انسان موجودی اجتماعی است. اجتماعی بودن، باعث شده تا ارتباطات شکل بگیرد و به واسطه ارتباطات، رشد و زندگی بهتر برای همه مقدور شده است. گردشگری هم یکی از مصادیق همین اجتماعی بودن و ارتباطات است. آدمی نیاز به گشتوگذار در این دنیا دارد. با رفتن و دیدن دنیا، خود را بهتر کشف میکند و پرده از رازها و حقیقتهای این دنیای بزرگ برمیدارد. برای شناخت دنیای گردشگری و ترفندهای تبدیل شدن به یک گردشگر حرفه ای با جاباما همراه باشید.
شناخت مفاهیم گردشگری به دولتها و ملتها کمک میکند تا ضمن یافتن راهی ایدهآل برای تولید ثروت و درآمد به دایره ارتباطاتشان با ملل و دولتهای دیگر وسعت بدهند. مطالعه عمیق و دقیق مفاهیم گردشگری و شناخت انواع گردشگری ، مفاهیم صنعت توریسم و عناوین دیگر مرتبط به آن نشان میدهد که چه ظرفیتهایی در کشور برای جذب گردشگر وجود دارد و چطور میتوان از این ظرفیتها در راستای رسیدن به اهداف درآمدزایی و توسعه ارتباطات با ملتهای دیگر بهره برد.
گردشگری حرفه ای چیست؟
گردشگری تعاریف مختلفی دارد. اگر از شما بپرسند که این واژه را شرح بدهید، سادهترین و شاید ملموسترین عبارتی که بیان میکنید، چنین خواهد بود: «گردشگری به سفر کردن به شهرها و کشورهای مختلف گفته میشود و کسی که دست به این عمل میزند و مسافرت میکند هم گردشگر نامیده میشود». این تعریف کاملا درست است اما به هیچوجه کامل نیست. چرا؟ به دلیل اینکه گردشگری از آن مفاهیم عمیق و گستردهای است.
اگر بنا باشد که گردشگری را هم به خوبی درک کنیم و از ظرفیتهای مختلفش در مسیر رسیدن به اهدافی عالی بهره ببریم، نیازمند آشنایی با مفاهیم آن هستیم. گردشگری فقط جنبه تفریحی ندارد و به نتایج و دستاوردهای مختلفی ختم میشود. در واقع، هر گونه فعالیتی که همراه با جابجایی یک فرد از محل سکونت خود و رهسپار شدن به سرزمین و شهری دیگر است در حوزه گردشگری قرار میگیرد. مثلا سفرهای کاری هم در تعریف سفرهای گردشگری هستند. به طور مثال فردی که یک سفری کاری به تهران دارد هم یک گردشگر محسوب میشود. برای اقامت و رزرو هتل های تهران میتوانید از جاباما کمک بگیرید.
در حقیقت، اهداف متنوعی در پشت فعالیتهای گردشگرانه وجود دارند. مثلا:
سفر به نیت کار؛
سفر با هدف دیدن نقاط طبیعی یک منطقه؛
سفر به قصد زیارت یک مکان مذهبی؛
سفر به خاطر بازدید از مکانی تاریخی؛
سفر به قصد درمان؛
سفر به خاطر معاشرت و دیدار با آشنایان؛
نکته جالب توجه و ظریفی در شرح مفاهیم گردشگری وجود دارد که باید به آن دقت کرد. در تمام موارد بالا که در دسته فعالیتهای گردشگرانه قرار میگیرند، شاهد حضور واژه «سفر» هستیم. سفر کردن، بخشی از فرایند گردشگری است اما نباید آن را به اشتباه به جای گردشگری مورد استفاده قرار داد. به دلیل اینکه گردشگری، اقدامی هدفمند است که در آن سفر هم رخ میدهد اما سفر کردن لزوما همراه با نیتی هدفمند صورت نمیگیرد و هر نوع جابجایی از یک نقطه به نقطهای دیگر میتواند در تعریف آن گنجانده شود.
انواع گردشگری چیست؟
گردشگری از نقطهنظرهای گوناگون دارای دستهبندیهای مختلفی قرار میگیرد. از مفاهیم گردشگری میتوان تعاریف و اصطلاحات متعددی استخراج و تعریف نمود. از جمله اصطلاحات گردشگری و دستهبندیهای مختلفی که در این حوزه صورت میگیرد باید به موارد زیر اشاره کرد:
گردشگری اخلاقی (Ethical tourism)
گردشگری اخلاقی به معنای اندیشیدن به عواقب و اثرات سفر کردن خود به یک منطقه است. هر سفری از سوی گردشگران مختلف میتواند منجر به برجای گذاشتن آثاری بر محیطزیست، اقتصاد و زندگی مردمان محلی و بومی و…، شود. در نظر گرفتن مسئولیت خود در برجای گذاشتن عواقب و اثرات مثبت و منفی در حین سفر منجر به باز شدن انشعابی در مفاهیم گردشگری میشود که به آن گردشگری اخلاقی گفته میشود. به طور مثال کسی که به جزیره زیبای کیش سفر میکند باید از این جزیره مراقبت کنید تا همراه سالم و زیبا باقی بماند.
