مواد اولیه حیات عناصر ابتدایی لازم برای شکلگیری زندگی بر روی سیاره ما هستند که بر اساس تازهترین پژوهشهای محققان، سوار بر شهاب سنگها از اعماق فضا به زمین آمدهاند. با ما همراه باشید.
یکی از مواد اولیه حیات که نقشی کلیدی در شکلگیری دی ان ای و به وجود آمدن زندگی بر روی زمین دارد، عنصر فسفر بوده که بر اساس جدیدترین پژوهشها، ممکن است از جایی در دورترین اعماق فضا و توسط شهاب سنگهایی حاصل انفجارهای ستارههای تازه متولد شده، به سیاره ما آمده باشد. در بررسی نتایج شگفتانگیز این تحقیقات ما را همراهی کنید.
مواد اولیه حیات سوار بر شهاب سنگها
از آنجایی که عنصر مورد نظر به ندرت در کیهان یافت میشود، منشا رسیدن فسفر به سیاره ما برای مدتها موضوعی جنجالبرانگیز بوده است. با این وجود محققان رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) گفتهاند که به احتمال قوی مولکول مونواکسید فسفر که از اتصال فسفر و یک مولکول اکسیژن به وجود میآید، عنصر کلیدی شکلگیری دی ان ای و سوخترسانی به حیات سیاره ما را به منظومه شمسی آورده است.
منواکسید فسفر در ستارههای جوان و تازه متولد شده به وجود میآید و از آنجایی که مدتی پیش یکی از شهاب سنگهای اطراف مشتری به نام “67P” حاوی ترکیباتی از منواکسید فسفر بود، دانشمندان ESO در مقاله خود که ژورنال “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” آن را چاپ کرده، گفتهاند که این ماده اولیه حیات از راه برخورد شهاب سنگ با زمین به سیاره ما رسیده است.
کاترین آلتوگ (Kathrin Altwegg)، یکی از نویسندگان تحقیق چاپ شده میگوید که شهاب سنگها مواد ارگانیک بسیاری را به کره خاکی ما آوردهاند و کشف مونوکسید فسفر در توده سنگ و یخ 67P هم این احتمال را بیشتر میکند که فراهم شدن مواد اولیه حیات بر روی زمین مدیون شهاب سنگها بوده است.
همانطور که گفته شد فسفر در کیهان به ندرت یافت میشود و از طرف دیگر وجود آن در شکلگیری زندگی، حیاتی است. این عنصر همانند یک چسب اجزا دی ان ای را کنار هم نگه میدارد و در شکلگیری دیواره سلولها و ذخیره انرژی در آنها هم نقش دارد.
آلتویگ و همکارانش برای کشف اخیر از آرایه میلیمتری بزرگ آتاکاما یا همان تلسکوپ آلما (ALMA) در کشور شیلی استفاده کردند تا نورهای ساطع شده از منطقه “AFGL 5142” مربوط به تشکیل ستارهها را رصد کنند. بررسیها نشان داد که مولکولهای حاوی فسفر در فرآیند شکلگیری ستارهها به وجود میآیند و در حالی که گرد و غبار کیهانی به واسطه گرانش مراحل اولیه زندگی یک ستاره، فشرده میشود، جریانهای گازی در اطراف ستاره پخش میشوند و حفرههایی را در ابرهای بین ستارهای به وجود میآورند. مولکولهای فسفردار به کمک تشعشعات ستاره جدید در دیواره این حفرهها به وجود میآیند.
در مراحل بعدی تحقیقات، آلتویگ و تیمش سراغ دادههای فضاپیمای روزتا (Rosetta) که از آگوست 2014 تا سپتامبر 2016 به دور شهابسنگ 67P گردش میکرد، رفتند. از مدتی پیش مشخص شده بود که یکی از عناصر این شهابسنگ فسفر است، اما بررسیهای دقیقتر تیم آلتویگ نشان داد که این عنصر به شکل مولکول منواکسید فسفر در 67P قرار دارد.
به این ترتیب دانشمندان نتیجه گرفتند که ممکن است در دیوارههای در حال تخریب حفرههای به وجود آمده در اطراف ستارههای جوان، مونواکسید فسفر در تودههای تشکیل دهنده شهاب سنگها گیر افتاده باشد و از این طریق مولکول مورد نظر به سیارهای مانند زمین رسیده باشد؛ بنابراین با توجه به تحقیقات پیشین در مورد این احتمال که ترکیبهای شیمیایی مختلفی مانند آب و آمینواسید از طریق شهاب سنگها به سیاره ما آمدهاند، مقاله تیم آلتویگ نشان میدهد که یکی دیگر از مواد اولیه حیات هم سوار بر شهاب سنگها به کره خاکی ما آمده است.