گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
از چندین سال پیش محققان روی ویژگی‌های ضد ویروسی و باکتریایی عنصر مس کار کرده‌اند و این‌طور که به نظر می‌رسد، به زودی بیمارستان‌ها از این تحقیقات بهره ویژه‌ای خواهند برد.
عنصر مس می‌تواند نقش مهمی در مقابله با کثیفی سطوح و از بین رفتن باکتری‌ها و ویروس‌ها داشته باشد؛ مدت‌هاست که محققان در حال پژوهش در مورد مس هستند و گفته شده که به زودی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی بیشتر از این عنصر برای پوشاندن سطوح گوناگون خود استفاده خواهند کرد.
به صورت کلی به باکتری‌ها، ویروس‌ها و عوامل بیماری‌زایی که روی سطوح مختلف یافت می‌شوند، بار میکروبی گفته می‌شود و همان‌طور که اشاره شد، از چندین سال پیش شواهد قابل قبولی در مورد نقش مس برای کاهش بار میکروبی بیمارستان‌ها جمع‌آوری شده‌اند. در واقع هم‌اکنون زمان آن رسیده تا تصمیم گیرندگان بر اساس این شواهد دست به کار شده و سطوح چوبی، استیل و پلاستیکی مراکز درمانی را با تجهیزات مسی یا پوشش‌هایی از این عنصر جایگزین کنند.
جامعه علمی و منتقدان طب سنتی معمولا با نگاهی نقد آمیز به راه حل‌های تمدن‌های باستانی برای درمان بیماری‌ها و التیام بیماران نگاه می‌کنند، اما نمی‌توان گفت که صد درصد این روش‌های سنتی بی‌تاثیر و ناکارآمد بوده‌اند. موضوع استفاده از مس هم یکی از این روش‌ها بوده و در بسیاری از فرهنگ‌های باستانی پزشکان از مواد مسی برای مقابله با عفونت، تمیز نگه داشتن زخم‌ها و درمان بیماری‌ها استفاده می‌کردند. البته مطمئنا تمامی این استفاده‌ها درست نبوده، اما بحث تاثیر عنصر مس در کاهش بار میکروبی محیط اطراف موضوعی ثابت شده به حساب می‌آید.
نحوه عملکرد عنصر مس در گندزدایی
جالب است بدانیم که عنصر شگفت‌انگیز مس با دزدیدن الکترون باکتری‌ها، فرآیندی را در این ارگانیسم‌های تک‌سلولی به وجود می‌آورد که در انتهای آن مرگ ارگانیسم قرار دارد؛ وقتی الکترون باکتری‌ها کم می‌شود، نوعی بار الکتریکی درون سلول شکل می‌گیرد که با به وجود آوردن رادیکال‌های آزاد، به مرگ ارگانیسم می‌انجامد.
بسیاری از تحقیقات هم با در نظر گرفتن این موضوع نشان داده‌اند که بار میکروبی در سطوح مسی تقریبا 80 درصد کمتر از همین مقدار برای سطوح غیر مسی است. حال وقتی عنصر مورد نظر در سطوح پر تماس بیمارستان‌ها به کار گرفته شود، به شکلی چشم‌گیر میزان باکتری‌های سطح کاهش خواهند یافت. حتی تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که عنصر مس می‌تواند در شرایط خاص تا میزان 99.9 درصد باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زا را از بین ببرد.
اما موضوع اصلی که نظر ما را به استفاده از عنصر مس در بیمارستان‌ها جلب کرده، به عفونت‌های کسب شده در مراکز درمانی (HAIs) مربوط می‌شود. به بیان دیگر وقتی بیماری به چنین مراکزی برده می‌شود، بحث آلوده شدن در این محیط‌ها و قرار گرفتن در معرض عوامل بیماری‌زا در بیمارستان‌ها بسیار جدی بوده و برای کاهش خطر وقوع این مشکل تلاش بسیاری صورت می‌گیرد.
با این تفاسیر نکته مهم این بوده که مس میزان عفونت‌های مورد نظر را کاهش می‌دهد و بر اساس تحقیق جامعی که در سال 2017 انجام شده بود، بررسی‌ها نشان داده که این کاهش می‌تواند تا میزان 25 درصد باشد.
خطر عفونت‌های بیمارستان
البته تحقیق مورد نظر نشان نداد که میزان مرگ و میر در اثر عفونت‌های بیمارستانی کاهش یافته است؛ چنین مسئله‌ای یا به دلیل محدودیت‌های تحقیقاتی بوده و یا می‌توان نتیجه گرفت که مس تنها از بروز عفونت‌های غیر مرگبار جلوگیری می‌کند. به این ترتیب عدم وجود عنصر مورد نظر باعث بروز بیماری‌هایی می‌شود که تنها حضور فرد در بیمارستان را طولانی‌تر می‌کنند و در شانس مرگ او تاثیری ندارند.
