دوران پاندمی کرونا عادتهای روزانه و شادیهایی اجتماعی ما را مختل کرده و ورزش کردن هم که بسیاری از ما در باشگاهها و یا به صورت دستهجمعی انجام میدادیم را به نوعی متوقف کرده است؛ با این تفاسیر، توصیه دانشمندان در چنین شرایطی چیست؟
دوران پاندمی کرونا یا همان کووید 19 باعث تعطیل شدن مدارس، دانشگاهها، مسابقات ورزشی، رستورانها، باشگاهها و مکانهای مشابهی در بسیاری از کشورهای جهان شده و تقریبا تمامی مناطق کره زمین در حال مبارزه وسیع و گسترده با این بیماری ناشناخته دستگاه تنفسی هستند. در همین رابطه، قصد داریم تا اطلاعاتی را در مورد ورزش کردن در دوران قرنطینه بیماری کرونا بررسی کنیم و توصیههای دانشمندان به علاقهمندان دنیای ورزش و کسانی که به دنبال تندرستی هستند را مرور کنیم. با گجت نیوز همراه باشید.
ورزش در دوران پاندمی کرونا
بر اساس تازهترین آمار، تاکنون حداقل 16 هزار نفر جان خود را در اثر ابتلا به بیماری کرونا از دست دادهاند و در بیش از 178 کشور جهان، 382 هزار مورد مبتلا به کووید 19 تحت درمان هستند. این ویروس مرگبار دستگاه تنفسی به راحتی از طریق ذرات بزاق و مخاط افراد آلوده به دیگران منتقل میشود؛ به دلیل این سیستم انتقال سریع از طریق هوا، باشگاههای ورزشی در اکثر کشورها تا اطلاع ثانوی تعطیل شدهاند و فعالیتهای دستهجمعی ورزشی هم به تعویق افتادهاند.
برای بسیاری از کسانی که علاقه شدیدی به نشاط و هیجان ورزش کردن دارند، دنیای بدون ورزش حتی از دنیای پر شده از ویروس کرونا هم غیرقابلتحملتر است. از طرف دیگر، در کنار تاثیرات شگفتانگیز ورزش بر روی سلامتی، چنین فعالیتهایی میتوانند سیستم ایمنی بدن را دچار تغییر کنند. از آنجایی که تنها 3 ماه است که از اولین موارد ابتلا به کووید 19 گذشته و به تازگی دوران پاندمی کرونا آغاز شده، نمیتوان با اطمینان کامل و به دقت در مورد تاثیر ورزش روی واکنش بدن به این بیماری صحبت کرد و به همین دلیل، اطلاعاتی که در مورد بیماری مشابه آنفولانزا وجود دارد را بررسی میکنیم.
به صورت کلی، ورزش کردن بیش از اندازه برای بدن ضرر دارد و کم ورزش کردن هم فرقی با فعالیت نداشتن ندارد. به همین دلیل است که بیشتر از هر چیزی رعایت اعتدال و نگه داشتن حد وسط در ورزش بسیار مهم است. به عنوان مثال، در جریان شیوع آنفولانزا سال 1998 در هنگکنگ بررسیها نشان داد که انجام فعالیتهای سبک و متوسط ورزشی که سه بار در هفته انجام میشدند، شانس مرگ افراد در اثر آنفولانزا را کاهش میدادند.
در این تحقیق، بررسی وضعیت 24656 فرد بزرگسال چینی که به خاطر آنفولانزا جان خود را از دست دادند، مشخص کرد که انجام فعالیتهای شدید ورزشی (بیش از 5 جلسه در هفته) و یا ورزش نکردن در مرگ این افراد سهم داشته و از طرف دیگر، احتمال مرگ در کسانی که فعالیتهای متوسط ورزشی داشتند، کمتر بود.
همچنین، پژوهشهایی که بر روی موشها انجام شده، نشان داد که فعالیتهای منظم ورزشی دو تا سه ماه قبل از ابتلا، صرفنظر از چاق یا لاغر بودن شدت ابتلا به ویروس را در این موجودات کم میکند؛ بنابراین میتوان با استناد به دادههای محدود مربوط به انسانها و حیوانات گفت که ورزش کردن با شدت متوسط، سه بار در هفته و بین دو تا سه ماه قبل از ابتلا، مقاومت بدن به ویروسهایی مثل آنفولانزا یا کرونا را بالا میبرد.
