شیوع ویروس کرونا انگلیسی با سرعت انتقال بسیار بیشتر، همه را نگران کرد. اما کروناویروس جهش یافته چه ویژگیهایی دارد و آیا واکسنها را بی اثر میکند؟
این روزها کشورها و شرکتهای مختلف در حال کار روی واکسن کرونا هستند و گاهی اوقات اخبار خوبی در این باره به گوشمان میرسد. آمار کرونا در کشورمان هم در روزهای اخیر سیر نزولی پیدا کرده و همین اخبار باعث شده خیلی افراد به ریشه کن شدن کرونا امیدوار شوند. با این حال، به تازگی یک خبر بد از انگلیس منتشر شده و شیوع گونه جدید و جهش یافته ویروس کرونا در انگلیس باعث نگرانی همه شده است.
ویروس کرونا انگلیسی یک گونه جهش یافته از این ویروس منحوس است که سرعت انتقال و واگیر آن بسیار بالاتر بوده و خطرهای بسیار بیشتری دارد. این گونه جدید از کروناویروس باعث شده وضعیت در انگلستان تا حدودی از کنترل خارج شود و حتی این کشور اروپایی را به تعطیلی بکشاند. کشورهای دیگر هم با توجه به این وضعیت، تمامی پروازها به مقصد و از مبدا انگلیس را متوقف کردهاند. در آستانه سال نو میلادی، شهر لندن تقریبا تعطیل شده و محدودیتهای گستردهای در پایتخت انگلیس اعمال شده است.
نگرانیها از شیوع گونه جهش یافته کرونا
مقامات انگلستان میگویند این گونه جدید از ویروس کرونا 70 درصد سریعتر از قبل انتقال پیدا میکند، اما فعلا نمیتوان با قطعیت گفت که کشندهتر از ویروس معمولی کروناست یا خیر. از نظر علائم هم فعلا تفاوتی در ویروس کرونا انگلیسی با گونه معمولی آن مشاهده نشده است. با این حال، طبق آمار، میزان ابتلا به ویروس کرونا در انگلیس طی دو هفته اخیر بیش از 50 درصد بیشتر شده است. اما موضوعی که خیلیها را نگران کرده این است که آیا این جهش ویروسی در تولید و عرضه واکسن کرونا تاثیر میگذارد؟
البته برخی رسانهها گزارش کردهاند که این گونه جدید از ویروس کرونا حدود سه ماه است که در انگلیس شیوع پیدا کرده و مربوط به همین روزهای اخیر نیست، اما دولت انگلستان در اعلام رسمی و گزارش آن به سازمان بهداشت جهانی با تاخیر عمل کرده است. همچنین گفته میشود احتمالا این گونه جدید به کشورهای دیگر هم سرایت پیدا کرده باشد، اما به احتمال زیاد از انگلیس شروع شده است.
مت هنکاک، وزیر بهداشت انگلیس در این باره میگوید:
هنوز مشخص نیست که شیوع این ویروس در جنوب انگلیس تا چه اندازه مربوط به گونه جدید است و همینطور نمیتوان گفت این جهش منجر به تغییر در رفتار ویروس شده است یا خیر. در حال حاضر هیچ پیشنهادی درباره این گونه جدید کرونا وجود ندارد و معلوم نیست گونه جهش یافته کرونا میتواند باعث بدتر شدن بیماری و بی تاثیر شدن واکسن کرونا شود یا خیر.
محققان، این گونه جدید را VUI-202012/01 نامگذاری کردهاند و میگویند تغییرات در پروتئین اسپایک میتواند باعث عفونیتر شدن ویروس و سرایت راحتتر و سریعتر آن در میان افراد شود. سیلوی برایان، یکی از مسئولان سازمان جهانی بهداشت اظهار کرد:
احتمال اصلاح ویروس کرونا با افزایش انتقال بیشتر میشود. همچنین ویروس کرونا یک ویروس حیوانی است و به همین دلیل به تدریج در طی جهشها با بدن انسان سازگار میشود. بنابراین طی هر جهش شناسایی شده باید مشخص کنیم که چه ویژگیهای جدیدی به دست آورده و آیا گونه جدید تغییرات عمدهای را تجربه کرده یا فقط یک تحول طبیعی است.
