محققان به تازگی نرم افزاری را ساختهاند که در آن یک لیست از ویروس های حیوانی که سلامتی انسان را به خطر میاندازند قرار داده شده است.
کرونا ویروس جهش یافته، تازهترین ویروسی است که از حیوان به انسان انتقال پیدا میکند؛ اما صدها ویروس حیوانی دیگر نیز وجود دارد که ممکن است سلامتی انسان را به خطر بیندازند. یک نرم افزار آنلاین به تازگی، ویروس های حیوانی را بر اساس احتمال انتقال از حیوانات به انسانها و ایجاد فراگیری ردهبندی کرده است.
نرم افزار مذکور که SpilOver نام دارد، یک لیست از ویروس های حیوانی که اخیرا کشف شدهاند و برای سلامتی انسان خطرناک هستند را تهیه کرده است. محققان امید دارند که نرمافزارشان مورد استفاده سیاستگذاران، مقامات بهداشت و دانشمندان قرار گیرد تا ویروسها را برای مطالعه دقیقتر، نظارت کرده و فعالیتهای کاهش دهنده خطر از جمله تولید واکسن یا دارو قبل از انتقال ویروس از حیوانات به انسان و گسترش آنها را مورد بررسی قرار دهند.
زودی گرانج (Zoe Grange) که یکی از اصلیترین محققان ساخت این ابزار است عنوان میکند که سارس-کوو-2 فقط یک نمونه از هزاران ویروسی است که احتمال انتقال آنها به انسان وجود دارد. ما علاوه بر کشف ویروس باید آنها را اولویتبندی نیز کنیم تا بدین واسطه از اتفاق افتادن یک فراگیری دیگر جلوگیری کنیم.
خطر انتقال ویروس های حیوانی به انسان
محققان در مقالهای که در تاریخ آوریل در مجله Proceedings of the national Academy of Sciences منتشر شد، نوشتهاند که 250 ویروس وجود دارند که زئونوز هستند، یعنی هماکنون از حیوانات به انسانها انتقال یافتهاند و بیش از 500 ویروس به صورت بالقوه وجود دارند، اما احتمال منتقل شدن آنها از حیوانات به انسان با هم متفاوت است. بنابراین محققان آنها را امتیازبندی نمودهاند تا بتوان خطرات آنها را مقایسه و ارزیابی کرد. برای تحقق این امتیازبندی، نرم افزار مذکور 32 عامل مرتبط با ویروس و میزبانش را در نظر گرفته است؛ برای نمونهای از این موارد میتوان به ارتباط انسان با حیوانات در مناطقی که ویروس رویت شده است و گونههای حیوانی دارای ویروس اشاره کرد.
سپس محققان از این نرم افزار به منظور رتبهبندی 877 ویروس حیوانی بر اساس خطر انتشار آنها استفاده نمودند. اکثر ویروسهای مذکور جدیدا کشف شدهاند، اما تعدادی از آنها هم زئونوز هستند. 12 ویروس ابتدایی این لیست زئونوز هستند و به ترتیب ویروس لاسا در رتبه اول، ویروس سارس-کوو-2 در رتبه دوم و ابولا در رتبه سوم قرار دارند. محققان اظهار میکنند که این ردهبندی را پیشبینی میکردند و از ویروسهای از قبل منتقل شده به انسان به منظور ارزیابی این ابزار استفاده کردهاند.
اما با توجه به گستردگی تهدیدی که ویروس سارس-کوو-2 برای سلامتی انسان دارد، علت این که این ویروس در جایگاه نخست قرار نگرفته چه چیزی است؟ بعضی از اطلاعات حائز اهمیت در خصوص سارس-کوو-2 مثل تعداد گونههای میزبان هنوز مشخص نشده است و بعد از آن که محققان در ارتباط با آن اطلاعات بیشتری کسب کردند، این ویروس میتواند در جایگاه نخست قرار گیرد.
بر اساس دادههای نرم افزار SpillOver، در بین ویروس های حیوانی که تا به امروز به انسان منتقل نشدهاند، کروناویروس 229E قرار دارد که رتبه بالایی را به خود اختصاص داده است و جزئی از خانواده سارس-کوو-2 است و خفاشهای آفریقایی را آلوده میکند. دیگر ویروس حیوانی که جایگاه بالایی را به خود اختصاص داده است، کرونا ویروس CoV-35 است و خفاشهای جنوب آسیا و آفریقا را آلوده میکند. محققان میتوانند از دادههای موجود روی این پلتفرم استفاده نمایند یا دادههای تازهای را به آن اضافه کنند و این احتمال وجود دارد که ردهبندی با اضافه شدن دادههای جدید تغییر پیدا کند.
جوانا مازت (Jonna Mazet) یکی از نویسندگان این مقاله عنوان میکند که این نرم افزار به یک ارتباط جهانی کمک میکند و ما را از چیزی که تا به حال در مورد ردهبندی ویروس های حیوانی فکر میکردیم پیشتر میبرد. همچنین به انجام همکاریهای علمی برای تشخیص سریع تهدیدهای جدید کمک میکند تا خطرات ناشی از انتقال ویروس را قبل از ایجاد فراگیری کاهش دهیم.