کمیسیون صنایع و معادن مجلس به دلیل هزینههای اجتماعی احتمالی با طرح برخی نمایندگان برای عرضه خودرو در بورس مخالفت کرده است.
مجلس شورای اسلامی قصد داشت با طرحی به نام تحول صنعت و بازار خودرو، خودروهای داخلی را به بورس کالا عرضه کند، اما خبرها حاکی از آن است که کمیسیون صنایع و معادن مجلس با عرضه خودرو در بورس مخالفت کرده است. بر اساس این طرح قرار بود خودروسازان داخلی تمام محصولات سواری خود را از طریق بورس کالا عرضه کنند تا نرخ فروش در نظام عرضه و تقاضای بورس مشخص شود. از اهداف اصلی این طرح میتوان به جلوگیری از زیاندهی تولیدکنندگان (خودروسازان و قطعهسازان)، شفافسازی قیمت و حذف بازار سیاه خودرو اشاره کرد. در حقیقت با عرضه خودروهای داخلی در بورس کالا میشد قیمتگذاری دستوری را تعدیل کرد و خودروسازان نیز محصولات خود را متناسب با هزینههای تولید به فروش برسانند که همین طرح دلالی را نیز از بین میبرد.
دلایل مخالفت مجلس با عرضه خودرو در بورس
در حقیقت مجلس نگران است بعد از عرضه خودرو در بورس شاهد انفجار قیمتی باشند که چنین موضوعی نارضایتی اجتماعی را به همراه خواهد داشت. از آنجایی که قیمتگذاری در بورس کالا از سوی عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد، عرضه خودرو به بورس باعث رشد نرخ کارخانهای خودروها میشود؛ در چنین شرایطی بسیاری از شهروندان قدرت خرید خود را از دست میدهند. به همین دلیل مجلسیها نمیخواهند چنین اتفاق بدی در کارنامه کاری آنها ثبت شود و در همین راستا با قیمتگذاری خودرو در بورس مخالفت کردند و خواهان حذف این بند از طرح تحول شدند.
با حذف بند عرضه خودروهای داخلی به بورس از طرح تحول صنعت و بازار خودرو، این طرح جذابیت خود را از دست میدهد. از طرفی اگر راهکار دیگری در نظر گرفته نشود، روش زیانبار قیمتگذاری دستوری همچنان ادامه خواهد داشت. البته نگرانی مجلس از افزایش قیمت کارخانهای خودروها پس از عرضه خودرو به بورس قابل درک و منطقی است، اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که سرانجام یک روز باید این کار دشوار را انجام داد و مشکلات کهنه صنعت و بازار خودرو را برطرف ساخت. طبق اعلام کارشناسان، قیمتگذاری دستوری طی سالهای اخیر برای دو شرکت خودروسازی ایران خودرو و سایپا حدود 40 هزار میلیارد تومان زیان انباشته به همراه داشته است.
ارائه طرحهای جایگزین
در همین راستا خبرهایی مبنی بر ارائه طرحهای جایگزین به گوش میرسد که طبق آن قرار است وزارت صنعت طرح قیمتگذاری خودرو در حاشیه بازار را در شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه مطرح کند و مجوز لازم برای اجرای آن را دریافت نماید؛ اگر این طرح به تصویب برسد، خودروسازان قادر خواهند بود محصولات خود را نزدیک به قیمت بازار قیمتگذاری کنند که قطعا در مقایسه با طرح عرضه خودرو در بورس برای خودروسازان جذابیت بیشتری خواهد داشت.
البته مجلس با اجرای این طرح نیز مخالفت کرده است و به همین دلیل تصمیم بر آن شد تا هیئتمدیره خودروسازان قیمت محصولات کم تیراژ را تعیین کنند و قیمتگذاری سایر خودروها بر عهده شورای رقابت باقی بماند. هرچند در خصوص این طرح خبرهای رسمی منتشر نشده است و باید منتظر اطلاعیههای رسمی در این خصوص باشیم.