آزمایش آتش سوزی فضایی ناسا اخیرا در فضاپیمای سیگنوس انجام شده و بر اساس اطلاعات موجود، چنین تستی برای بررسی امنیت سرنشینان فضاپیماها در نوع خود بیسابقه بوده است.
اخیرا خبر رسیده که آزمایشهای آتش سوزی فضایی انجام شده توسط آژانس فضایی ایالات متحده به سطح جدیدی رسیدهاند و در مقایسه با تستهای پیشین، ایمنی فضاپیماها و وضعیت سرنشینان کپسولهای فضایی را در صورت وقوع حریق به چالش کشیدهاند. در ادامه با ما همراه باشید.
این نوع آزمایشها برای تضمین سلامت سرنشینان فضاپیماها در صورت وقوع آتش سوزی هستند و گفته شده که آزمایشهای جدید ناسا بر روی فضاپیمای باری سیگنوس (Cygnus) انجام شدهاند. این آژانس فضایی مدتهاست که بر روی موضوع نحوه شروع و گسترش حریق در فضا تحقیق میکند و آخرین آزمایش انجام شده هم با نام سافایر 4 (Saffire IV) شناخته میشود.
تست مورد نظر نسبت به آزمایشهای پیشین شدیدتر و سختگیرانهتر بوده و با وجود بحثهایی که در مورد فرستادن مجدد انسانها به ماه و سکونت انسان بر روی مریخ مطرح شده، انتظار میرود که در آینده بیشتر شاهد چنین آزمایشهایی باشیم. همانند تستهای آتش سوزی فضایی که پیش از سافایر 4 انجام شده بودند، در بررسیهای اخیر ناسا قسمتی از فضاپیمای سیگنوس را پس از انجام ماموریت بار رسانی به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) به آتش کشاند. فضاپیما مورد نظر در زمان آزمایش فاصلهای زیادی با ISS داشت و نمیتوانست به این آزمایشگاه فضایی و سرنشینانش آسیبی برساند.
آمادگی برای آتش سوزی فضایی
البته بررسی اخیر ناسا با نمونههای قبلی آزمایش آتش سوزی فضایی متفاوت بوده، چرا که در سافایر 4 تجهیزات ضد حریق بیشتری سوار بر فضاپیمای باربری سیگنوس به فضا فرستاده شده بودند؛ در این آزمایش با به وجود آوردن دو آتش سوزی به وسیله سوزاندن مواد حاضر در فضاپیما، از فیلترهای آزمایشی مکش دود و همچنین پوششهای کربن دیاکسیدی استفاده شده بود که ذرات ناشی از حریق و همچنین گازهای کربن مونواکسید را از داخل فضاپیما خارج میکردند.
حسگرهای ردیابی محصولات آتش سوزی در کنار فیلترهای استفاده شده نمونههایی آزمایشی از طرحهای اولیه بودند که در آینده امنیت فضاپیماهای ناسا را در سفر به ماه و مریخ تضمین میکنند. در آزمایش حریق فضایی اخیر نکاتی از جمله میزان محصولات به وجود آمده از آتش سوزی، سرعت خاموش کردن آتش و همچنین کارایی تجهیزات مورد استفاده در برطرف کردن خطر، مورد توجه بود و محصول به کار رفته برای شبیهسازی حریق، نوعی پارچه ترکیبی با 75 درصد پنبه و 25 درصد فایبرگلاس بود.
در ویدیو زیر، پیشروی آتش در سطح پارچه را میبینیم و نقاط رنگی به جا مانده با عبور آتش هم بقایای سوختن قسمتهای زغال مانند از پاچه هستند. بررسیها نشان داده که برخلاف فضای داخل اتمسفر زمین، سوختن چنین موادی در فضا با نرخی ثابت پیش میرود و رفتاری رو به رشد ندارد. از طرف دیگر میتوان گفت که هرچه ابعاد یک فضاپیما بیشتر باشد، آتش سوزی فضایی داخل آن هم مهیبتر خواهد بود.
ویدیو سوختن پارچه در فضا
در آزمایشهای سافایر 1، 2 و 3 حجم آتش شبیهسازی شده کمتر بود، اما در بررسی اخیر این تستها به سطح جدیدی برده شدند؛ ناسا اعلام کرده که هدف اصلی از تستهای سافایر آمادهسازی دانشمندان و فضانوردانی است که در پروژههای فضایی گوناگون دخیل هستند. گاهی اوقات امکان تخلیه فضاپیماها و خارج کردن سرنشینان در صورت وقوع آتش سوزی در فضا وجود ندارد و به همین دلیل فضانوردان مجبور خواهند بود که خود با حریق به وجود آمده مقابله کنند. به همین دلیل جمعآوری اطلاعات مورد نیاز در مورد نحوه شروع و گسترش آتش در فضای خارج از جو زمین میتواند نقشی حیاتی در نجات جان افراد در سناریوهای فاجعهبار داشته باشد.
در آینده هم ورژنهای دیگر آزمایشهای آتش سوزی فضایی سافایر انجام خواهد شد و گفته شده که دو تست بعدی در اکتبر سال جاری و مارس 2021 انجام خواهند شد.