موسیقی پاپ ایران در دو دهه اخیر دچار تحولات زیادی شده است و خواننده های زیادی به بازار وارد شده و یا از آن کناره گرفتند. جالبی این قسمت آنجاست که خوانندگانی که آغازگر این تحول بودند این روزها به یک حالت نوستالژی خوش و دوست داشتنی تبدیل شدهاند.
موسیقی در دهه ۸۰ شمسی
تا مدتهای مدیدی تنها موسیقیای که در کشور ما جولان میداد موسیقی سنتی بود و اگر خوانندهای میخواست سبکی غیر از سنتی بخواند و سمت دیگری برود باید هفت خوان رستم را رد میکرد و تازه اگر ارشاد به او مجوز میداد تازه میرسید به اینکه بتواند در بازار موسیقی به خوبی و درستی قطعهاش را پخش کند.
اما از اواخر دهه ۷۰ و اوایل ۸۰ دیگر بازار رنگ و بوی جدید به خود گرفت. ظهور گروه آریان در کنار حضور پر رنگتر خوانندگان دیگری چون خشایار اعتمادی، ناصر عبدالهی، علیرضا عصار، محمد اصفهانی و همچنین از همه پر رنگتر شادمهر عقیلی بود. به جرات میتوان گفت شادمهر عقیلی بود که تب موسیقی پاپ را به جامعه تزریق کرد. ابتدا با آلبوم بی کلام بهار من وارد موسیقی شد این آلبومش الهام بخش خوانندگان مهمی چون محسن چاوشی و محسن یگانه بود.
اما آلبوم دهاتی شادمهر شروع یک عصر جدید در تاریخ موسیقی کشور بود و هنوز هم این آلبوم پرفروشترین آلبوم موسیقی پاپ است. خیلی از خوانندگان پاپ با این آلبوم به این مدل موسیقی علاقهمند شدند و بعد از مهاجرت شادمهر فرصت برای خوانندگان داخلی فراهم شد تا بتوانند خودنمایی کنند و در ادامه این نوشته قصد داریم تا جای تحلیل موسیقی به آهنگ های خاطره انگیز این دهه بپردازیم.
آهنگ های خاطره انگیز دهه ۸۰
دهه ۸۰ آهنگ های بسیار خاطره انگیزی دارد حتی از خوانندگانی که فقط یکبار شنیده شدند. اما شاید به جرات بتوان گفت محسن چاوشی، محسن یگانه، رضا صادقی و … روی این مسیر و چیزی که به عنوان موسیقی پاپ امروزی میشناسیم، بیشترین تاثیر را گذاشتند.
محسن چاوشی موسیقی را در سربازی شروع کرد و آن موقع با آلبوم شادمهر و شنیدن کارهای بقیه به موسیقی پاپ علاقه مند شد. خواننده با سابقه و مطرح موسیقی پاپ که کارهای گذشتهاش بوی نوستالژی و خاطره میدهد یکی از قویترین و خاطره انگیزترین کارهایش را برای داریوش مهرجویی و فیلم سنتوری خواند. محسن چاوشی که تا قبل از آن آلبوم های نفرین و متاسفم را هم در کارنامه داشت و با محسن یگانه و حامد هاکان هم آهنگ های زیبایی را پخش کرده بود، با آلبوم سنتوری و حواشی اش در سال ۸۶ دیگر برای همگان معروف شده بود. “” رفیق من سنگ صبور غم هام به دیدنم بیا که خیلی تنهام “” روی لب همگان زمزمه میشد سنتوری محسن چاوشی با گذشت زمان هنوز هم پر طرفدار است.
مرحوم ناصر عبداللهی یکی دیگر از نوستالژیهای موسیقی دهه ۸۰ است. درست است که عمرش خیلی به درازا نکشید حتی به ۴۰ سالگی هم نکشید اما پس از فوتش نیز ترانههایش ماندگار است و بسیار شنیدنی. این خواننده جنوبی که ارادت خاصی نیز به اهل بیت داشت و با آهنگ های مذهبی است هم معروف است، در سال ۷۹ آهنگ ناصریا را منتشر کرد که جدا از حواشی بسیار به دل نشست. اما اوج کار وی سال ۸۲ بود که آهنگ هوای حوا را منتشر کرد. “طفلکی تازگی آدم شده بود به سرش هوای حوا زد و رفت” تا مدتها از همه جا شنیده میشد و کمتر کسی پیدا میشد که آن را نشنیده باشد.
