن‌هایی که در حال گردش هستند مطابقت خوبی نداشته باشند، افراد واکسینه شده 60 درصد بیشتر از افرادی که واکسینه نشده‌اند، به بیماری آنفولانزا مبتلا می‌شوند. توجه داشته باشید که تاثیر واکسن آنفولانزا می‌تواند بسته به شخصی که واکسینه شده است، متفاوت باشد. به طور کلی، تاثیر این واکسن بر روی افراد جوان بیشتر از اشخاص مسن است. به عنوان مثال، نتایج مطالعات انجام شده توسط CDC در سال 2013 میلادی نشان می‌دهد که واکسن آنفولانزا بر روی افراد 65 ساله و بالاتر چندان موثر نبوده و آنان با تجربه علائم آنفولانزا همانند کسانی که واکسینه نشده‌اند، به پزشک مراجعه می‌کنند، اما مطالعات دیگر نشان داده‌اند که افراد واکسینه شده در صورت ابتلا به آنفولانزا، علائم کمتری را تجربه خواهند کرد. نتایج برخی مطالعات نشان داده است که استفاده از دوز بالای این واکسن در افراد مسن، عملکرد بهتری داشته و محافظت بهتری در برابر این بیماری انجام می‌دهد.

دکتر Schaffner، اظهار دارد:

دوز بالای واکسن آنفولانزا حاوی چهار برابر دوز واکسن استاندارد است. نتایج یک مطالعه در سال 2014 میلادی نشان داده است که واکسن با دوز بالا، 24 درصد بیشتر از دوز استاندارد از ابتلا به بیماری آنفولانزا جلوگیری خواهد کرد.

آیا واکسن آنفولانزا برای زنان باردار بی‌خطر است؟

بر اساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، واکسن های آنفولانزا برای زنان در هر مرحله از بارداری بی‌خطر هستند.

دکتر Schaffner در این باره بیان کرد:

دلایل مختلف و مهمی مبنی بر واکسینه شدن زنان باردار وجود دارد. هنگامی که زنان باردار به آنفولانزا مبتلا می‌شوند، بیماری آن‌ها شدیدتر از افراد عادی بوده و بیشتر در معرض خطر عوارض و بستری شدن در بیمارستان قرار دارند. علاوه بر این، انجام واکسیناسیون طی دوران بارداری از کودک در شش ماه اول زندگی در برابر بیماری آنفولانزا محافظت خواهد کرد.

عوارض جانبی واکسن آنفلوانزا

بر اساس اعلام CDC، عوارض خفیف ناشی از بیماری آنفولانزا شامل درد، قرمزی، التهاب در ناحیه تزریق، تب خفیف و درد است. دکتر Schaffner اعلام کرد که تنها 1 تا 2 درصد افرادی که دچار آنفولانزا می‌شوند، تب را تجربه خواهند کرد. در نظر داشته باشید که عوارض جانبی در برخی افراد جدی بوده و علائم زیر را تشکیل می‌دهد:

• دشواری در تنفس
• واکنش‌های آلرژیک
• التهاب در ناحیه چشم یا لب
• کهیر
• سرگیجه
• تب بالا

در صورتی که عوارض جانبی شدیدی را تجربه کردید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. عوارض ناشی از اسپری بینی آنفولانزا در کودکان می‌تواند شامل آبریزش بینی، خس خس سینه، سر درد، استفراغ، درد عضلانی و تب باشد. این علائم در بزرگسالان شامل آبریزش بینی، سر درد، گلو درد و سرفه است. بر اساس اعلام CDC، مدت زمان ماندگاری این علائم در مقایسه با علائم بیماری آنفولانزا، بسیار کمتر خواهد بود.

آیا در صورت واکسینه شدن، باز هم امکان ابتلا وجود دارد؟

با انجام واکسیناسیون، ویروس‌های ناشی از آنفولانزا کشته می‌شوند، بنابراین افراد نمی‌توانند به این بیماری دچار شوند، اما به دلیل اینکه 2 هفته پس از تزریق، واکسن تاثیر خود را در بدن خواهد گذاشت، ممکن است برخی افراد در این زمان به هنگام قرار گرفتن در مقابل این ویروس، به آنفولانزا دچار شوند. توجه داشته باشید که یکی از اشتباهات فاحش افراد، اشتباه گرفتن علائم آنفولانزا با عوارض جانبی واکسن است، پس حتما به این نکته توجه کنید. واکسن اسپری بینی، حاوی ویروس زنده اما ضعیفی از آنفولانزا است، ولی این ویروس نمی‌تواند باعث ایجاد آنفولانزا شود. توجه داشته باشید که ویروس‌های موجود در اسپری بینی نمی‌توانند در دمای گرم ریه‌ها و سایر قسمت‌های بدن تکثیر شوند، اما به دلیل دمای پایین بینی، ویروس باعث ایجاد یک عفونت کوچک در بینی خواهد شد. بر اساس گفته دکتر Schaffner، این عفونت در بیشتر افراد علائم ایجاد نمی‌کند، اما در برخی افراد باعث ایجاد علائمی همانند آبریزش بینی و گلودرد می‌شود.

چه کسانی نباید واکسن آنفولانزا دریافت کنند؟

کودکان کمتر از 6 ماه و کسانی که در گذشته واکنش آلرژیک شدید به واکسن آنفلوانزا داشته‌اند، نباید واکسینه شوند. همچنین در صورت وجود تب هم نباید نسبت به تزریق این واکسن اقدام کنید. بر اساس اعلام دکتر Schaffner، در صورت بیماری جزئی همانند سرماخوردگی خفیف یا سر درد، تزریق این واکسن بلامانع است. توجه داشته باشید که این مقاله صرفا جهت بالا بردن اطلاعات شما بوده و به منظور ارائه مشاوره پزشکی نیست.