در این مطلب قصد داریم تا وابستگی ما به سرویس های مجانی مانند گوگل، فیسبوک و پلتفرمهای مشابه را در زمانی که صحبت از پولی شدن این سرویسها مطرح میشود، بررسی کنیم.
در حال حاضر سرویس های مجانی شگفتانگیزی در دنیای تکنولوژی و در بستر اینترنت در اختیار ما هستند که اجداد ما حتی تصور آنها را هم نمیکردند. با این حال به نظر میرسد که این پلتفرمها تا ابد مجانی نخواهند ماند و قرار است که شرکتهایی مانند گوگل، فیسبوک، آمازون و کمپانیهای عظیم دیگر به تدریج سرویسهای رایگان خود را محدودتر و محدودتر کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا این مسئله را از نگاهی دیگر بررسی کنیم.
از ایمیل و استریم موزیک گرفته تا مشاهده عکس و فایلهای مختلف، در حال حاضر بسیاری از امکانات دیجیتالی که در اختیار ما قرار دارند، رایگان هستند؛ گاهی اوقات باور این مسئله که برخی از این سرویسها برای خدمات خود هیچ هزینهای دریافت نمیکنند، خوشبینانه و باورنکردنی بوده، اما همانطور که اشاره کردیم، زمزمههایی در مورد هزینه گزاری روی سرویسهای مورد نظر از طرف کمپانیهای بزرگ به گوش میرسد. انتظار میرود که در آینده نزدیک، کاربران تنها خدماتی که واقعا به آنها نیاز دارند را انتخاب کرده و مابقی را از زندگی خود حذف کنند، چرا که هزینه استفاده از تمامی خدمات مورد نظر بیش از حد خواهد بود.
وابستگی ما به سرویس های مجانی
در ادامه بیشتر تمرکز ما روی سرویس های مجانی گوگل بوده و اشاراتی به فیسبوک، آمازون و اپل هم خواهیم داشت؛ این مسئله به دلیل گناهکارتر بودن گوگل نسبت به کمپانیهای دیگر نبوده و به خوبی میدانیم که هرکدام از این غولهای تکنولوژی به نوعی قصد دارند تا خود را به اولین منبع تامین فایلهای دیجیتال کاربران تبدیل کنند. البته این مسئله چندان هم عجیب و غیر معمول نیست، اما به خاطر داشته باشید که باید پیش از هر چیز شرایط سرویسی که از آن استفاده میکنید را در نظر بگیرید.
مثالی که به آن میپردازیم، سرویس موزیک گوگل (Google Music) بوده که در ابتدای فعالیتش، خدماتی که بیش از حد خوب بودند را بدون دریافت هزینه ارائه میکرد؛ از آنجایی که در کشورهای توسعه یافته و بسیاری از مناطق دیگر جهان، دسترسی به اینترنت عملا نامحدود بوده، بسیاری از کاربران ترجیح میدهند که فایلهای موسیقی خود را در فضای ابری ذخیره کرده و تنها از طریق اینترنت آنها را استریم کنند. موزیک گوگل هم چنین خدماتی را به صورت رایگان ارائه میداد و کاربران میتوانستند که تمامی لیست پخش تلفن همراه خود را در این سرویس آپلود کرده و تنها از طریق اینترنت و حتی از روی هر دستگاه دیگری که این اپلیکیشن را دارد، به فایلهای خود دسترسی داشته باشند.
با این حال در سال گذشته گوگل کاربران خود را از سرویس موزیک گوگل به سیستم مشابهی با نام موزیک یوتیوب (YouTube Music) منتقل کرد و در اکتبر همین سال، موزیک گوگل رسما متوقف شد. اگر شما همچنان فایلهای موسیقی خود را روی این سرویس دارید، باید گفت که فایلهای شما حذف شدهاند.