یکی دیگر از خوانندگانی که با شنیدن آلبوم بهار من شادمهر به موسیقی و گیتار علاقه پیدا کرد، محسن یگانه دوست داشتنی است. خواننده مطرح و موفق پاپ که اوایل مسیر را با آهنگهای غمگین و عاشقانه شروع کرد و توانست به محبوبیت زیادی بین نسل جوان آن موقع برسد. آهنگ فوقالعاده نشکن دلمو که دیگر زبانزد خاص و عام است و نیاز به معرفی ندارد. از طرفی باز نیز میتوان به قطعه آخه دل من اشاره کرد از خوبای نوستالژی محسن یگانه است. اما جدا از همه این ها چیز دیگری به قاطعیت میتوان راجع به محسن یگانه گفت قطعه قول میدم وی است. این آهنگ در سال ۹۴ منتشر شد و یکی از موفقترین قطعات موسیقی پاپ است و مطمئنا یکی از نوستالژیهای نسل آینده خواهد بود.
بابک جهانبخش یکی دیگر از قدیمیهای پاپ است که در این حوزه در حال فعالیت است و از سال ۸۲ در حال انتشار آهنگ است. اولین حضور جدیاش با البوم چی شده در سال ۸۴ بود که شروع موفقی هم محسوب میشد اما در سال ۸۷ و با ترک تازگیا (تازگیا تازگیا ببخشیدا تازگیا حس میکنم یکی داره سر میذاره میون ما) در آلبوم بی اسم توانست به شهرت خوبی برسد. پس از آن نیز در آلبوم احساس با آهنگ فوق العاده پناهم بده (شب از پنجره بهم زل زده بمون ماه من پناهم بده) دیگر نام بابک جهانبخش برای همگان شنیده شده بود و یکی از وزنه های سنگین موسیقی بابک جهانبخش بود.
سال ۸۴ از ویدیو کلیپی در شبکهها و میان مردم دست به دست میگشت در آن جوان مو فرفری روی اسکیت در حال خواندن بیتی با مضمون “تو خیال کردی بری دلم برات تنگ میشه” بود. سیروان خسروی از بعد انتشار این آلبوم محبوبیت و شهرت را شروع کرد تا همین امروز که بهترین های پاپ ایران است.
امیر تاجیک یکی از خاطره انگیزترین صداهای دهه ۸۰ است. خوانندهای که در سال ۸۰ با خواندن آهنگ سریال زیر آسمان شهر توانست به اوج محبوبیت برسد. “آدما با هم و تنهان هر کدوم یه جور معمان” یکی از خاطره انگیزترین و پرمعنیترین بیت های دهه ۸۰ است. پس از آن نیز با آهنگ مناسبتی فلسطین و قدس با نام یه مسجد یکی از محبوبترین خواننده های جامعه شد.
در اوایل دهه ۸۰ صدای متفاوت موسیقی راک، کاوه یغمایی فرزند کوروش یغمایی بزرگ بود. این خواننده جوان و دوست داشتنی وقتی در سال ۸۲ آلبوم مترسک را روانه بازار کرد توانست به میزان خوبی بازار موسیقی را تحت تاثیر قرار دهد. آهنگ پل بی عبور (بین منو تو پل بی عبوره) این خواننده با گذشت نزدیک به دو دهه هنوز در ذهن علاقه مندان به سبک راک و دوستداران این خواننده باقی مانده است.
در سال ۸۵ دو تا قطعه بسیار شنیده میشد، اولیش قطعه “اگه عشق منی چرا با دیگرونی” و قطعه دوم “به خدا جهنمم جایی واسه تو نداره بود” که هر دوی آنها را صدای جوان آن موقع یعنی علی اصحابی خوانده بود. علی اصحابی بعدها خیلی موفق عمل نکرد اما این دو آهنگش در اواسط دهه ۸۰ بسیار هیت شد و برای خیلی ها خاطره آفرینی کرد.
در سال ۸۱ یک کاست در اکثر ماشینها مشترک بود و خیلیها آن را حفظ بودند. آلبوم نون و دلقک محمد اصفهانی که در آن سال غوغایی در بازار به پا کرده بود و محمد اصفهانی در واقع خواننده مورد علاقه قشر عظیمی از جامعه بود. آهنگ دلقک این آلبوم در آن روزها بسیار درخشان عمل کرد و تا مدتها صدای این خواننده در صدر بهترینها بود. “واسه نونه واسه نونه تا به کارش تو بخندی” قسمتی بود که دیگر همه آن را حفظ کرده بودند. پس از آن نیز با خواندن قطعه مرو ای دوست به یاد زلزله زدگان بم، این آهنگش هم در تاریخ موسیقی ایران ماندگار شد و هنوز هم در رسا و ثنای شهدا و عزیزان از دست رفته از این آهنگ استفاده میشود.
احتمالا الان خیلی از شما خوانندگان این نوشته به یاد روزهای ساده و خوش گذشته افتادید. اوایل دهه ۸۰ یکی از درخشان ترین دهه های موسیقی ایران بود. کارهای قوی و تلاش برای اثبات باعث میشد تا اشعار و ملودی های حرفی برای گفتن داشته باشند. روزگار ساده تر و مردم مهربان تر بودند این باعث میشد تا هم آهنگ ها دلنشین شود و هم زندگی زیبا باشد. امیدواریم تا باز هم آن روزهای درخشان در موسیقی و زندگی مردم پدیدار شود.