استورات نیل، استاد ویروس شناسی در کالج کینگ لندن هم در این باره گفته دادهها به ما میگویند که گونه جدید ویروس کرونا انگلیسی واگیردارتر است، اما هنوز تایید آزمایشگاهی نداریم. بیشترین نگرانی دانشمندان در حال حاضر تغییر در پروتئین سنبلهی این گونه جدید است. جهش در این پروتئین میتواند باعث رشد ویروس شود و از سوی دیگر ممکن است واکسنهای توسعه یافته را از انجام وظیفه باز دارد.
سازمان بهداشت جهانی در توییتر خود اعلام کرد:
ما درباره نوع جدید ویروس کرونا با مقامات انگلیس در ارتباط هستیم. آنها اطلاعات و نتایج تجزیه و تحلیل خود از این گونه را به اشتراک میگذارند و ما نیز با دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ویژگیهای این نوع کروناویروس و پیامدهای ناشی از آن، به کشورهای دیگر اطلاعرسانی میکنیم.
پاتریک والنس، مشاور ارشد علمی دولت انگلیس نیز ابراز نگرانی کرد که ویروس کرونا در مسیری قرار بگیرد که در برابر واکسنهای توسعه یافته مقاوم شود. اگرچه فعلا ممکن است ویروس در برابر واکسن مقاوم نباشد، اما شاید پس از تغییرات به نقطه مقاوم شدن در برابر واکسنها برسد.
به دنبال شیوع ویروس کرونا انگلیسی و اعمال محدودیتهای شدید در برخی شهرهای این کشور، بسیاری از کشورهای جهان از جمله فرانسه، آلمان، ایتالیا، سوئیس، پرتغال، بلژیک، اتریش، دانمارک، فنلاند، رومانی، سوئد، بلغارستان، کرواسی، هلند، لهستان، لیتوانی، استونی و حتی برخی کشورهای غیر اروپایی مانند ایران، السالوادور، کلمبیا، ترکیه، مراکش، آرژانتین، پرو و عربستان تمامی پروازهای خود به مبدا یا از مقصد انگلیس را به حالت تعلیق درآوردند. ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت ایران در همین باره گفته ما مانند بقیه کشورها مسیرهای هوایی به انگلیس را بستهایم و افرادی که از این کشور وارد ایران شدهاند را شناسایی کرده و از آنها تست گرفتهایم.
ویژگیهای ویروس کرونا انگلیسی
همانطور که گفته شد، هنوز نمیتوان با قطعیت درباره ویژگیهای این گونه جدید کروناویروس صحبت کرد، اما برخی محققان طبق دادههای به دست آمده، این ویژگیها را برای گونه جهش یافته کرونا برشمردهاند:
- این گونه جدید از گونههای قبلی واگیردارتر است.
- سرعت انتشار آن 70 درصد بیشتر از قبل شده است.
- دو برابر عفونیتر از قبل است.
- به سرعت جایگزین گونههای قبلی میشود.
- آزمایش آن ممکن است هفتهها یا حتی ماهها طول بکشد.
- آنتی بادی نجات یافتگان تاثیر کمتری روی آن دارد.
گونه جدید به ایتالیا هم رسید
گفته میشود ویروس جهش یافته کرونا که برای اولین بار در انگلیس شناخته شد، اکنون در حال رسیدن به کشورهای دیگر است و فعلا در ایتالیا نیز مشاهده شده است. وزارت بهداشت ایتالیا تایید کرده که گونه جهش یافته ویروس کرونا در آزمایشگاهی در بیمارستان نظامی سیلو در رم قرنطینه شده و این نمونه از شخصی به دست آمده که قبلا تست کرونایش مثبت بوده است. به گفته مقامات ایتالیایی، این بیمار آلوده به تازگی به همراه نامزدش از انگلیس وارد رم شده بود.