ارتباط ورزش و کاهش وزن موضوع تحقیقات جدید دانشمندان بوده که در کمال تعجب بسیاری از ما، زمان انجام فعالیتهای ورزشی در طول روز را به عنوان نکتهای کلیدی در این رابطه معرفی کردهاند.
ورزش و کاهش وزن دو موضوعی هستند که در اکثر اوقات به صورت پیوسته مورد توجه قرار میگیرند و در حالی که بسیاری از ما از تاثیر شگفتانگیز رژیم غذایی بر روی چربی سوزی بدن و لاغری باخبر هستیم، موضوع انجام فعالیتهای ورزشی همیشه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ در همین رابطه دانشمندان به تازگی صحبتهای جالبتوجهی در مورد زمان ورزش کردن در طول روز مطرح کردهاند که میتواند تصورات ما در رابطه با این موضوع را تغییر دهند.
در شرایطی که زندگی پرمشغله عصر حاضر به کمتر کسی فرصت کافی برای ورزش کردن به صورت مرتب را میدهد، بسیاری از کسانی که به سلامت خود اهمیت میدهند هر زمان که فرصتی فراهم شود به باشگاه رفته و یا با کوهنوردی و پیادهروی، کمی کالری میسوزانند. با این وجود، تازهترین تحقیقات نشان میدهند که برای رسیدن به بازدهی 100 درصدی در ورزش و کاهش وزن به میزان مورد نظر، بهتر است که در یک زمان مشخص و ثابت از روز تمرینات خود را انجام دهیم.
تحقیق در مورد ورزش و کاهش وزن
در سال 2019 دانشمندان دانشگاه پزشکی براون آلپرت (Brown Alpert) آمریکا در تحقیقی نشان دادند که مهمتر از زمان انجام فعالیتهای ورزشی، برای کاهش وزن فاکتور کلیدی پیروی کردن از برنامهای ثابت و مشخص است؛ به بیان دیگر اهمیتی ندارد که معمولا در زمان غروب آفتاب میدوید و یا قبل از طلوع خورشید دوچرخهسواری میکنید. نکته مهم اینجاست که فعالیت مورد نظر خود را در زمان ثابتی از روز و برای مدت طولانی انجام دهید تا پس از طی شدن دوره لازم، از نتایج به دست آمده لذت ببرید.
از طرف دیگر دپارتمان سلامت و خدمات انسانی آمریکا توصیه میکند که برای حفظ سلامتی هر فرد باید حداقل 2.5 ساعت فعالیت متوسط ورزشی را در طول یک هفته در برنامهاش داشته باشد؛ البته نکته اینجاست که فعالیتهای مورد نظر و جلسات تمرینی ما در کنار بالا بردن ضربان قلب نباید از ده دقیقه کوتاهتر باشند. در حالی که بسیاری از افراد در حالت عادی به صورت روزانه ورزش میکنند، عده زیادی هم هستند که به دلایل گوناگون نمیتوانند برای مدت زمان کوتاه 2.5 ساعت در طول یک هفته، ورزش کنند.
در تحقیق دانشمندان براون آلپرت در مورد ارتباط ورزش و کاهش وزن وضعیت فیزیکی 375 داوطلب مورد توجه قرار گرفته بود؛ این افراد همگی به دنبال لاغر شدن بودند و نیمی از آنها هم در ابتدای روز خود و قبل از کارهای دیگر تمرین میکردند. محققان این دانشگاه قبلا در مورد بازدهی بیشتر ورزش صبحگاهی مقالاتی را منتشر کرده بودند و به نظر میرسد که در پژوهش اخیر هم مجددا این موضوع نشان داده شده است.
