نوکیا N97 قرار بود قاتل آیفون باشد اما نوکیا را نابود کرد!

نوکیا ان ۹۷ – N97 قرار بود قاتل آیفون باشد، به همین خاطر نوکیا آن را با دوربینی بهتر از آیفون، لنز کارل زایس، حافظه‌ داخلی بیشتر، پشتیبانی از حافظه جانبی، رادیو اف ام و کیبورد فیزیکی عرضه کرد.

نوکیا ۵۸۰۰ اکسپرس موزیک، اولین گوشی سیمبین S60 با صفحه نمایش لمسی بود که شرکت هلندی نوکیا تولید و روانه‌ بازار کرد. این تلفن به هیچ وجه عالی نبود؛ اما قیمت رقابتی و بسته‌بندی کامل و عالی آن باعث شد در سال اول حدود ۸ میلیون دستگاه به فروش برسد. این برای نوکیا موفقیت بزرگی بود. نوکیا ۵۸۰۰ اگر عالی نبود اما نوکیا N97 که قرار بود بهترین گوشی برای مبارزه با آیفون باشد، کاملا ناامید کننده ظاهر شد.

 

انسی ونجوکی، مدیر سابق نوکیا درباره نوکیا ‌N97 می‌گوید: نوکیا N97 نسبت به تعداد فروش و پولی که به دست آوردیم واقعا موفقیت بی‌نظیری بود اما از نظر کیفیت تجربه‌ برای کاربر به قدری ناامید کننده بود که به هیچ وجه تصور آن را نمی‌کردیم.

شرکت نوکیا در آن زمان برند آنچنان مهمی بود که فقط قرار گرفتن نامش روی هر تلفنی باعث فروش آن می‌شد. گوشی‌های هوشمند قدیمی فقط می‌توانستند چند برنامه را اجرا کنند و به نسخه‌ی محدودی از وب دسترسی داشتند؛ اما گوشی‌های جدیدتر باید می‌توانستند سایت‌هایی را که برای رایانه‌های شخصی ایجاد می‌شدند و همچنین برنامه‌های کامپیوترهای رومیزی را اجرا کنند؛ اما چنین کاری هم از نظر سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری از توان پلتفرم نوکیا خارج بود.

صفحه‌ لمسی آیفون عالی بود و نمایشگر لمسی نوکیا N97 نیز خوب بود. این گوشی از صفحه نمایش ۳.۵ اینچی با نسبت تصویر ۱۶:۹ بهره می‌برد که از نمایشگر نوکیا ۵۸۰۰ بزرگتر بود. البته نمایشگر نوکیا از نوع لمسی مقاومتی بود که در برابر نمایشگر آیفون که از نوع لمسی خازنی بود، گزینه‌ی پایین‌تری محسوب می‌شد. اگر حتی حساسیت کمتر آن هم نادیده گرفته شود باز از عدم پشتیبانی از مالتی تاچ (چند لمس همزمان) نمی‌توان چشم‌پوشی کرد.

استیو جابز با استفاده از ویژگی زوم با حرکت دو انگشت بر روی صفحه نمایش و رویکرد جامع آیفون به نرم افزار، کاربران را مسحور خود کرد اما سیستم عامل سیمبین S60 برای کار با نمایشگرهای لمسی، آن طور که باید، بهینه نمی‌شد.

 

بهینه کردن یک سیستم عامل روی نمایشگرهای مختلف کار ساده ای نیست، مایکروسافت هنوز در تلاش است تا تعادل رابط کاربری ویندوز 10 را روی دستگاه های مختلف اجرا کند تا بتواند رابط کاربری به همان شکلی که در لپ‌‌تاپ عمل می‌کند روی صفحه لمسی یک تبلت نیز کار کند اما هنوز موفق به انجام این کار نشده است.

شاید سیستم عامل UIQ را به خاطر بیاورید که شاخه‌ای از سیمبین بود، این برنامه برای تلفن‌های لمسی طراحی شده بود اما نتوانست خوب پاسخ دهد. این برنامه بیش از آن که به iOS شباهت داشته باشد به  ویندوز موبایل شبیه بود. شرکتی که آن را توسعه می‌داد دچار مشکل شده و اوایل سال ۲۰۰۹ از بین رفت.

به هر حال این موضوع قابل بحث است چرا که فقط N97 فقط باعث نابودی نوکیا نشد و حتی نرم افزار مسخره سیمبین نیز دلیل آن نبود. مشکل اصلی تصورات خود نوکیا بود که در گذشته سیر می‌کرد. N97 در اواسط سال ۲۰۰۹ با پردازنده تک هسته ای با فرکانس ۴۳۴ مگاهرتز و فقط ۱۲۸ مگابایت ROM به بازار عرضه شد. از این مقدار، تنها حدود ۵۰ مگابایت پس از بارگیری سیستم عامل در دسترس کاربر قرار می‌گرفت.

این قدرت پردازشی به اندازه همان آیفونی است که دو سال قبل از N97 در بازار عرضه شده بود. N97 رقیب  آیفون 3GS بود که دارای پردازنده ۶۰۰ مگاهرتز و ۲۵۶ مگابایت رم داشت. گرچه این گوشی قدرت چندانی نداشت اما IOS هم تا سال بعد نتوانست به مالتی‌تسک یا چند وظیفگی مجهز شود. ضمن این که برای انجام کارهای اولیه، به جز فعالیت‌های اساسی، کلیه‌ی برنامه‌های پس زمینه را به حالت تعلیق در می‌آورد.

