کمیسیون صنایع و معادن مجلس در نشست روز سهشنبه طرح جدیدی را تصویب کرده که براساس آن شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری خودرو کنار خواهد رفت.
طبق مصوبه جدید کمیسیون صنایع و معادن مجلس، شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری خودرو حذف خواهد شد. کمیسیون صنایع و معادن مجلس در نشست روز سهشنبه به اصلاح ماده ۴ طرح تحول صنعت و بازار خودرو که توسط شورای نگهبان تدوین شده بود پرداخت و براساس آن مقرر شد که خودروهای تولید شده داخلی در بورس عرضه شوند.
حذف نقش شورای رقابت در قیمت گذاری خودرو
نمایندگان این کمیسیون در پروسه عرضه خودرو در بورس کالا که طرح اولیه آن در بهار امسال صادر شد شورای رقابت را موظف به تعیین قیمت پایه محصولات خودروسازان در فرآیند قیمت گذاری خودرو کردند؛ این درحالی است که اعضای کمیسیون صنایع مجلس در روز سهشنبه به حذف شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری خودرو رأی دادند. با توجه به این موضوع به نظر میرسد که علت حذف شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری مخالفت سیاستگذار خودرو با این قضیه بوده است. با این حال لازم است که تمام محصولات با قیمت پایه به بورس کالا وارد شوند، به همین علت نمایندگان مجلس شورای رقابت را کنار زده و سازمان حمایت را جایگزین آن کردهاند.
اگر طرح فروش خودرو از مسیر بورس کالا در مجلس و شورای نگهبان تأیید شود؛ شورای رقابت قدرت خود را در معقوله قیمت گذاری محصولات از دست خواهد داد.
در این زمینه حجتالله فیروزی نماینده مردم فسا در مجلس طی مصاحبهای با اشاره به اینکه در این ماده قیمت پایه عرضه خودرو در بورس به وسیله سازمان حمایت از مصرف کننده تعیین شده و ساز و کارهای لازم برای تحقق یافتن این موضوع باید در بورس مهیا شود عنوان کرد که طرح تحول صنعت خودرو مصوب مجلس دهم بود که شورای نگهبان به ماده ۴ آن ایراد گرفت، این قضیه در جلسه روز سهشنبه کمیسیون بررسی شد و ایرادات آن نیز برطرف شد.
طرح تحول بازار و صنعت خودرو
فیروزی همچنین درباره طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک که در کمیسیون صنایع و معادن تدوین شده است عنوان کرد که کلیات این طرح توسط کمیسیون صنایع و معادن تصویب شده است و جزئیات آن نیز در صف بررسی است و کمیسیون قصد دارد تا پس از بررسی بودجه به این قضیه نیز رسیدگی کند.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به محورهای این طرح عنوان کرد که علاوه بر عرضه خودرو در بورس مسائلی مانند کیفیت، بومی سازی، قطعهسازان و خدمات پس از فروش نیز در آن بررسی شده است.
اعضای کمیسیون صنایع مجلس یازدهم شورای اسلامی در روزهای آغازین این دوره از مجلس بار دیگر طرح ساماندهی بازار خودرو و صنعت خودرو مجلس دهم را که به دلیل مخالفت شورای نگهبان با برخی از بندهای آن تصویب نشده بود در دستور کار خود قرار دادند و نام آن را به طرح تحول صنعت و بازار خودرو تغییر دادند.
یکی از اصلیترین بندهای این طرح تغییر روش قیمتگذاری و عرضه خودرو در بورس بود که اعضای مجلس معتقد هستند این بند باعث کاهش زیان خودروسازان خواهد شد و با ممانعت از قیمتسازی در بازار، خودرو از یک کالای سرمایهای به یک کالای مصرفی تبدیل خواهد شد و از سویی دیگر این امر باعث خروج دلالان از بازار میشود.
یکی از بندهایی که با مخالفت فعالان صنعت خودرو و سیاستگذار خودرو روبهرو شد تعیین قیمت پایه انواع خودرو توسط شورای رقابت بود.
خودروسازان با استقبال از عرضه خودرو در بورس کالا امید داشتند که از طریق طرح مجلس، شورای رقابت برای همیشه از پروسه قیمت گذاری خودرو کنار برود و از طرفی دیگر سیاستگذار خودرو نیز با اصرار بر حذف شورای رقابت امیدوار بود تا از این پس قیمت پایه خودرو توسط مصرفکنندگان و تولیدکنندگان تعیین شود.
براساس این موضوعات به نظر میرسد که بالاخره سیاستگذار خودرو موفق شده تا شورای رقابت را از پروسه قیمت گذاری خودرو کنار بزند و سازمان حمایت را جایگزین آن بکند. بنابراین مخالفت مجلس و دولت با آزادسازی قیمت خودرو باعث میشود که عرضه محصولات در بورس کالا به ابزاری برای جبران زیان وارده به خودرو سازان تبدیل شود.
با تمام این اوصاف وزارت صمت هنوز با طرح مذکور موافقت نکرده است. مخالفت دولت با عرضه خودرو در بورس با اظهار نظر وزیر صمت در این زمینه علنی شد، به طوری که او در حاشیه مراسم رونمایی از تارا با اشاره به اینکه کمیته خودرو منطقی نبودن عرضه خودروهای داخلی در بورس کالا را پذیرفته است عنوان کرد که عرضه خودرو در بورس نظر برخی از نمایندگان مجلس بود؛ اما در کمیته خودرو با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی به این نتیجه رسیدیم که بازار خودرو باید خود به خود تنظیم شود و عرضه محصولات خودروسازان در بورس کالا منطقی به نظر نمیرسد. سخنان وزیر صمت با واکنشهای زیادی همراه شد؛ به طوری که اعضای کمیسیون صنایع مخالفت خود را با اظهارات وزیر صمت اعلام کردند و همچنین تأکید زیادی بر تداوم بررسی طرح عرضه خودرو در بورس کالا داشتند. اما فروش خودور در بورس کالا یک سؤال مهم ایجاد میکند و آن این است که؛ آیا این مکانیزم خواسته بسیاری از مشتریان داخلی، مبنی بر کاهش قیمت خودرو را برآورده میکند؟
در این زمینه بسیار از کارشناسان اعتقاد دارند که تورم و اعمال تحریمهای بینالمللی علیه ایران باعث میشود که قیمت نهادههای تولید افزایش پیدا بکنند و به همین علت استفاده از این نوع مکانیزم در کاهش قیمتها تأثیر گذار نخواهد بود. با این وجود آنچه که در طرح مجلس حائز اهمیت است این است که طرح مذکور میتواند موجب افزایش توان مشتریان برای خرید خودروهای نو بشود و با حذف کردن دلالان از بازار خودرو زیان وارده به خودروسازان را نیز کاهش بدهد.
بنابراین اقتصادی شدن تولید خودرو به خودروسازان توانایی افزایش تولید را میدهد و همچنین با گسترش عرضه خودرو به بازار قیمتهای که اکنون به عنوان قیمت حاشیه در بازار وجود دارند از بین خواهند رفت. یکی دیگر از مزیتهای عرضه خودرو در بورس کالا این است که استفاده از این روش باعث شفافیت در آمار تولید خودرو و مشخص شدن خریداران میشود.