تلسکوپ فضایی هابل ناسا از کار افتاده است

تلسکوپ فضایی هابل ناسا از کار افتاده است

طبق اطلاعات موجود، تلسکوپ هابل ناسا هم اکنون از کار افتاده و دانشمندان در تلاش برای راه‌اندازی این تلسکوپ فضایی سی ساله هستند.

بیش از یک هفته بوده که تلسکوپ هابل ناسا از کار افتاده است؛ با اینکه بسیاری از اکتشافات بشریت در مورد جهان اطراف و اجرام موجود در اعماق فضا مدیون این تلسکوپ فضایی شگفت‌انگیز بوده، باید گفت که فناوری به کار رفته در ساخت هابل سی سال قدمت دارد و دانشمندان هم در تلاش هستند تا از راه دور مشکلات به وجود آمده در عملکرد هابل را برطرف کنند.

اگر تاکنون سعی کرده‌اید تا کامپیوتر یا هر وسیله الکترونیکی قدیمی دیگری را راه بیاندازید، می‌دانید که چنین کاری چندان هم راحت نیست. به همین شکل، ناسا هم مشغول ارتباط‌گیری با تلسکوپی است که در 13 ژوئن از کار افتاد و عملا آفلاین شد. در کمال شگفتی، این تلسکوپ فضایی شگفت‌انگیز هنوز پس از گذشت سی سال از پرتاب آن به فضا، به دانشمندان در رسیدن به اکتشافات مهم کمک می‌کند، اما فناوری به کار رفته در ساخت هابل بسیار قدیمی و تاریخ گذشته است.

تلسکوپ فضایی هابل ناسا از کار افتاده است

گفته شده که در ساعت 4 (به وقت ساحل شرقی آمریکا) روز شنبه، 13 ژوئن بود که تیم هدایتگر تلسکوپ هابل ناسا در مرکز پرواز فضایی گودارد متوجه از کار افتادن کامپیوتر بارگیری این وسیله شدند. البته هابل به شکلی طراحی شده که به هنگام توقف عملکرد یکی از سیستم‌ها، وارد حالت ایمنی شود تا از بروز آسیب‌های غیر عمدی به کل تلسکوپ جلوگیری شود. با این حال، به نظر می‌رسد که تلاش‌ها برای بازگرداندن وسیله مورد نظر به حالت عادی خود به نتیجه نرسیده است.

راه‌اندازی تلسکوپ هابل ناسا

هابل به یک کامپیوتر مرکزی مجهز بوده که از سایر سیستم‌های موجود در تلسکوپ، سیگنال‌های مورد نیاز برای کسب اطمینان از عملکرد درست آن‌ها را دریافت می‌کند. به همین شیوه، کامپیوتر بارگیری هم به صورت مرتب سیگنال مورد نظر را به کامپیوتر مرکزی می‌فرستد و توقف دریافت این اطلاعات در هفته‌های گذشته باعث شده تا کل تلسکوپ وارد حالت ایمنی شود.

ناسا در ابتدا قصد داشت تا با ری استارت کردن کامپیوتر مشکل را برطرف کند، اما این کار به نتیجه‌ای نرسید. در قدم بعدی، دانشمندان تلاش کردند تا از ماژول حافظه پشتیبان برای رفع مشکل استفاده کنند که از این طریق هم نتیجه‌ای حاصل نشد. در نهایت، آخرین اقدام انجام شده توسط مهندسان مرکز گودارد برای دریافت اطلاعات بیشتری که به حل مشکل کمک خواهند کرد هم به جایی نرسیده است.

با این تفاصیل، می‌توان گفت که بزرگ‌ترین مشکل، استفاده از کامپیوتری در ساخت هابل بوده که فناوری آن به دهه هفتاد میلادی برمی‌گردد. همان‌طور که اشاره شد، فراموش کردن این حقیقت شگفت‌انگیز که سی سال از شروع به کار هابل می‌گذرد بسیار ساده است؛ ناسا این تلسکوپ معروف را در سال 1990 به فضا فرستاد و همان‌طور که انتظار می‌رود، کامپیوتری با این قدمت می‌تواند بدون هیچ دلیل خاصی از کار افتاده و دیگر کار نکند.

فناوری دهه هفتاد

کامپیوتر از کار افتاده تلسکوپ هابل ناسا “NSSC-1” نام دارد و با اینکه ساخت آن به دهه 80 میلادی بر می‌گردد، ناسا اعلام کرده که طراحی ابتدایی این رایانه به سال 1974 مربوط می‌شود. در واقع تیمی از مرکز فضایی گودارد، NSSC-1 را به عنوان وسیله‌ای استاندارد برای استفاده در انواع تجهیزات فضایی طراحی کرده بودند و هابل هم یکی از وسایلی بود که به این فناوری مجهز شد. این دانشمندان طراحی جدید خود را به منظور استفاده از چندین ماژول ارائه کردند تا از این طریق، هزینه‌های صرف شده برای ساخت و به کار گیری وسیله کاهش یابد.

تلسکوپ فضایی هابل ناسا از کار افتاده است

نتیجه تلاش‌های دانشمندان مورد نظر سیستمی بود که نه تنها در تلسکوپ فضایی هابل بلکه در ماموریت‌های فضایی دیگری مانند سولار ماکزیمم (Solar Maximum) و پروژه‌های لندست دی (Landsat-D) هم به کار گرفته شد. همان‌طور که انتظار می‌رود، در آن زمان فناوری به کار رفته در نوع خود منحصر به فرد بود، اما با توجه به پیشرفت‌های کنونی تکنولوژی‌های گوناگون، می‌توان گفت که کارایی فناوری قدیمی مورد نظر مدت‌هاست که از بین رفته است.