ژِئوتوریسم (Geotourism)
زمینگردشگری یا ژئوتوریسم هم به نوعی از گردشگری گفته میشود که با بازدید از جاذبههای طبیعت بیجان در ارتباط است. کسانی به این سبک از گردشگری میپردازند که خواهان بازدید از طبیعت از روی علاقه یا با هدف مطالعه مشخصات و ویژگیهای طبیعی یک منطقه باشند. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به بلاگ جاباما مراجعه کنید.
گردشگری طبیعت (Nature tourism)
گردشگری طبیعت هم شاخهای از مفاهیم گردشگری است که بر مسئولیتپذیری در سفر به مناطق مختلف تاکید دارد. این مسئولیتپذیری باید به شکل رعایت امنیت و حریم مردمان محلی و بومی و اهمیت به محیطزیست معنا پیدا کند.
اکوتوریسم (Ecotourism)
طبیعتگردی یا اکوتوریسم به معنای گردشگری در مکانهای طبیعی و بکری است که کمتر مورد توجه رسانهها و تبلیغات قرار میگیرند و در آن فقط به بازدید از محیط طبیعی حیوانات و گیاهان توجه نمیشود بلکه هدف از سفر، آموزش و کمک به جوامع محلی و محیطزیست هم هست.
از جمله مفاهیم گردشگری رایج این روزها باید به مفاهیم پایداری و مسئولیتپذیری اشاره کرد. پایداری محیطزیست و حفظ منابع طبیعی و جانوری در سفر به نقاط مختلف از جمله موضوعات بسیار حائز اهمیتی است که به آن در این روزها توجه زیادی میشود. اگر پایداری و مسئولیتپذیری در سفرهای گردشگری به شهرها و مناطق مختلف لحاظ نشود، نتیجهای جز تخریب زودهنگام مکانهای دیدنی طبیعی به وجود نخواهد آمد. از همین روی، مسئولیتپذیری در مواجهه با مکانهای طبیعی و تاریخی را نباید فراموش کنیم. با برخورد مسئولانه به عنوان یک گردشگر به پایداری محیط زیست کمک شایانی خواهد شد.
گردشگری مذهبی (Religious tourism)
مکانهای مذهبی، شامل زیارتگاهها و اماکن مقدس از جاذبههای گردشگری هر کشوری هستند. گردشگری مذهبی تنها سفری است که موانع آب و هوایی تاثیری بر آن ندارد. در دیگر اشکال گردشگری شرایط جوی تاثیر به سزایی در انتخاب مقصد سفر دارند، تغییرات آب و هوایی تعداد گردشگران و بازدید شهرهای گردشگری را کم و زیاد میکند اما گردشگری مذهبی بر این تغییرات غلبه میکند. مردم به خاطر اعتقادات خود در هر شرایط سختی هم که باشد، دوست دارند سفر کنند.
از دیگر نکاتی که گردشگری مذهبی را از دیگر سفرها متمایز میکند، نوع خدماتی است که به مسافران ارئه میشود. بسته به بافت اجتماعی، فرهنگی و عقیدتی گردشگران و شهر میزبان، تاسیسات اقامتی و پذیرایی از گردشگران ویژگیهای خاص خود را دارد. به طور مثال شهر مقدس مشهد محبوبترین مقصد گردشگری در ایران است. در صورت سفر به این شهر برای رزرو هتل های مشهد اقدام کنید.
هدف از طرح های گردشگری مختلف چیست؟
همانطور که پیشتر عنوان شد، دلایل متعددی در پشت سفرهای گردشگری افراد وجود دارد. اما رویدادهای گردشگری و برنامههایی که برای جلب مسافر و گردشگر صورت میگیرد، چه اهدافی را دنبال میکنند؟ طرح های گردشگری چطور و طی چه برنامههایی عملی و اجرایی میشوند؟
واقعیت این است که یکی از عمدهترین تلاشها در حیطه گردشگری، جلبنظر مسافران مختلف برای سفر به یک منطقه است تا امکان درآمدزایی افزایش پیدا کند. در بعضی از مواقع هم تلاشهایی برای جلب گردشگر صورت میگیرد تا با کشاندن نگاهها و توجهها به یک بخش از کرهزمین به پایداری آن و جلوگیری از تخریب کمک شود. با دانستن این اطلاعات میتوانید یک قدم در راه تبدیل شدن به گردشگری حرفهای بردارید.