احتمال ابتلای گربه ها به کرونا خانوادههای دارای این حیوان خانگی را ترسانده است. آیا گربه به ویروس کرونا مبتلا شده و میتواند آن را به یک انسان منتقل کند؟
بیماریهای متعددی بین انسان و حیوانات مشترک است. شباهت 80 درصدی کروناویروس جدید با ویروس عامل سارس سبب شده ریشه آن را نیز خفاشها تصور کنند. از طرفی یک قلاده ببر در باغ وحش نیویورک به ویروس کرونا مبتلا شد و اولین سگ مبتلا به کروناویروس جانش را از دست داد. این اتفاقات سبب شده بیماری کووید 19، به جای روشنتر شدن با گذر زمان، روز به روز پیچیدهتر شود.
امکان ابتلای گربه ها به کرونا یکی از سوالات متداول افراد دارای این حیوان خانگی است. وب سایت Sciencealert در گفتگو با سه اپیدمیولوژیست متخصص در دامپزشکی، به دنبال جواب این سوال و همچنین پرسشهای مشابه رفت.
احتمال ابتلای حیوان خانگی به ویروس کرونا وجود دارد؟
در زمان صحبت کردن درباره یک ویروس، استفاده از کلمه «گرفتن » یا «مبتلا شدن» در فهم ماجرا مشکل ایجاد میکند. به همین دلیل سوال را دقیقتر مطرح کردیم؛ آیا امکان آلوده شدن سگ یا گربه خانگی به کروناویروس وجود دارد؟ پاسخ متاسفانه «بله» است.
تحقیق در آزمایشگاهها و همچنین گزارشی مواردی مشابه در برخی نقاط دنیا نشان میدهد ابتلای گربه ها به کرونا دور از انتظار نیست. وضعیت درباره سگ ها نیز مشابه است.
در هنگ کنگ، تا امروز از هفده سگ و هشت گربه که در منزل افرادی مبتلا به کووید 19 زندگی میکردند تست گرفته شد. در دو سگ، شواهدی از ویروس کرونا پیدا شد. یکی از نژاد ژرمن شپرد و دیگری پامرانیان بود. هیچ کدام یک از آنها با وجود تست مثبت، بیمار نشد. ابتلای گربه ها به کرونا در این هشت مورد گزارش نشد.
با این حال مطالعهای جداگانه درباره یک گربه مبتلا به کرونا در هنگ کنگ (به غیر از هشت مورد مورد بررسی در مطالعه قبلی) صورت گرفت. یکی دیگر از موارد ابتلای گربه ها به کرونا در بلژیک بود. مالک آن نیز به کووید 19 مبتلا شده بود، اما برخلاف گربه اهل هنگ کنگ، این مورد بیمار و با مشکلات تنفسی رو به رو شد. اسهال و استفراغ به سراغ این گربه بلژیکی آمده بود.
شواهدی دیگر از شهر ووهان، کانون شیوع بیماری، به دست آمد. طی یک تحقیق، روی صد و دو گربه مطالعه شد. پانزده مورد از آنها، در تست آنتی بادی، مثبت شدند. این موضوع نشان میداد بدنشان پیشتر در معرض ویروس قرار گرفته و در نتیجه اقدام به تولید ارتشی برای مقابله کرده است. محققان این مطالعه معتقدند کروناویروس نوظور، جمعیت گربهها در شهر ووهان را آلوده کرده است. در نتیجه ممکن است یک اوتبرک در ناحیهای دیگر (به واسطه زنجیره انتقال از طریق گربهها) رخ بدهد.
در مطالعه روی صد و دو گربه، حیوانات خانگی منزل افراد مبتلا به کووید 19، چند حیوان ولگرد و تعدادی از گربههای ساکن خانههای سلامت مخصوص حیوانات، مورد آزمایش قرار گرفتند. سه مورد از گربهها، در منزل افرادی مبتلا زندگی میکردند، بیمارانی که ابتلای آنها به بیماری کووید 19 تایید شده بود. مالکان این سه گربه به خوبی توانستند دلیل ابتلای گربه ها به کرونا را تشریح کنند. برای دوازده مورد دیگر، چگونگی ابتلا مشخص نیست.
آیا گربه میتواند ویروس را به دیگر جانوران انتقال بدهد؟
در صورتی که ابتلای گربه ها به کرونا تایید شده و آنها میتوانند ویروس را منتشر کنند، نهادهای بهداشتی باید در برنامههای خود برای مقابله با کووید 19، به حال آنها نیز فکری کنند. انسانها را میتوان با کمی آموزش، برای مبارزه با یک بیماری ویروسی آماده کرد، اما چنین کاری برای حیوانات غیر ممکن است. در نتیجه دانشمندان باید به نحوه تولید مثل ویروس داخل بدن حیوانات خانگی و همچنین امکان دست به دست شدن ویروس بین آنها پی ببرند.
گروهی از محققان چینی به جواب سوالهای بالا رسیدند. آنها در این مسیر کار بیرحمانهای انجام داده و نمونههای زیادی از ویروس کرونا را به صورت مستقیم داخل بینی تعدادی حیوان خانگی قرار دادند تا از ابتلای سگ ها و گربه ها به کرونا اطیمینان پیدا کنند! در ادامه آنها در کنار یک سری سگ و گربه سالم قرار گرفتند. هدف، ارزیابی امکان بیمار شدن گربهها با نشان دادن علائمی از بیماری و همچنین انتقال ویروس به بقیه بود.