با این تفاسیر جایگزین کردن مواد به کار رفته برای سطوح پر تماس با روکش‌های مسی کار هزینه بری خواهد بود؛ بیمارستان‌ها برای این منظور باید حفاظ تخت‌ها، دستگیره‌ها، سینی‌های غذا و بسیاری از وسایل دیگر را با تجهیزات مسی جایگزین کنند. با این حال آمار و ارقام نشان می‌دهند که چنین سرمایه‌گذاری در نهایت به نفع جامعه تمام می‌شود؛ بر اساس اطلاعات موجود هزینه‌های مربوط به مقابله با شایع‌ترین عفونت ایجاد شده به خاطر عوامل بیماری‌زای داخل بیمارستان در آمریکا سالانه 10 میلیارد دلار است.
گفته شده که بار این مبلغ مستقیما روی نظام درمانی و بیمارستان‌ها خواهد بود؛ در واقع گروه‌های متخصص تشخیص بیماری (DRG) هزینه‌های پرداختی به بیمارستان‌ها از طرف شرکت‌های بیمه را مشخص می‌کنند و بسته به مدت زمان نگه‌داری بیمار در مرکز درمان، این احتمال وجود دارد فرد در صورت آلوده شدن به عفونت‌های بیمارستانی مبلغی را هم دریافت کند.
عنصر مس و کاهش هزینه‌ها
به عنوان مثال اگر شخصی به خاطر ذات‌الریه در بیمارستان بستری شود، در صورت سپری شدن مدت زمان مورد نیاز برای درمان ذات‌الریه، شرکت بیمه به بیمارستان هزینه‌ای را پرداخت می‌کند. حال اگر در کنار ذات‌الریه مشکلات سلامتی دیگری در شخص به وجود بیاید و برای بهبودی کامل نیاز باشد تا مدت زمان نگه‌داری بیمار بیشتر شود، هزینه اضافه به وجود آمده از افزایش طول درمان بر عهده بیمارستان خواهد بود چرا که مشکلات سلامتی مورد نظر در مدت حضور شخص در مرکز درمانی به وجود آمده‌اند.
چنین مسئله‌ای به بیمارستان‌ها انگیزه خوبی می‌دهد تا حداکثر تلاش خود برای جلوگیری از بروز عفونت‌های بیمارستانی را به خرج داده و بیمار را در کمترین زمان ممکن مداوا کنند. به این ترتیب استفاده از عنصر مس مستقیما باعث کاهش احتمال بروز HAIs در بیماران می‌شود و در نهایت هزینه این مراکز درمانی برای مقابله با عفونت‌های مورد نظر را کاهش خواهد داد؛ هزینه‌ای که به لطف سیستم DRG و به تشخیص متخصصان، به بیمارستان باز نخواهد گشت.
بنابراین اگر بیمارستان‌های آمریکا هر سال 2.5 میلیارد دلار برای جایگزین سطوح غیر مسی با روکش‌های این عنصر صرف کنند، به واسطه تاثیر مس در کاهش 25 درصدی عفونت‌های بیمارستانی، در انتها هزینه کلی صرف شده توسط بیمارستان در این رابطه صفر خواهد بود. این در حالی بوده که لازم نیست تا هر سال چنین هزینه‌ای برای استفاده از عنصر مس صرف شود و از مرحله‌ای به بعد، تجهیزات مسی داخل مراکز درمانی باقی می‌مانند و در نهایت هزینه‌های ناشی از HAIs کاهش خواهد یافت.
آینده سیستم‌های درمانی
به علاوه تکنولوژی هم در خدمت بشریت قرار دارد و روز به روز به کار گیری مس در ساخت انواع ملافه‌های بیمارستانی، لباس بیماران و انواع وسایل درمانی دیگر رو به افزایش است. کمپانی‌های زیادی مشغول بهره‌گیری از خواص ضد باکتریایی مس هستند و پارچه‌های حاوی این عنصر هم در عین برخورداری از لطافت بالا، بار میکروبی محیط را کاهش می‌دهند.
البته باید بگوییم که پوشیدن دستبند یا زیورآلات ساخته شده از عنصر مس کارایی برای تضمین سلامتی ندارد و تمامی شایعات موجود در مورد بهبود وضعیت سلامت افراد با استفاده از این زیورآلات بی‌پایه و اساس هستند.
از طرف دیگر وقوع پاندمی کووید 19 باعث شده تا توجه ویژه‌ای به افزایش کارایی بیمارستان‌ها جلب شود و تعجبی ندارد که تنها ظرف 5 سال آینده شاهد این باشیم که عملا تمامی وسایل اطراف بیماران به نوعی حاوی عنصر شگفت‌انگیز مس هستند.
