سازمان فضایی ژاپن اخیرا اعلام کرد که کاوشگر هایابوسا 2 (Hayabusa-2) یک تکه از سیارکی که مورد مطالعه قرار داده بود را قرار است در آینده نزدیک به دست دانشمندان این آژانس فضایی برساند!
شاید در دنیای نجوم، سیارکها هرگز به اندازه سیارهها و یا ستارهها جذاب نبوده باشند اما این اجرام آسمانی، اطلاعاتی را در دل خود پنهان کردهاند که میتوانند درک ما نسبت به منظومه شمسی و یا حتی کیهان را تغییر دهند! از آنجایی که سیارکهای منظومه شمسی همزمان با دیگر اجرام آسمانی منظومه ما خلق شدند، در نتیجه با بررسی آنها میتوان به اطلاعاتی از روزهای ابتدایی شکلگیری بسیاری از اجرام آسمانی منظومه شمسی، از جمله سیاره خودمان زمین، پی ببریم. سازمان فضایی ژاپن که به اختصار با نام جذاب جاکسا (JAXA) شناخته میشود، با علم به همین موضوع و برخلاف بسیاری از سازمانهای فضایی دیگر کشورها، تمرکز عمده خود را روی بررسی سیارکها گذاشته است. این آژانس فضایی، کاوشگر هایابوسا 2 را راهی سیارکی کرد که خود ژاپنیها به آن لقب “ریوگو” (Ryugu) به معنی “محفل اژدها” را دادهاند!
کاوشگر هایابوسا 2 در محفل اژدها!
کاوشگر هایابوسا 2 در تاریخ 27 آبان (18 نوامبر) از مدار سیارک ریوگو خارج شد و طی یک ماه آینده قرار است موتور اصلی خودش برای حرکت به سمت کره زمین را فعال کند. هایابوسا 2 یک مسیر 300 میلیون کیلومتری را تا رسیدن به سیارک ریوگو طی کرد و قرار است تا پایان سال 2020 میلادی، به کره زمین بازگردد.
هایابوسا 2 تاکنون در حال بررسی دقیق سیارک ریوگو و همچنین نمونه برداری از سطح آن بوده است. در ماه آوریل (فروردین/اردیبهشت) این کاوشگر با ایجاد یک انفجار حساب شده، کاری کرد تا برخی مواد و ترکیبات موجود در در سطح این سیارک، وارد اتمسفر آن شوند تا کاوشگر هایابوسا 2 هم بهتر بتواند آنها را مورد بررسی قرار دهد.
سپس این کاوشگر ژاپنی در اقدامی بسیار مهم و تاریخساز با موفقیت بر سطح سیارک ریوگو فرود آمد و توانست قطعات و نمونههای بسیار مهمی را از سطح این سیارک استخراج کند. نکته بسیار مهم در رابطه با این نمونهها این است که دانشمندان معتقدند در آنها اسرار زیادی از نحوه شکلگیری سیارکها پنهان شده است. ضمن اینکه چون سیارکها حدودا 4.5 میلیارد سال پیش و همزمان با شکلگیری اکثر اجرام آسمانی منظومه شمسی، از جمله تمام سیارات منظومه ما شکل گرفتند، در نتیجه کشف نحوه شکلگیری سیارکها، درک ما در رابطه با نحوه شکلگیری دیگر اجرام آسمانی منظومه شمسی را نیز بسیار بالا خواهد برد.
ماموریت هایابوسا 2 که ادامه دهنده راه ماموریت هایابوسا 1 هم هست، با بودجه 30 میلیارد یِنی (حدودا 278 میلیون دلار) در سال 2014 با پرتاب کاوشگر هایابوسا 2 از سطح زمین، به طور رسمی آغاز شد. حدودا 3.5 سال طول کشید تا هایابوسا 2 به مدار سیارک ریوگو برسد اما بازگشت این کاوشگر در مدت زمانی به مراتب کمتر رخ خواهد داد. دلیل این موضوع هم این است که در حال حاضر، فاصله بین سیارک ریوگو و سیاره ما به مراتب کمتر از فاصله این دو در سال 2014 است! کاوشگر هایابوسا 2 قرار است تا پیش از اتمام سال 2020، محموله خود که درواقع همان نمونههایی است که از سیارک ریوگو استخراج کرده، در کره زمین تخلیه کند!
نکته جالب اینجا است که برخلاف چیزی که احتمالا فکر میکنید، کاوشگر هایابوسا 2 قرار نیست محموله خود را در کشور ژاپن تخلیه کند و این اتفاق قرار است در بیابانی واقع در جنوب استرالیا رقم بخورد! درحال حاضر آژانس فضایی ژاپن درحال مذاکره با دولت استرالیا برای مهیا کردن شرایط مناسب برای این اتفاق است.
اما این پایان کار هایابوسا 2 نیست چرا که این کاوشگر قرار است بلافاصله پس تخلیه بار خودش، وارد ماموریت جدیدی شود. هنوز به طور دقیق اطلاعاتی از ماموریت آینده هایابوسا 2 در اختیار نیست ولی به احتمال بسیار زیاد، این سیارک قرار است راهی یک سیارک جدید شود.
آقای یویچی تسودا (Yuichi Tsuda) که مدیر پروژه هایابوسا (هم هایابوسا 1 و هم هایابوسا 2) هستند، نکات جالبی در رابطه با بازگشت هایابوسا 2 از سیارک ریوگو مطرح کردهاند:
ما در عین حال که مصمم هستیم کاوشگر هایابوسا 2 را از سیارک ریوگو در اسرع وقت و بدون هیچ مشکلی به کره زمین برگردانیم، به همان اندازه هم بابت خداحافظی با این سیارک، غمگین هستیم. در یک سال و نیم اخیر، تمام فکر و ذکر ما در هر روز هفته به این سیارک معطوف بود و حالا قرار است برای همیشه با آن خداحافظی کنیم. اما در هر صورت اطلاعاتی که در قالب مواد معدنی و کربن از سطح این سیارک بدست آوردهایم، دادههای جدیدی در رابطه با نحوه شکلگیری سیارکها و در نتیجه منظومه شمسی به ما ارائه خواهد داد و ما هم بابت این موضوع بسیار هیجانزده هستیم.