درباره مضر بودن یا نبودن دکل های مخابراتی برای سلامتی انسانها، سالها است بحثهای مختلفی وجود دارد. این در حالی است که هنوز هیچ تحقیق علمی نتوانسته مضر بودن آنها را ثابت کند. پس دلیل این همه شک و تردید چیست؟
زندگی بدون امکان برقراری ارتباط به صورت بیسیم را تصور کنید. برای انسانهای امروزی، مخصوصا افرادی که نوجوانی و به بعد زندگی خود را در عصر انقلاب تکنولوژی سپری کردهاند، چنین تصوری محال است. تکنولوژی، همانند هر چیز دیگری در ساختههای دست بشر، به طور مطلق خوب یا بد نیست، بلکه ترکیبی از هر دو (البته با درصد بسیار ناچیزی از بد) محسوب میشود. در اینجا منظور از خوبی منافع ناشی از کاربردها و منظور از بدی، آثار جانبی ناخواسته، و ضرر و زیانهای احتمالی است.
باورپذیری مردم درباره مضر بودن دکل های مخابراتی
انسان به طور ناخودآگاه، معمولاً هر چیزی را که از قبل درباره آن پیش زمینهای داشته باشد، میپذیرد. به عبارت دیگر، یک شایعه یا باور غیر علمی تنها زمانی توسط یک فرد مورد قبول قرار میگیرد که پیش از شنیدنش، تصوراتی درباره آن داشته باشد. در صورتی که این شایعات، پیشفرض های غلط یا صحیح وی را تایید کنند، او باورپذیری بیشتری روی این شایعات خواهد داشت.
این موضوع درباره دکل های مخابراتی نیز صادق است. از همان اولین روزهای ظهور فناوریهای ارتباطات بیسیم، به واسطه آن که امواج تشعشعکننده الکترومغناطیسی جزء لاینفک این فناوریها بودند، مخالفان قابل توجهی پیدا کردند. این دسته افراد که آنها را مبتلا به ES یا “حساس به الکتریسیته” یا EHS “سندروم حساسیت شدید به میدانهای الکترومغناطیسی” مینامند، اغلب مشکلات جسمانی خود را ناشی از امواج الکترومغناطیسی دستگاههای برقی، مخصوصا آنتنهای مخابراتی میدانند. تحقیقات مختلف نشان داد مشکلات جسمانی آنها ریشه در نحوه نگرششان داشته و ناشی از استرس در پی باور غلط درباره مضرات تشعشعات الکترومغناطیسی است. در مطلب «حساسیت شدید نسبت به امواج الکترومغناطیسی ؛ واقعیت یا خیال؟» به طور مفصل در این رابطه صحبت کردیم.
شایعهپراکنی این افراد در انسانهای دیگر نیز اثر گذاشت. همانطور که گفتیم، انسانها بر اساس غریضه، هر چه پیشتر درباره آنچه که تصوراتی داشتهاند را باور میکنند. عدم مطالعه مؤثر و دانش کافی سبب شده تا برخی افراد، دکل های مخابراتی را مضر تلقی کنند. حال شنیدن شایعاتی در این رابطه، آتشی به جانشان انداخته و آنها را نسبت به این موضوع حساستر میکند. بُروز مشکلات جسمانی و روانی افراد مبتلا به ES یاEHS نتیجه این اتفاق است. اکنون و به لطف بیشمار آزمایشهای انجام شده میدانیم همه این مشکلات از قدرت تلقین ریشه میگیرند.
بر اساس مطالعات و پژوهش های علمی روی آثار بیولوژیک طیف فرکانسی امواج الکترومغناطیسی، این امواج بر اساس مقدار فرکانس یا بسامدشان به دو دسته کلی تقسیم میشوند که برخی از آنها بیضرر بوده (طیف غیر یونیزان) و برخی دیگر مضر و دارای ریسک بالایی از سرطانزایی هستند (طیف یونیزان).
جالب است که بعضی از مردم به جای دوری از اشعه ایکس، اشعه گاما و مخصوصا پرتو فرابنفش خورشید که منشا بروز بیماریهای کُشنده مختلفی است، از دکل های مخابراتی بیزاری میجویند، که در واقع وسایلی هستند که تشعشعات الکترومغناطیسی آنها در دستهبندی دارای فرکانس پایینتر از پرتوهای فرابنفش نور مرئی قرار گرفته و در نتیجه بیضرر تلقی میشوند. بررسی لوازم پرخطر منزل که باید به جای امواج گوشی موبایل نگران آنها بود مشخص کرد کاربران امروزی، یک سری منابع تولید تشعشعات الکترومغناطیسی را به راحتی بیخ گوش خود نگهداری میکنند و در عین حال بابت منابع دیگر در فواصل بسیار دورتر، سخت نگران هستند!
مشکلات ناشی از تصورات غلط درباره دکل های مخابراتی
اُفت قیمت مِلک، و پافشاری مردم برای جلوگیری از قرارگیری آنتن های مخابراتی در نزدیکی منازلشان، دو نوع چالش مطرح در زمینه دکل های مخابراتی است که نتیجه سو برداشت از نحوه کار این دکلهاست. این در حالی است که یک کاربر منطقی، که مقالههای علمی متعددی درباره تشعشعات و امواج الکترومغناطیسی خوانده است، از قرارگیری آنتن های موبایل در نزدیکی منزل خود استقبال میکند.