اما اگر کسی قبل از ابتلا ورزش نکرده باشد چطور؟ دادههای محدود دیگری که از انجام آزمایش بر روی موشها به دست آمدهاند، نشان میدهند که انجام 20 تا 30 دقیقه ورزش ملایم روزانه پس از ابتلا به آنفولانزا شانس زنده ماندن این موجودات را بالا میبرد. به این ترتیب حتی با عادت نداشتن به ورزش، پس از ابتلا به ویروسی مثل آنفولانزا میتوان سیستم دفاعی بدن را با انجام فعالیتهای ملایم و سبک قویتر کرد.
با این تفاسیر، دوران پاندمی کرونا برنامه بسیاری از ما که علاقه شدیدی به ورزش داریم و مرتب ورزش میکنیم را به هم ریخته و کسانی که به صورت حرفهای برخی رشتههای ورزشی را دنبال میکنند، از خانه ماندن و دوری از باشگاه و امکانات ورزشی مورد علاقه خود شاکی هستند.
در رابطه با این افراد، گفته شده که انجام فعالیتهای سخت بدنی و همچنین، ورزش شدید در هنگام ابتلا به بیماری مثل آنفولانزا میتواند ریسک مشکلات جدی سلامتی و حتی مرگ را بالا ببرد. بررسی بازیکنان فوتبال آمریکایی و دوندگان حرفهای نشان داده که در طول تمرینات شدید و فعالیتهای سخت، پروتئین آنتیبادی “SIgA” که نقش مهمی در فرآیند مقابله سیستم دفاعی بدن با عوامل بیماریزا دارد، کاهش مییابد.
از طرف دیگر ارتباط پروتئین SIgA با عفونت دستگاه تنفسی فوقانی در برخی پژوهشها اثبات شده است؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت ورزش کردن بیش از اندازه و استراحت ندادن به بدن، ما را در مقابل حملات ویروسی و مخصوصا عوامل بیماریزایی که دستگاه تنفسی را هدف قرار میدهند، ضعیف میکند.
اصلیترین توصیهها
برخی از اصلیترین توصیههای ورزشی در دوران پاندمی کرونا شامل موارد زیر میشوند:
- به میزان سه بار در هفته، فعالیتهای ورزشی ملایم یا متوسط (20 تا 45 دقیقه در هر جلسه) انجام دهید
- در دوران قرنطینه هدف اصلی را حفظ قدرت بدنی و وضعیت تناسب اندام خود قرار داده و تلاش برای افزایش قدرت و توانایی را به بعد از عادی شدن شرایط موکول کنید
- در دوران پاندمی کرونا از انجام ورزشهای اجتماعی که شانس ارتباط شما با افراد دیگر را بالا برده و احتمال تنفس ذرات بزاقی آلوده و تماس دست و صورت را افزایش میدهند، خودداری کنید
- پس از استفاده، وسایل ورزشی خود را رفع آلودگی کنید
- اگر به باشگاه میروید، محیطی را انتخاب کنید که جریان هوا در آن وجود داشته باشد و برای دوری از ذرات تنفسی آلوده، دور از افراد دیگر ورزش کنید
- به کمک شبکههای اجتماعی با اعضای تیم خود و کسانی که آنها را از طریق ورزش میشناسید، ارتباط برقرار کنید و فعلا این نوع ارتباطگیری را جایگزین ملاقاتهای حضوری کنید
- برای تقویت سیستم دفاعی تغذیه و خواب مناسب و کافی داشته باشید
- روحیه خود را حفظ کنید و خوشبین باشید که دوران قرنطینه بیماری کرونا هم خواهد گذشت
مهمترین هشدارها
هشدارهای مهمی هم در رابطه با دوران پاندمی کرونا هستند که باید آنها را جدی بگیریم:
- بیش از اندازه و تا حد خستگی ورزش نکنید، چرا که چنین کاری مقاومت شما در مقابل ویروسها را کاهش میدهد؛ به عنوان مثال انجام دو ماراتون باعث میشود که شانس مریض شدن فرد پس از مسابقه 2.2 تا 13 درصد بیشتر شود
- اگر علائمی شبیه به آنفولانزا دارید، ورزش نکنید
- بیشتر از 5 بار در هفته ورزش نکنید
- در مکانهای شلوغ و بسته ورزش نکنید
- غذا و یا نوشیدنی خود را با کسی شریک نشوید
از طرف دیگر، یک باور غلط وجود دارد که نوشیدن بیش از حد مایعات در دوران بیماری میتواند عوامل بیماریزا را از بدن بیرون کند؛ این باور درست نیست و اگر مریض هستید فراموش نکنید که مصرف بیش از حد مایعات برای بدن مضر است.
از قدیم شنیدهایم که میگویند: «اندازه نگه دار که اندازه نکوست»، بنابراین میتوان گفت که در ورزش هم مثل بسیاری از مسائل موجود در زندگی، زیادهروی ممکن است به ضرر ما تمام شود.