دانشمندان در بررسیهای جدید خود برای معکوس کردن پیری در انسان موفق به کشف یک مولکول ضد پیری شدند که میتواند دی ان ای آسیبدیده انسان را ترمیم کند.
آغاز روند پیری برای بسیاری از افراد ناخوشایند است؛ چراکه با شروع این روند شاهد از دست دادن درخشش جوانی خود خواهیم بود. در همین راستا طی سالهای گذشته تحقیقات و آزمایشهای متعددی برای توقف و معکوس کردن روند پیری در انسان به انجام رسیده، اما تاکنون روشی با کارایی بالا برای توقف روند پیری کشف نشده است. در واقع روند افزایش سن و پیری یک پدیده بسیار پیچیده بوده و طی قرنهای گذشته همواره دانشمندان برای درک آن با چالشهای متعددی مواجه شدند، اما اکنون دانشمندان MIT توانستند با کشف یک مولکول ضد پیری گام بزرگی به سمت معکوس کردن پیری بردارند.
معکوس کردن پیری در انسان امکانپذیر است
اکنون دانشمندان در بررسیهای جدید خود متوجه شدند بیشترین تاثیر در پیری به دی ان ای مربوط میشود. طبق اعلام محققان از لحاظ فیزیکی هر ارگانیسمی تحت تاثیر شرایط و آرایش ژنتیکی و تاثیرات محیطی قرار دارد. در واقع ژنوتیپها الگوهای ژنتیکی ویژهای محسوب میشوند که تمام انسانها از والدین بیولوژیکی خود آنها را دریافت میکنند، اما فنوتیپها به دلیل تغییرات اپیژنتیکی نظیر تاثیرات محیطی و سبک زندگی از جمله استرس زیاد، آسیب روحی، رژیم غذایی، اجتماعی بودن دستخوش تغییر میشوند.
برای مثال ژنها قادر به تعیین میزان و نوع ملانین تولید شده در بدن هستند که رنگ پوست توسط آنها ایجاد میشود، اما هنگامی که در معرض نور ماورا بنفش در مناطق آفتابی قرار میگیرد باعث میشود ملانین موجود تیر شده و با تولید ملانین بیشتر روی پوست سایههای تیره تشکیل شود. پیری نیز با طیف گستردهای از ویژگیها در سطح مولکولی، سلولی و فیزیولوژیکی در ارتباطات بوده و تغییرات ژنومی و اپیژنومی، کاهش عملکرد کلی سلولی و زیر سلولی و نابودی سیستمهای سیگنالینگ و نابودی پروتئوستاز را شامل میشود.
نقش دی ان ای در پیری
تا به امروز دانشمندان نتوانسته بودند نقش نسبی هر یک از عوامل پیری را نسبت به یکدیگر به میزان دقیق محاسبه کنند، اما اکنون گروهی از دانشمندان در مطالعات جدید خود دریافتند آسیب DNA عامل اصلی پیری فنوتیپها است. البته درک روند پیری و یافتن روشی برای کاهش سرعت پیری دو موضوع متفاوت است. با این حال محققان بر این باورند که با ترمیم آسیب DNA میتوان به معکوس کردن پیری در انسان پرداخت.
محققان طی ماه مه سال 2020 روش پیری معکوس شامل تزریق پلاسمای موش جوان به موشهای مسن را به انجام رساندند و طبق آن با معکوس کردن تغییرات اپیژنتیکی توانستند عملکرد اندامهای موش را ارتقا داده و سلولهای پیر را از بین ببرند. محققان در این آزمایش موق شدند موشها را تا 54 درصد جوان کنند. پس از انجام این آزمایشها، دانشمندان علوم اعصاب موسسه فناوری ماساچوست (MIT) از کشف آنزیم HDAC۱ خبر دادند که میتواند باعث ترمیم آسیب DNA شود. در واقع سطح HDAC۱ در افراد مسن و افرادی که به آلزایمر مبتلا هستند کاهش پیدا میکند.
محققان با استناد به نتایج تحقیقات خود اعلام کردند در آیندهای نزدیک قادر خواهیم بود پیری و اثرات آلزایمر را معکوس کنیم. نتایج این تحقیقات حاکی از آن است که آسیب DNA در موشها با کاهش سطح آنزیم HDAC۱ ارتباط مستقیم دارد، اما پس از اینکه محققان مجددا این آنزیم را فعال کردند، موشها با بهبود چشمگیری مواجه شدند.
لی-هوائی سای، مدیر موسسه یادگیری و حافظه MIT که به عنوان نویسنده ارشد این مطالعه شناخته میشود عنوان کرد HDAC۱ یک مولکول ضد پیری بوده و این کشف یک یافته مهم در زیست شناسی محسوب میشود؛ چراکه تمام بیماریهای تخریب عصبی انسان در دوران پیری رخ میدهد و به کمک این مولکول میتوان از وقوع آنها پیشگیری کرد. وی افزود فعال کردن HDAC۱ در بسیاری از شرایط کارآمد خواهد بود. از این رو معکوس کردن پیری در انسان با فعال کردن آنزیم HDAC۱ امکانپذیر است.