فراموش نکنید حتی خورشید یا لامپ اتاق شما نیز در حال انتشار پرتوهای الکترومغناطیسی است، حتی بخش مافوق بنفش نور خورشید، به مرز خطرناکی تابش های یونیزان بسیار نزدیکتر است. حال آیا منطقی است که از زیر نور خورشید قرار نگیریم یا آن که لامپ اتاقمان را هرگز روشن نکنیم؟ در ادامه درباره برخی دلایل مخالفت مردم با قرارگیری آنتنهای مخابراتی در نزدیکی منزل خود، بحث میکنیم.
حسادت
فردی که پشت بام منزل خود را به منظور نصب و قرار گرفتن یک آنتن BTS در اختیار یک اپراتور موبایل قرار داده، بر اساس قرارداد اجارهای که با اپراتور بسته است، ماهیانه بابت اختصاص فضای پشت بام خود، پولی دریافت میکند. حال همسایههایی که با قرار گرفتن این آنتن تنها چند متر آن طرفتر روی پشت بام آنها، قادر به دریافت اجاره بها از اپراتور بودند، خود را متضرر تصور میکنند. در نتیجه تلاش میکنند با روش های مختلف چوب لای چرخ همسایه خود کنند! آیا این کار زشتی نیست؟
ترس از کاهش قیمت مسکن
متأسفانه، پراکنده شدن اطلاعات غلط در جامعه و مضر تلقی کردن آنتنهای BTS توسط برخی افراد، در بعضی از موارد سبب عدم خرید یا عدم اجاره منازل نزدیک به آنتنهای مخابراتی میشود. این در حالی است که اگر آنها اطلاعات غربال شده و دقیق و علم و دانش کافی داشته باشند، باید بدانند دور شدن بیش از حد از آنتنهای مخابراتی، با توجه به افزایش میزان تشعشعات پیرامون گوشی هوشمند آنها که به خاطر تلاش گوشی برای برقراری ارتباط صورت میگیرد، همان ترس بیهوده آنها درباره خطر پرتوهای الکترومغناطیسی و میزان پرتوگیری بدن آنها را بیشتر میکند. فراموش نکنید گوشی موبایل، یک BTS در ابعاد بسیار کوچک تلقی میشود.
دسیسههای دلالان مسکن
این اتفاق نیز به خاطر پایین بودن سطح آگاهی درباره نحوه کار آنتنهای مخابراتی رخ میدهد. یک کاربر آگاه میداند برخلاف تصور عوام، نزدیکترین نقطه به دکل، قویترین چگالی توان تشعشعی را ندارد، چرا که میزان چگالی توان تابشی ناشی از سایتها از منظر انتشار امواج به نحوه جهتگیری آنتن و لوب اصلی الگوی تشعشعی آنتن در صفحات افقی و قائم، و همچنین لوبهای فرعی آنتنهای BTS وابسته است که روی دکل های مخابراتی نصب شدهاند. در مطلبی جداگانه به طور مفصل در این رابطه توضیح خواهیم داد.
خوب و بد درهم است!
همانطور که گفتیم هیچ چیز خوب یا بد (چه مفید و چه مضر) در فنوریهای ساخته دست بشر، مطلق نیست. این موضوع درباره آنتن های مخابراتی نیز به طور غیر مستقیم، صدق میکند. قبول داریم که حتی یک دارو (برطرفکننده امراض) نیز دارای یک سری عوارض جانبی ناچیزی خواهد بود. با این حال، این عوارض در حد بسیار کمی بوده و مشکل جدی برای ما به وجود نمیآورند. از طریق دنبال کردن روشهای به حداقل رساندن تأثیرپذیری از امواج الکترومغناطیسی آنتن های موبایل میتوان همین میزان کم عوارض در حوزه سلامت جسمانی آنها و عوارض غیرقابل انکار در حوزههای سلامت روانی و سلامت اجتماعی را نیز از بین برد. درباره حوزههای سه گانه سلامت که در زیر نشان دادهایم در یک مقاله جداگانه به طور مفصل سخن خواهیم گفت.
در هر صورت باید پذیرفت خوب و بد درهم است! نمیتوان آنتن های مخابراتی و فواید بیشمار آنها در ممکن ساختنِ بهره برداری از سرویسهای متنوع و پیشرفته مخابراتی را بدون تشعشعات خواست. هر چیز مفیدی دارای یک سری نقاط منفی است، به طوری که این موضوع درباره داروها نیز صدق میکند.
اغلب افرادی که امواج الکترومغناطیسی آنتنهای مخابراتی را مضر تلقی میکنند، نمیتوانند لحظهای بدون گوشی هوشمند دوام بیاورند! به آنها باید گوشزد کرد سلامتی، به خاطر رفتارهای بد آنها همچون صحبت کردن بیش از اندازه با گوشی موبایل بدون استفاده از هندزفری سیمی، صحبت کردن با موبایل در مکانهای احاطه شده با فلز همچون آسانسور، قرار دادن دائمی گوشی در جیب یا روی سینه و بیتوجهی به دیگر فاکتورها همچون کار با گوشی ساعتها قبل از خواب به خطر میافتد و یک آنتن BTS، که با رعایت استانداردها طراحی میشود، مشکلی برایشان نخواهد داشت.