گیرهای مخروطی مصریان تن به کشفیات باستان شناسان دادند

در کنار معماهای بسیاری که ذهن باستان شناسان علاقمند به زندگی فراعنه و مصریان باستان را به خود مشغول کرده بود یک معما ویژگی خاصی داشت و آن معمای مربوط به گیرهای مخروطی بود که به نظر می رسید مصریان باستان از آنها استفاده می کردند.

برای باستان شناسان وجود و یا عدم وجود گیرهای مخروطی مورد استفاده بر روی سر توسط مصریان باستان معمایی اسرار آمیز بود که ذهن آنها را برای سالیان متمادی به خود مشغول کرده بود تا جاییکه نمی توانستند مدعی باشند که این مخروط ها واقعیت داشته اند.

در فرهنگ های مختلف برای نگاه داشتن موهای بلند از گیره های متفاوتی استفاده می شود. آثار بجا مانده از مصر باستان نیز نشان می داد که آنها  از نوعی گیرهای مخروطی شبیه به میوه کاج بر روی سر خود بهره می بردند. اما هیچ نشانه ای از این مخروط ها به دست باستان شناسان نرسیده بود.

گیرهای مخروطی بر روی سر زن مصری

آثار باستانی مصر نشان می داد که مردمان این دیار در مواردی از گیرهای مخروطی استفاده می کردند. این رسم متعلق به ۳ هزار و ۵۵۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش بوده است. اخیرا کشف اسکلت زنی از مصر باستان در شهر آمارنا  که به نظر ۲۰ ساله بوده است پرده از اسرار گیر مخروطی برداشته است. بر روی سر این زن شی مخروط مانندی قرار داشته است که احتمالا کارکردی معنوی داشته است.

همانطور که گفته شد رسم استفاده از گیرهای مخروطی  از ۳ هزار و  ۵۵۰  سال پیش شروع شد، اما در کمال ناباوری تاکنون هیچ گیر مخروطی در جریان مکاشفات متعدد یافت نشده بود. بر این اساس باستان شناسان تصور می کردند که ترسیم گیرهای مخروطی در نقاشی ها و یا بر روی مجسمه ها و کنده کاریهای باستانی تنها جنبه زیباشناختی داشته و واقعیت عینی نداشته است. با این وجود، در نهایت و با کشف اسکلت این زن ۲۰ ساله مشخص شد که استفاده از این مخروط ها امری رایج بوده و واقعیت دارد.

آرمانا شهری بود که توسط آخناتون ساخته شد و در آن شاهد وجود هزاران مقبره از انسان های عادی هستیم. کشفیات جدید این منطقه وجود مخروط ها را تایید کرد. در واقع دو جسد در گورهای این شهر کشف شده که بر روی سر آنها از این گیرها استفاده شده بود.

علاوه بر زن ۲۰ ساله ای که به آن اشاره شد، یک گیر دیگر نیز بر روی سر فردی ۱۵ ساله قرار داشته که متاسفانه باستان شناسان قادر به تشخیص جنسیت این فرد نبودند. کنده کاری ها و نقوش بجا مانده از مصر باستان در شهر آمارنا نشان می داد که بر روی سر برخی از شخصیت ها از گیرهای مخروطی استفاده شده است. البته به نظر نمی رسد که این رسم متعلق به انسان های عادی بوده باشد و به احتمال قوی رسمی متعلق به طبقه ای از نخبگان مصر باستان بوده است.

جالب اینکه با وجود کاوش های بسیار به هیچ عنوان نشانه و سر نخی دال بر واقعیت این گیرهای مخروطی به دست نیامد و همین موضوع بسیاری از باستان شناسان را به این نتیجه متزلزل رسانده بود که آنها واقعیت عینی و خارجی نداشته اند.

اما این گیرها از چه ساخته شده بودند؟ دانشمندان با انجام آزمایش ایکس ری و مادون قرمز بر روی بقایای این گیر ها به این نتیجه رسیدند که آنها ابزاری ساخته شده از موم  زنبور عسل بوده اند. این مخروط از داخل خالی بوده است. با این وجود برخی دیگر از باستان شناسان احتمال استفاده از صمغ و نیز چربی حیوانی در ساخت مخروط را رد نمی کنند. حتی این احتمال وجود دارد که عطر خاصی در ساخت آن مورد استفاده قرار می گرفته که اگر هم این موضوع درست باشد در طول سالیان متمادی تبخیر شده است.

نام و شغل هیچ یک از دو اسکلت در جایی درج نشده است و نیز مشخص نیست این گیره ها را چه می نامیده اند. باستان شناسان احتمال می دهند که گیرهای مخروطی کارکرد معنوی داشته و ابزاری برای رستگاری در دنیای بعد از مرگ بوده اند.