تاثیر روانشناسی در ورزش
بر اساس آنالیز نتایج این تحقیق به نظر میرسد که پیروی از برنامهای مشخص از لحاظ روانشناسی به افزایش کارایی تمرینات ما کمک میکند. روانشناسان کارهایی مانند مسواک زدن، غذا خوردن، رانندگی و سایر فعالیتهایی که بدون انجام تحلیلهای مغزی شدید و معمولا در وقتی معین انجام میشوند را به عنوان فعالیتهای اتوماتیک دستهبندی میکنند؛ به همین دلیل گفته شده که ورزش کردن به صورت روتین در زمانی مشخص باعث میشود تا نیاز به انجام تصمیمگیریهای گوناگون از بین برود و تمام فعالیتهای مغزی که ممکن است در صورت تغییر روتین تمرکز ما را مختل کنند، به شکلی اتوماتیک انجام شوند.
وقتی ورزش کردن ما برنامه مشخصی ندارد و تایم معینی از روز را به این موضوع اختصاص نمیدهیم، بروز اختلالهای تمرکزی و پرت شدن حواس میتواند تلاش ما را کمرنگ کرده و به ما اجازه ندهد که تا حداکثر توان خود ورزش کنیم.
به همین دلیل میتوان گفت که در بحث ورزش و کاهش وزن بهترین کار ممکن مشخص کردن زمانی از روز و تعهد داشتن به این زمان برای رسیدن به نوعی عادت است که پایداری ما را در تمرینات تضمین میکند. وقتی تایم معینی را به انجام فعالیتهای فیزیکی متوسط یا شدید اختصاص دهیم و با گذشت زمان کافی، به ورزش کردن در این تایم از روز عادت کنیم، دیگر انحراف از برنامه معین شده و یا انجام ندادن تمرینات به صورت کامل از لحاظ روانشناسی برای ما بسیار سخت میشود.
شکل دادن به عادت ورزش
البته با اینکه بهترین روش برای ایجاد عادت به ورزش کردن، انجام تمرینات در زمان مشخصی از روز است، میتوان چنین عادتی را با انجام تمرینات در یک مکان ثابت و یا انجام یک روتین مشخص تمرینی هم ایجاد کرد؛ به بیان دیگر نکته مهم اینجاست که به هر شکلی تصمیمگیریها، سردرگمیها و شک تردیدهای مربوط به ورزش کردن را از این فرآیند حذف کنیم و به شکلی اتوماتیک تمرین کنیم.
از طرف دیگر، فعالیتهایی مانند راه رفتن تا ایستگاه مترو و یا بالا رفتن از پلهها به جای استفاده از آسانسور که به صورت روتین انجام نمیشوند، جزو ورزشهای تصادفی هستند و اگر انجام این کارها به شکل قابل توجه ضربان قلب ما را بالا نبرد، نمیتوان فعالیتهای مورد نظر را به عنوان ورزش در نظر گرفت.
البته کارشناسان میگویند که پژوهش دانشمندان براون آلپرت نباید به عنوان یک حقیقت محض قبول شود و موضوع ورزش و کاهش وزن آنقدر گسترده و پیچیده بوده که تحقیقات گوناگون و گستردهای برای تایید مسائل مختلف مربوط به آن مورد نیاز است. به عنوان مثال فاکتورهایی مانند انگیزه شخصی و یا ورزش کردن قبل از شروع روز یا بعد از آن، همگی در شکلگیری عادتهای ورزشی تاثیرگزار هستند.
بررسیها نشان میدهند که 33 درصد زنان و 25 درصد مردان جهان به اندازه کمترین مقدار لازم برای حفظ سلامتی ورزش نمیکنند؛ چنین مسئلهای به دلایل گوناگون رخ میدهد و با اینکه بحث تاثیر داشتن روتین مشخص در عادتهای ورزشی به صورت کامل مورد تایید قرار نگرفته، به نظر میرسد که در حال حاضر بهترین کار برای انجام 2.5 ساعت ورزش حداقل هفتگی، تعیین کردن زمانی از روز و تعهد داشتن به ورزش در این زمان است.