قرعه کشی خودرو نوعی توزیع رانت است

یک کارشناس حوزه خودرو با انتقاد از روش جدید عرضه خودرو به مشتریان تاکید کرد قرعه کشی خودرو یک نوع توزیع رانت محسوب می‌شود.

امیرحسن کاکایی، عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم‌وصنعت عنوان کرد برای مدیریت هر نوع بازاری به ویژه بازار خودرو می‌بایست در ابتدا دولت آشفتگی بازار را کاهش دهد. وی افزود برخی از اقداماتی که انجام می‌شود فقط برای مدیریت چند روز بازار مناسب است؛ برای مثال هنگامی که بورس در دنیا با التهاب مواجه می‌شود، معاملات بورسی را به مدت چند روز تعطیل می‌کنند. هرچند حالت دستوری باعث حل مشکلات نمی‌شود، اما با چند روز توقف نیز می‌توان بازار را کمی آرام کرد تا در این مدت برای مدیریت آن یک تصمیم مناسب اتخاذ شود.

انتقاد از قرعه کشی خودرو

این عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم‌وصنعت در ادامه گفته‌های خود در خصوص موضوع طرح قرعه کشی خودروها اظهار کرد:

به شدت با روش تحویل خودرو از طریق قرعه‌کشی مخالفم. لاتاری و قمار در اسلام ممنوع است. این قرعه‌کشی به دلیل اینکه مشتری شانس خود را امتحان می‌کند به نوعی لاتاری محسوب می‌شود. مشتری ثبت‌نام می‌کند حالا یا برنده می‌شود یا خیر؟. علاوه بر مسائل شرعی، از مبادی علمی نیز، هنگامی که قرعه‌کشی انجام می‌شود، در وهله اول با قیمت‌گذاری‌های انجام شده، برای خریدار رانت ایجاد می‌کنند و می‌خواهند این رانت را قرعه‌کشی کنند. در گذشته برای مثال 5 میلیون نفر درگیر این ثبت‌نام‌ها بودند، در حال حاضر حدود ۴۰ میلیون نفر (۸۰ میلیون نفر جمعیت ایران با کسر حدود ۱۰ میلیون نفر بی‌خبران این طرح و ۲۰ الی ۳۰ میلیون نفر افراد زیر ۱۸ سال یا بدون گواهی‌نامه) درگیر این موضوع شده‌اند که شانس خود را امتحان کنند.

امیرحسن کاکایی در ادامه بیان کرد در جامعه‌ای که در گذشته برای خرید خودرو 5 میلیون تقاضا وجود داشت، در حال حاضر با حجم زیادی از تقاضا مواجه شده و این در شرایطی است که تقاضای واقعی خودرو کمتر از 2 میلیون نفر است. هدف خودروسازان با اجرای چنین طرح‌هایی تحویل خودرو به دست مشتریان واقعی بود، اما روش قرعه کشی خودرو یک نوع توزیع رانت محسوب می‌شود و در واقع بخت‌آزمایی ملی است که در ایران چنین موضوعی ممنوع شده بود.

این کارشناسان حوزه صنعت خودرو در پایان خاطرنشان کرد:

هرچند شاید بگویند به دلیل اینکه پولی از مشتری پیش از اجرای قرعه کشی دریافت نمی‌شود، پس رانتی هم توزیع نمی‌کنند. بنابراین هنگامی که قرار است پولی دریافت نشود همان می‌شود که اشاره کردیم، ۴۰ میلیون نفر کد ملی خود را ثبت و شانس خود را امتحان می‌کنند؛ اما اگر اعلام شود علی‌الحساب پیش از قرعه‌کشی واریز شود که باز هم همان بخت‌آزمایی ملی به شمار می‌رود.