تلسکوپ تس ناسا – NASA’s TESS یک منظومه شش ستارهای را در فاصله بسیار دور از زمین کشف کرد که از سه جفت ستارهی باینری تشکیل شده است.
تلسکوپ تس « TESS» ناسا، یک منظومهی ستارهای را در فاصلهی بسیار دور از سیاره زمین کشف کرده است. برایان پاول «Brian Powell» دانشمند ناسا میگوید کشف این منظومهی ستارهای برخلاف احتمالات است. پاول دانشمند دادهها در NASA High Energy Astrophysics Science Archive Research Center است. سیستم ستارهای مورد نظر TIC 168789840 نام دارد و با ما در حدود ۱۹۰۰ سال نوری فاصله دارد.
ماهواره نقشه بردار فرا خورشیدی گذران (Transiting Exoplanet Survey Satellite) که به اختصار تس (TESS) نامیده میشود، یک تلسکوپ فضایی ساخت ناسا است که ۱۹ آوریل سال ۲۰۱۸ میلادی (۳۰ فروردین ۱۳۹۷) به فضا پرتاب شد. هدف تس جستجوی سیارههای فراخورشیدیِ بیشتر در فضایی ۴۰۰ برابر پوشش مأموریت کپلر با استفاده از روش گذر است که در کهکشانهای دیگر به ویژه در مدار ستارههای پر نور اطراف خودشان در فاصلهای که امکان حیات در آن وجود داشته باشد، قرار دارند. در مقایسه با حدود ۳۸۰۰ سیارهی فراخورشیدی که تاکنون پیدا شده است، انتظار میرود که این فضاپیما موفق به پیدا کردن بیش از ۲۰ هزار سیارهی دیگر شود.
این منظومهی ستارهای، دارای سه جفت ستاره باینری (جفتی یا دو تایی) است که به دور سه مرکز مختلف جرم میچرخند. سه ستاره باینری از نظر گرانشی به یکدیگر وابسته هستند و به عنوان یک سیستم ستاره ای، دور مرکز کهکشانی میچرخند. بسیاری از سیستم های ستاره ای که TESS کشف کرده است ، سیستم های ستارهای سه گانه و چهار گانه هستند. با این حال، هنگامی که TIC 168789840 کشف شد، از آنجایی که به طرز مرموزی پر نور و کم نور میشد، دانشمندان را گیج کرد.
دانشمندان میگویند، فراتر از سیستم ستارهای چهارگانه، احتمال این که سیستمهای ستارهای که دارای ستارههای بیشتر باشند با استفاده از روش اندازهگیری گیری فتومتری (نور سنجی)، بعید به نظر میرسد. دانشمندان همچنین بر این باورند که احتمال شکل گیری سیستمهایی که بیش از چهار ستاره داشته باشند، احتمالا بسیار نادر است. اما با وجود نادر بودن چنین موردی باز هم سیستمهای شش ستارهای دیگر کشف شدهاند.
دانشمندان برای شناسایی این نوع از منظومهها با چالش رو به رو هستند؛ چرا که با الگوریتمهای مورد استفاده برای شناسایی ستارهها، مشکلاتی ایجاد میکنند. در حال حاضر هیچ سیاره فراخورشیدی در سیستم ستارهای تایید نشده است. دانشمندان میدانند که دو مدار باینری سیستم، به یکدیگر بسیار نزدیک هستند و زیر سیستم چهارگانه خود را تشکیل میدهند. محققان معتقدند هر سیارهای که به دور آن خوشه بچرخد، احتمالاً توسط یکی از آن چهار ستاره بیرون انداخته خواهد شد یا جذب آن ستاره میشود.
باینری سوم هر ۲ هزار سال یک بار به دور دو باینری دیگر میچرخد و امکان داشتن سیارات فراخورشیدی را فراهم میکند. این موضوع که یک سیستم شش ستارهای دقیقا چگونه شکل گرفته است، یک معما است اما همین که واقعا چنین چیزی وجود دارد، بسیار جالب است. امیدواریم در آینده اطلاعات بیشتری درباره سیستم ستارهای در دسترس قرار گیرد.