طرح جدید وزارت صمت احتمالا باعث ممنوعیت واردات لوازم خانگی می‌شود!

اخیرا وزارت صمت بررسی طرح سند راهبردی صنعت لوازم خانگی را آغاز کرده که به احتمال زیاد باعث ممنوعیت واردات لوازم خانگی می‌شود. آیا بازار لوازم خانگی نیز به سرنوشتی مشابه خودرو دچار خواهد شد؟

وزارت صمت اخیرا بررسی طرحی با عنوان سند راهبردی صنعت لوازم خانگی را آغاز کرده که روی جایگزینی سریع تولید داخل با خارج و تامین نیاز کشور با تولید انواع محصولات داخلی تمرکز دارد. طرحی که پس از تصویب به احتمال زیاد باعث ممنوعیت واردات لوازم خانگی به ایران خواهد شد.

احتمال ممنوعیت واردات لوازم خانگی

در همین راستا نایب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی اعلام کرد طرح سند راهبردی ملی شدن لوازم خانگی ممنوعیت واردات لوازم خانگی خارجی به کشور را به همراه خواهد داشت. همچنین معاون امور صنایع وزارت صمت نیز در اواخر مرداد در خصوص این طرح توضیحاتی را بیان کرد و در میان گفته‌های خود روی مدیریت واردات و صادرات، جایگزینی سریع تولید داخل با خارج و تامین نیاز کشور با تولید انواع محصولات داخلی تاکید داشت.

محمد حسین اسلامیان در این خصوص عنوان کرد در شرایطی که تقاضا برای خرید لوازم خانگی به میزان زیادی کاهش پیدا کرده است، اما تولید داخل همچنان قادر نیست به نیاز مشتریان پاسخ دهد و تولیدکنندگان داخلی هنوز توانایی تامین سبد کالایی بازار در زمان مقرر را ندارند و در واقع کالاها را با تعویق 4 تا 5 ماه به فعالان بازار تحویل می‌دهند. از این رو چگونه وزارت صمت می‌خواهد واردات را ممنوع و مازاد تولید داخل را نیز تامین بسازد.

صادرات لوازم خانگی ایرانی به کشورهای همسایه به عنوان یکی دیگر از اهداف سند راهبردی صنعت لوازم خانگی محسوب می‌شود، اما اسلامیان در این خصوص نیز تاکید کرد این ایده را باید شکست خورده دانست؛ چرا که قیمت لوازم خانگی ایران در بازارهای همسایه گرانتر از اجناس خارجی مشابه خواهد بود. از این رو لوازم خانگی ایرانی با این شرایط شانسی برای صادرات نخواهند داشت.

طرح ملی لوازم خانگی باعث انحصار می‌شود؟

بررسی‌ها حاکی از آن است که قسمتی از برنامه عملیاتی اجرای طرح ملی لوازم خانگی به دنبال تغییر تعدادی از مجوزهای این حوزه است. در واقع در این طرح روی اصلاح ساختار مجوزدهی با رویکرد هدایت سرمایه‌گذاران جدید به سمت تولید قطعات و محصولات دارای کمبود با فناوری بالا و دارای توجیه فنی اقتصادی تاکید دارد. همچنین در این طرح بنگاه‌های کوچک و متوسط از طریق یک شبکه با هدف ساماندهی تجمیع خواهند شد.

در همین راستا فعالان بازار بر این باورند که چنین طرحی از نظر فنی از لحاظ بستر و سازوکار امکان‌پذیر نخواهد بود و فقط استدلال برای این طرح ایجاد انحصار و استفاده از امتیازات و تسهیلات دولتی است. الهویردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس مدتی قبل اعلام کرده بود نباید بازار لوازم خانگی در اختیار گروه خاصی قرار بگیرد و شرایطی برای سوءاستفاده از این وضعیت فراهم شود.

انحصار تولید لوازم خانگی این بازار را با سرنوشتی مشابه حوزه خودرو دچار خواهد کرد. در حقیقت انحصار تولید خودرو در بازار کشور فقط به چند شرکت تعلق دارد و همچنین ممنوعیت واردات طی 3 سال اخیر نیز وضعیت بازار خودرو را با مشکلات متعددی مواجه کرده است. علاوه بر این، به دلیل این که رقبای خارجی در کشور وجود ندارند، تولیدکنندگان داخلی برای افزایش کیفیت و کاهش قیمت انگیزه‌ای نداشته و نتیجه آن باعث شده تا قیمت ارزان‌ترین خودرو داخلی در بازار به 150 میلیون تومان افزایش پیدا کند.