به نظر می‌رسد که ماژول حافظه تلسکوپ هابل ناسا مشکلات کنونی را به وجود آورده و بیشتر از همه، گذر زمان باعث شده تا سخت‌افزار به کار رفته در ساخت ماژول کارایی خود را از دست بدهد. با این حال، نکته جالب این بوده که آژانس فضایی ناسا از پیش فکر بروز چنین مشکلاتی را کرده بود و تلسکوپ خود را برای این روز آماده کرده بود. گفته شده که دو کامپیوتر NSSC-1 سوار بر هابل به فضا فرستاده شده‌اند و حالا که یکی از این تجهیزات از کار افتاده، می‌توان از کامپیوتر اضافی دوم استفاده کرد.

تجهیزات تلسکوپ هابل ناسا

به هنگام ساخت هابل، نسخه دوم NSSC-1 به این منظور تعبیه شد تا در صورت نیاز، این کامپیوتر بتواند به عنوان پشتیبان عمل کند. از طرف دیگر چهار ماژول حافظه مجزا در این تلسکوپ قرار گرفته‌اند که هرکدام از دو کامپیوتر مورد نظر می‌توانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند؛ البته به صورت هم‌زمان فقط می‌توان از یکی از این ماژول‌ها استفاده کرد.

در حقیقت استفاده از ماژول حافظه اصلی با مشکل مواجه شده و ناسا هم با فرستادن دستورات و کد نویسی های لازم برای به کار گیری ماژول دوم جایگزین، موفق نشده تا این مشکل را برطرف کند. با این حال دو ماژول دیگر همچنان وجود دارند و مهندسان سازمان فضایی آمریکا در تلاش برای دسترسی به آن‌ها هستند. گفته شده که تلسکوپ هابل ناسا هم ‌اکنون به اصطلاح زنده بوده، اما فعالیت آن متوقف شده است.

همان‌طور که می‌بینیم تا زمانی که ناسا بتواند یک کامپیوتر را با ماژول حافظه‌ای دیگر جفت کند، هابل در حالت ایمنی باقی می‌ماند و عملکرد آن متوقف خواهد ماند. هیچ خطری این تلسکوپ فضایی شگفت‌انگیز را تهدید نمی‌کند، اما تمامی تحقیقات علمی مرتبط با هابل هم‌اکنون به صورت موقتی متوقف شده‌اند.

تلسکوپ فضایی هابل ناسا از کار افتاده است

به علاوه، مهندسان مرکز فضایی گودارد از گذشته تاکنون ثابت کرده‌اند که پیدا کردن راه حل‌های هوشمندانه و خلاقانه برای مقابله با مشکلات هابل چندان هم برای آن‌ها سخت نیست. لازم به ذکر است که از آخرین به روز رسانی فنی انجام شده روی این وسیله زمان زیادی می‌گذرد و از 2009 تاکنون سخت‌افزار به کار رفته در هابل دست‌کاری نشده است. آخرین سرویس کاری هابل که پنجمین عملیات نگهداری هم بود، در آن سال توسط ناسا انجام شد و پس از ماموریت مورد نظر که با نام “HST-SM4” شناخته می‌شود، اقدام مشابهی انجام نشده است.

مشکلات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری هابل

گفته شده که در ماموریت HST-SM4 مهندسان موفق شدند تا ماژولی برای پشتیبانی از داده‌ها و انجام ساده‌تر تحقیقات علمی را روی تلسکوپ هابل ناسا سوار کنند؛ این ماژول هم به شکلی طراحی شده بود که بتواند با سیستم کامپیوتری NSSC-1 همخوانی داشته باشد. البته از آن سال تا به امروز مشکلات سخت‌افزاری همچنان در فعالیت تلسکوپ اختلال ایجاد کرده‌اند. به عنوان مثال در سال 2018 یک مشکل ژیروسکوپی هابل را وارد حالت ایمنی کرد. برای برطرف کردن این مشکل تلسکوپ چندین مرتبه در مانورهای گوناگون چرخانده شد. با این وجود تنها چند ماه پس از اتفاق مورد نظر، دوربین “WFC3” تلسکوپ از کار افتاد.

شاید شنیده باشید که آژانس فضایی آمریکا به دنبال جایگزین کردن هابل با وسیله پیشرفته‌تر و دقیق‌تری به نام تلسکوپ فضایی جیمز وب (James Webb Space Telescope) است. گفته شده که جیمز وب در اواخر سال جاری میلادی به فضا فرستاده می‌شود.

نکته جالب این بوده که اگر مشکلات سخت‌افزاری بروز کرده در تلسکوپ هابل ناسا برطرف شوند، می‌توان این وسیله را تا چندین سال دیگر در مدار زمین نگه داشت و از آن برای اکتشافات علمی گوناگون استفاده کرد. گفته شده که اگر هیچ تلاشی برای نگه داشتن هابل در مدار زمین صورت نگیرد، این وسیله بین سال‌های 2028 تا 2040 میلادی به صورت خود به خود وارد اتمسفر زمین خواهد شد و در نهایت، به واسطه گرمایش ناشی از اصطکاک جو، می‌سوزد و نابود می‌شود.

پاسخ بدهید

وارد کردن نام و ایمیل اجباری است | در سایت ثبت نام کنید یا وارد شوید و بدون وارد کردن مشخصات نظر خود را ثبت کنید *

*