توقف سرویسدهی
البته گوگل این مورد از سرویس های مجانی خود را بدون هشدار قبلی متوقف نکرد و پیش از اکتبر امسال، به کاربران اجازه داده شده بود تا فایلهای خود را روی سیستمشان ذخیره کنند. با این حال اتفاق مورد نظر نمونه از پایان یافتن یک سرویس رایگان است.
به علاوه گاهی اوقات خدمات ابری که به کاربران عرضه میشوند، با مشکل مواجه شده و در سالهای گذشته مثالهای زیادی از بروز این اتفاق و همچنین متوقف شدن سرویسهایی که به این سیستمهای ابری کلی وابسته بودهاند، وجود دارد. به این ترتیب اگر سرویس ابری آیکلاود (iCloud) اپل مشکلی داشته باشد، خدمات دیگری مانند آیوردک (iWork)، تقویم آیکلاود، فایلهای سیستم آیکلاود و سرویسهای پشتیبانی و تصاویر اپل هم متوقف خواهند شد.
وقتی سرویس های مجانی دیگری مانند فیسبوک هم به مشکل بربخورند، پلتفرمهای دیگری مانند واتساپ، اینستاگرام و خدمات آیکیولوس هم متوقف خواهند شد.
استراتژی حال حاضر گوگل تمرکز روز پشتیبانی از سرویسهای ابری بوده که حجم زیادی را برای ذخیره فایلهای مختلف در فضای ابری فراهم میکنند. سرویسهایی مثل جیمیل، تصاویر گوگل، گوگل درایو (Google Drive) و گوگل یوتیوب که با خدمات مجانی خود کاربران را به حدی وابسته خواهند کرد که در آینده برای استفادههای بیشتر و برخورداری از خدمات کامل، به گوگل پول پرداخت کنند.
همانطور که انتظار میرود، استفاده از این سرویس های مجانی نوعی وابستگی را در کاربران به وجود میآورد که از حد مشخصی به بعد، امکان توقف استفاده از سرویس برای آنها وجود نداشته و به همین دلیل، پرداخت هزینه برای این کاربران راحتتر خواهد بود. به عنوان مثال وقتی شما حجم مجانی سرویس ابری گوگل درایو خود را مصرف میکنید، تمامی خدماتی که به این سرویس متصل هستند متوقف خواهند شد.
سوالاتی اساسی در مورد سرویس های مجانی
بنابراین میتوان گفت که آسودگی ارائه شده توسط کمپانیهای بزرگی مانند گوگل یا فیسبوک کاملا مجانی نبوده و جدا از بحث استفاده این شرکتها از اطلاعات کاربران به منظور تخصصی کردن تبلیغاتی که هر کاربر روی دستگاههای خود میبیند، به نظر میرسد که دنیای حال حاضر ما را با این سوال رو به رو کرده که اگر اینترنت قطع شود، یا یکی از این شرکتهای بزرگ که به سرویسهای آن وابسته هستیم، دست از کار بکشد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
آیا شما نقشه دیگری برای ادامه مسیر دارید یا تمامی امید خود را روی سرویسی مانند گوگل گذاشتهاید، در حالی که احتمال توقف فعالیت این سرویس یا از بین رفتن خدمات مجانی آن به هیچ وجه دور از ذهن نیست. به علاوه سرویس های مجانی دیگری هم هستند که کاملا نقش ضروری در زندگی ما نداشته، اما وابستگی کاربران به آنها کم نیست. به عنوان مثال باید به بسیاری از مخاطبان این احتمال را گوشزد کرد که بازی مورد علاقه آنها، میتواند به صورت ناگهانی متوقف شود.
در نهایت باید از خود بپرسیم که آیا ما امکان ادامه حیات با آنچه هماکنون در منازل ما وجود دارد را داریم، یا به حدی به غولهای تکنولوژی و سرویس های مجانی آنها وابسته شدهایم که در صورت بروز هرگونه مشکل یا پولی شدن این سرویسها، تغییرات جدید و قابل توجهی در زندگی ما رخ خواهد داد؟