در نیمه نخست سال 99 پنج بار شاهد موج افزایش قیمت خودرو بودهایم، اما این پنج موج گرانی ماشین در سال جاری به چه دلایلی رخ داده است؟
در شرایط فعلی قیمتها در تمام بازارها با التهاب مواجه است؛ به گونهای که قیمت بازار خودرو، مسکن، بورس و حتی مواد خوراکی نیز به صورت لحظهای افزایش پیدا میکند. این افزایش قیمت خودرو به صورت بیرویه به گونهای اتفاق میافتد که سخنگوی تعزیرات اعلام کرد دست تعزیرات برای برخورد با گرانفروشی خودرو بسته است! یاسر رایگانی تاکید کرد هنگامی گرانفروشی مصداق پیدا میکند که حداکثر قیمت کالا و خدمات مشخص باشد، اما از آنجایی که سقف قیمت خودروها در بازار و سطح خردهفروشی و عرضه مشخص نیست، دست این سازمان برای برخورد با گرانفروشی بسته خواهد بود. در همین رابطه قصد داریم در این مقاله دلایل پنج موج افزایش قیمت خودرو در سال 99 را بررسی کنیم.
دلایل پنج موج افزایش قیمت خودرو در سال 99
موج اول: فضای مجازی در فروردین 99
با شروع سال جدید به دلیل بحران شیوع ویروس کرونا بازار خودرو به طور کامل تعطیل شد، اما فعالان بازار خودرو در فضای مجازی به فعالیت پرداختند و قیمتها به صورت لحظهای افزایش پیدا کرد؛ به گونهای که میزان رشد قیمتها حتی از اسفند سال گذشته که اوج گرانی خودرو بود نیز فراتر رفت. چنین اتفاقاتی باعث شد تا مسئولان مربوطه ممنوعیت درج قیمت در آگهی فروش خودرو در سایتهای فروش را در نظر بگیرند که البته این موضوع نیز باعث کاهش قیمت خودرو نشد. البته کارشناسان علاوه بر فضای مجازی، مواردی چون تعطیل شدن بخش شمارهگذاری خودروسازها را نیز دلیلی بزرگ بر گرانی خودرو اعلام کردند.
موج دوم: حضور مافیا و ترس از کاهش سرمایه در اردیبهشت 99
نخستین زمزمههای پراید 100 میلیونی در اردیبهشت 99 به گوش رسید. در این ماه وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز توسط رئیس جمهور برکنار شد که برخی از خبرگزاریها دلیل این برکناری را کنترل نکردن گرانیهای شدید در بازار خودرو اعلام کرده بودند. البته به دلیل کرونا بسیاری از بازارها با رکود مواجه شده بودند، اما تورم بسیار زیاد که همچنان در حال افزایش بود باعث شد تا مردم برای تبدیل نقدینگی خود به سرمایه به سمت بازار خودرو سوق پیدا کنند. در همان زمان جعفر برکتین، عضو اتاق بازرگانی ایران دلیل افزایش قیمت خودرو را تقاضای کاذب و حضور مافیا اعلام کرده بود.
کاهش قیمتها در خرداد 99
از آنجایی که از ابتدای سال 99 به صورت ماهانه با افزایش بیسابقه قیمت خودرو مواجه بودیم، اما در خرداد ماه 99 قیمت خودروها بین 2 تا 15 میلیون تومان کاهش پیدا کرد. برخی از کارشناسان دلیل این کاهش قیمت را ثبات قیمت دلار و طرح پیش فروش خودروسازان میدانستند. البته در ماههای بعد این تاثیر کاهش پیدا کرد و مجددا بازار با موجهای گرانی مواجه شد.
موج سوم: قیمت ارز و نبود عرضه در تیر 99
قیمت خودروها در تیرماه نسبت به خردادماه 99 مجددا روند افزایشی پیدا کرد و تمامی خودروها بین 8 تا 55 میلیون تومان گرانتر شدند. سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس در آن زمان دلیل افزایش قیمت خودرو در تیرماه را ناشی از مشکلات موجود در نظام اقتصادی عنوان کرد. وی تاکید کرد هماکنون قیمتها تابع معادلات اقتصادی نبوده و از مسائل سیاسی و روانی ناشی میشوند.
موج چهارم: متعادل نبودن عرضه و تقاضا در مرداد 99
در این ماه نیز قیمت خودروها بین 5 تا 30 میلیون تومان افزایش پیدا کرد. ابوالفضل خلخالی، کارشناس صنعت خودرو در خصوص دلایل این افزایش قیمت عنوان کرد متعادل نبودن عرضه و تقاضا اصلیترین دلیل افزایش قیمت ماشین است. وی افزود متعادل نبودن عرضه و تقاضا یعنی تعداد خودرو در بازار کم بوده و تعداد متقاضیان خرید خودرو بسیار زیاد است.
موج پنجم: افزایش قیمت ارز در شهریور 99
یکی از دلایل اصلی گرانی خودرو همواره افزایش نرخ ارز اعلام شده است. هرچند رئیس اتحادیه نمایشگاه داران تهران یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت را تامین نیاز بازار توسط دارندگان خودرو دانست. وی تاکید کرد از آنجایی که خودروسازان هیچ محصولی را به نمایشگاهها نمیدهند، سقف قیمت هم برای خودرو تعیین نمیشود و مالکان خودرو در بازار برای محصول خود قیمت تعیین میکنند. وی افزود البته عدم فروش فوری و تحویل به موقع محصول توسط خودروسازان نیز باعث دامن زدن به این گرانیها شده است.