آزمایش مشخص کرد در صورتی که حجم زیادی ویروس به بدن بچه گربه و حتی گربههای بزرگسال وارد شود، بیمار خواهند شد. از بین پنج پچه گربه مورد آزمایش، همه آنها بیمار شده و دو مورد جانش را از دست داد. گربههای بزرگسال بدون بیمار شدن به شکلی شدید، با کروناویروس مبارزه کردند.
بررسیهای این گروه چینی نشان داد گربهها میتوانند ویروس را به همنوعان خود انتقال بدهند. یک هفته بعد از مبتلا کردن عمدی یکی سری از گربهها به کووید 19، تست کرونا یک سوم جمعیت گربههای در ابتدا سالم، که با آنها در یک مکان زندگی میکردند، مثبت شد. یکی دیگر از دستاوردهای تحقیق اخیر، امکان انتقال ویروس SARS-COV-2 بین گربهها از طریق هوا بود.
اینها دستاوردهای ارزشمندی به شمار میروند، اما محیط آزمایش گروهی چینی واقعا غیر طبیعی بود. نحوه شیوع و ابتلای گربه ها به کرونا در محیط عادی، بدون وارد کردن مستقیم ویروس به بینی آنها، مشخص نیست و مطالعهای در این رابطه صورت نگرفته است. در نتیجه نمیتوان درباره امکان انتقال طبیعی ویروس بین جانوران با قطعیت نظر داد.
بررسی اخیر چینیها مشخص کرد گربهها و سگها در برابر کروناویروس نوظهور به طور کامل مصون نیستند. با این حال، تعداد بسیار کم موارد گزارش شده از ابتلای آنها به بیماری نشان میدهد در مقایسه با انسانها مقاومت بسیار بیشتری در برابر کووید 19 دارند.
بعد از ابتلای گربه ها به کرونا انتقال آن به انسان امکانپذیر است؟
نمیتوان با قاطعیت گفت یک گربه یا سگ دارای کروناویروس در بدن خود، انسانها را آلوده نخواهد کرد. با این حال محققان عقیده دارند این اتفاق بسیار نادر و غیر محتمل است. همانطور که در بالا مشاهده کردید، تا امروز کمتر از صد مورد تست مثبت سگ و گربه به کروناویروس گزارش شده و تعداد انگشت شماری از آنها نیز در پی ابتلا مردهاند، اما هنوز گزارشی مبنی بر بیمار شدن یک انسان از طریق یک حیوان خانگی آلوده، وجود ندارد.
سازمان بهداشتی جهانی اعلام کرده بر اساس شواهد کنونی، انتقال کووید 19 بین انسانها، اصلیترین دلیل شیوع آن محسوب میشود. برای نظر دادن درباره امکان شیوع ویروس کرونا توسط حیوانات خانگی به اطلاعات بیشتری نیاز است. مرکز مبارزه با بیماریهای واگیر در آمریکا نیز معتقد است هیچ شواهدی دال بر انتقال کووید 19 از سگ و گربه به انسانها وجود ندارد.
آزمایشها نشان داد گرفتار شدن سگ و گربه به ویروس کرونا و حتی دچار شدن به مشکلات تنفسی و در نهایت مرگ محتمل است، اما احتمال انتقال ویروس به انسانها از طریق آنها را باید بسیار پایین دانست. احتمال عکس این ماجرا، یعنی آلوده شدن سگ و گربه توسط انسان، بسیار بیشتر است.
آیا نیازی به تغییر دادن رفتار حیوان یا قرنطینه کردن آن وجود دارد؟
شانس آلوده شدن حیوان خانگی شما توسط دیگر حیوانات پایین است، اما باید نکات ایمنی را رعایت کنید. در صورتی که میخواهید حیوان خانگیتان را همراه خود بیرون ببرید، آن را از بقیه انسانها و حیوانها دور نگه دارید.
در صورتی که سگی به شما نزدیک شد، از ترس بیمار شدن توسط آن از طریق موی بدن جانور، دلهره نگیرید. با این حال از نزدیک شدن به سگهایی که به جایی بسته شدهاند خودداری کنید. دلیل این موضوع، خود حیوان نیست، بلکه سگ بسته شده، قطعا مالکی داشته و با انسانی در ارتباط است!
بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی، یکی از نکاتی که بعد از ابتلا به کووید 19 و طی قرنطینه خانگی باید رعایت کنید، دور ماندن از حیوان خانگی خود و درخواست از بقیه برای رسیدگی به آن است. اگر این کار ممکن نیست، دستهای خود را هر مرتبه پیش از لمس جانور شسته و هرگز با دست آلوده، مکانهایی که در آن رفت و آمد دارد را لمس نکنید در صورتی که در این بحبوحه حیوان بیمار شد و به مراقبت نیاز پیدا کرد (بیماری به غیر از کووید 19)، موضوع ابتلای خود را با دامپزشک مطرح کنید.