خبر رسیده که بیش از 100 راسوی دانمارکی حامل ویروس کرونا جدید اخیرا از یک مزرعه فرار کردهاند؛ این اتفاق میتواند خطرات جدی را در مورد گسترش ویروس مورد نظر به وجود آورد.
اخیرا تعداد زیادی راسوی دانمارکی آلوده به کروناویروس جدید که با نام “SARS-CoV-2” شناخته میشود، به داخل محیط حیات وحش فرار کردهاند و گفته شده که امکان گسترش ویروس مورد نظر از این طریق به شدت بالا رفته است. محل نگهداری اولیه این جانداران یک مزرعه خز دانمارکی بوده و متخصصان نگران این موضوع هستند که ویروس کرونا از طریق این راسوها به سایر حیوانات حیات وحش سرایت کرده و در بدن آنها باقی بماند. اتفاقی که شاید در آینده پاندمی دیگری را با شکل تکامل یافتهای از ویروس کرونا، گریبان گیر بشر کند.
استن مورتنسون (Sten Mortensen)، از مقامات بهداشتی دانمارک میگوید که هر ساله چند هزار راسوها از مزارع تولید خز این کشور فرار میکنند و تخمین زده میشود که 5 درصد از حیوانات فرار کرده امسال، به ویروس کرونا جدید آلوده باشند. این در حالی بوده که هماکنون مزارع مختلف تعداد قابل توجهی از راسوهای خود را که آلوده هستند، از بین میبرند؛ اما این اقدامات برای جلوگیری از فرار راسوهای آلوده به درون حیات وحش کافی نبوده و متاسفانه احتمال گسترش آلودگی از این طریق وجود دارد.
چند ماه پیش، پس از اینکه صدها مزرعه در دانمارک از آلودگی راسوهای خود به ویروس SARS-CoV-2 خبر دادند، دولت این کشور اعلام کرد که هیچ راسوی دانمارکی نباید زنده بماند و تمامی این موجودات باید از بین بروند. در همان زمان دانشمندان اعلام کردند که وجود ویروس مورد نظر در بدن راسوها باعث جهش ژنتیکی این عوامل بیماریزا شده بود و در نهایت بیماری را به وجود آورد که تعداد اندکی از انسانها را آلوده کرد.
از بین بردن راسوی دانمارکی
این شکل جهشیافته از ویروس کرونا نگرانی شدیدی در میان مقامات دانمارکی به وجود آورد و دولت این کشور از ترس گسترش شکل جدیدی از بیماری کووید 19 و کاهش تاثیر واکسنهای ساخته شده برای این بیماری، اقدامات جدی را پیش گرفت.
البته متخصصان اعلام کرده بودند که چنین ادعایی صد درصد درست نیست و نمیتوان با اطمینان گفت که ویروس جهش یافته درون بدن راسوی دانمارکی میتواند به واکسنهای ساخته شده توسط دانشمندان جهان مقاومت کند. از طرف دیگر دولت دانمارک هم نمیتواند به صورت قانونی دستور از بین بردن راسوها را صادر کند و مجبور کردن کشاورزان برای کشتن حیوانات سالم قانونی نیست. با این حال تا به امروز 10 میلیون از جمعیت 17 میلیونی راسوهای دانمارک کشته شدهاند.
در دو هفته گذشته، دانمارک هیچ مورد جدیدی از آلودگی به ویروس جهش یافته مورد نظر در میان انسانها را گزارش نکرده، اما متخصصان مشکوکاند که این ویروس هماکنون به صورت مخفی، در حیات وحش این کشور پخش شده است.
مورتنسون میگوید که راسوی دانمارکی به صورت کلی یک حیوان منزوی به حساب میآید و ریسک انتقال بیماری از این حیوان به جانوران دیگر چندان هم بالا نیست. با این حال گفته شده که احتمالا گربههای ولگرد و سایر پستانداران خانواده راسو در صورت خوردن گوشت این جانور و یا در تماس بودن با مدفوع حیوان، به بیماری مورد نظر مبتلا خواهند شد.
جلوگیری از وقوع پاندمی های خطرناک دیگر
ماریون کوپمانز (Marion Koopmans) از دانشگاه اراسموس هلند میگوید که موشخرمای وحشی اروپایی که از نژادهای نزدیک به راسوی دانمارکی به حساب میآید، در سراسر این کشور وجود دارند و اگر جانداران فرار کرده آلوده به ویروس SARS-CoV-2 حیوانات دیگری مانند این موشخرماها را آلوده کنند، امکان خارج شدن اوضاع از کنترل ما وجود دارد. کوپمانز اظهار کرده که در صورت گسترش این ویروس میان حیوانات وحشی دیگر، وضعیت مورد نظر به پاندمی بزرگی در حیات وحش تبدیل خواهد شد که نه تنها جان حیوانات، بلکه جان انسانها را هم به خطر خواهد انداخت.
به علاوه همیشه بحث جهش ژنتیکی ویروس در بدن جانداران مختلف وجود دارد و وقتی این عوامل بیماریزا بین حیوانات مختلف منتشر میشوند، تغییرات به وجود آمده در آنها ممکن است به حالتی برسد که انسانها را هم آلوده کند.
هلند، آمریکا، اسپانیا و سوئد هم گزارشهایی از آلودگی راسوهای پرورشی مزارع به ویروس SARS-CoV-2 منتشر کردهاند و تاکنون هزاران راسو در این کشورها از بین رفتهاند. گفته شده که هماکنون دانشمندان مشغول ساخت واکسن کرونا راسوها هستند تا از این طریق هم جلوی از بین رفتن صنعت پرورش این حیوانات را بگیرند و از طرف دیگر، شانس بروز پاندمیهای مرگبار آینده را از بین ببرند.
با این حال برخی دانشمندان میگویند که برای مطمئن شدن از عدم بروز هر مشکل مرگبار دیگر، باید تمامی راسوهای پرورشی سراسر جهان از بین بروند و صنعت مورد نظر هم به صورت کلی منحل شود.