درواقع، این سیمبین نبود که در این چند سال از مالتی تسکینگ پشتیبانی می‌کرد بلکه آن‌ها برنامه‌های ساده‌ای بودند که با وجود منابع محدود به راحتی اجرا می‌شدند. اما بعد از اینکه اپل و گوگل درهای فروشگاه‌های برنامه خود را باز کردند، توسعه دهندگان برای توسعه‌ی برنامه‌ها و بازی‌هایی هجوم آوردند که می توانستند در کامپیوترهای رومیزی اجرا شوند اما N97 از پس آن‌ها بر‌نمی‌آمد.

درواقع، عدم ایجاد یک فروشگاه اپلیکیشن رقابتی، شاید مشکلی بزرگتر از سخت‌افزار کم قدرت N97 بود. در ژوئن  ۲۰۰۹ (خرداد ۱۳۸۸)، فروشگاه Ovi نوکیا در حدود ۵۲۵ برنامه کاربردی داشت. برای مقایسه، اپل در نوامبر سال ۲۰۰۹ (آبان ۱۳۸۸) با انتشار بیانیه‌ای، اعلام کرد که اپ استور برای دانلود ۱۰۰ هزار برنامه دارد. (چند ماه قبل از آن تعداد دانلود از اپ استور به عدد یک میلیارد رسیده بود). تقریباً در همان زمان، فروشگاه برنامه اندروید حدود ۱۱۰۰۰ برنامه داشت.

پای صحبت دوستان خود که می‌نشستید، می‌دیدید که از دانلود بهترین برنامه‌ها یا بازی‌هایی که تازه در آیفون و اندروید خود دانلود کرده بودند لذت می‌بردند اما برنامه‌هایی را که سیمبین می‌توانست اجرا کند، از رده خارج بودند.

نوکیا N97 برای صفحه کلید دارای طراحی کشویی سه ردیفه بود که در زیر نمایشگر پنهان می‌شد. گرچه این مورد در آن زمان به عنوان یک مزیت شناخته می‌شد اما این فقط نشانه دیگری از نمای منسوخ نوکیا بود. کیبوردهای نمایشگرهای لمسی هر روز بهتر و دقیق‌تر می‌شدند و همتایان فیزیکی خود را از رده خارج می‌کردند.

 

طولی نکشید که رکوردهای سرعت تایپ در صفحه های لمسی یهتر شد. سال گذشته بی‌بی‌سی گزارش داد که میانگین سرعت تایپ در تلفن‌های هوشمند ۳۸ کلمه در دقیقه است درحالی که با کیبوردهای کامل رایانه ۵۲ کلمه است. کیبورد فیزیکی نوکیا هرگز نمی‌توانست به این اعداد و ارقام نزدیک شود. آینده از آن کیبوردهای لمسی بود. شاید شما با این مورد موافق نباشید اما بازار شواهد کافی در این باره نشان می‌دهد. سامسونگ کیبورد فیزیکی معرفی کرد که به گوشی وصل می شد اما به قدری استقبال از آن کم بود که تولید آن را کنار گذاشت و اکنون شاهد هستید که چنین افزونه‌ای برای گوشی‌های اس ۹، اس ۱۰ یا اس ۲۰ وجود ندارد.

شاید روی کاغذ این طور به نظر برسد که نوکیا ان ۹۷ حرف اول را می‌زد که ۳۲ گیگابایت حافظه‌ی داخلی داشت و برای آن زمان مقدار عظیمی به شمار می‌رفت اما آیفون‌ها نیز مانند گلکسی اس که سال بعد عرضه شد، تنها ۱۶ گیگابایت حافظه داخلی داشت.

ضمن این که دوربین نوکیا ۵ مگاپیکسل رزولوشن داشت و ساخت شرکت کارل زایس بود و قادر بود با کیفیت 480P و ۳۰ فریم بر ثانیه فیلمبرداری کند و کیفیت عکس‌ها نیز خوب بود و نسبت به دوربین ۳.۱۵ مگاپیکسلی در 3GS بسیار بهتر بود.

گوشی ان ۹۷ علاوه بر آن دارای اسلات کارت میکرو اس‌دی نیز بود که کاربر می‌توانست یک مجموعه‌ی بزرگ ویدیو و عکس را همیشه به همراه داشته باشد. همچنین از بلندگوهای استریو، جک هدفون و حتی رادیو اف‌ام نیز برخوردار بود که برای کاربر لذتبخش بود.

در عمل، نوکیا ان ۹۷ ظاهری پر زرق و برق داشت اما از نظر دیجیتال، کهنه و عتیقه محسوب می‌شد. این گوشی در همان سه ماه اول عرضه ۲ میلیون دستگاه فروخت اما به دلیل مشکلات کنترل کیفیت در حین توسعه نرم افزار و سخت افزار باعث سرخوردگی مصرف کنندگان شد.

مدیرعامل وقت نوکیا امیدوار بود که مشکلات نرم افزار با به روز رسانی‌های مداوم برطرف شده و کنترل کیفیت در خط تولید بهبود یابد. با این حال، «قاتل آیفون» ضربه اش را بر پیکر نوکیا وارد کرده بود و برای انجام هر کاری دیگر دیر شده بود.

این شرکت با انتقال به ویندوز فون مایکروسافت، سعی کرد طرحی نو در اندازد. از جنبه‌ی مثبت، WP7 یک سیستم عامل سخت افزاری بسیار پیشرفته‌تر از آن چیزی بود که سیمبین در آن زمان اجرا می کرد. از جنبه‌ی منفی، WP7 هم دیر به رقابت وارد شد  و هم کاملاً کامل نشده بود. بنابراین تلاش نوکیا برای رسیدن به رقبای خود از بین رفت و هیچ راه نجاتی برای N97 قابل تصور نبود.